Mahkemece, davacı kefiller hakkında yapılan icra takiplerine ilişkin dosyalar üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesine göre ...’un bankaya borçlu olmadığının tespitine, ...’un ise 2008/83, 2008/82 Esas sayılı icra dosyalarından dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş olup, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dava, icra takibine konu olan banka alacağından dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olup, dava konusu icra dosyalarında davacı ... hakkında yapılmış bir icra takibi bulunmamaktadır. Bu durumda mahkemece, hakkında icra takibi yapılmayan ...’un bu icra dosyaları bakımından menfi tespit davası açmasında nasıl bir hukuki yararı olduğu açıklanmadan davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. 2-Dava icra takiplerinden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir....
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle davacının dava dilekçesinde 5.250 TL'nin istirdadı ve toplam 5.000 TL bonolardan dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemiyle 10.250 TL üzerinden menfi tespit davası açtığı, yapılan yargılama sonucu mahkemece 4.500 TL'nin istirdadına, 5.750 TL'den borçlu olunmadığının tespitine olmak üzere toplam 10.250 TL üzerinden karar verilmiş olmasına göre davalılar vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 04.02.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin yetkisizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- Dava, davalı nezdinde bulunan 4 adet çekin avans çekleri olup, mal teslim edilmediğinden bedelsiz kaldıklarından bahisle borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davalı vekili, yetki itirazında bulunarak, esastan da davanın reddini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vek.Av.... ile davalı vek.Av....'ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -KARAR- Dava, davacının ortağı ve yetkilisi olduğu dava dışı şirket tarafından davalıya verilen üç adet çekin nakit ödemeler ve çekler karşılığı davalıya verilen bonolar ile ödendiği, bu nedenle davalıya borçlu olunmadığının tespiti istemi ile açılan menfi tespit davasıdır....
Bu nedenle davacının mükerrer talep edilen aylar kirası nedeniyle borçlu olunmadığının tespit edilmesinde hukuki yararı bulunmaktadır. Bu durumda aynı aylara ilişkin ikinci kez yapılan icra takibi nedeniyle menfi tespit kararı verilmesi gerekirken, mahkemenin mükerrer takibin varlığını belirlemesinden sonra, ... 3. İcra Müdürlüğü'nün 2009/1436 sayılı dosyasında yapılan 2009 yılı Ocak ayı kirası dışındaki Ağustos-Eylül-Ekim-Kasım-Aralık 2008 ayları yönünden borçlu olunmadığının tespiti yerine, ilk olarak yapılan ve mükerrer olmayan Nisan -Temmuz 2008 ayları kira parasının tahsiline ilişkin ... 3 İcra Müdürlüğü'nün 2008/7519 (yenileme ile 2011/1539) sayılı dosyası dolayısıyla borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesi doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir....
Bu itibarla bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası ile maddi hukuk bakımından borcun mevcut olup olmadığının tespiti amaçlanmakta; borçlu olmadığını iddia eden borçluya, genel hükümlere göre bu durumu tespit imkânı verilmektedir....
Davacı istirdat davası açacağına menfi tespit ve çek iptali davası açmıştır. Halihazırda ...20. Asliye Ticaret Mahkemesinde zaten açılan bir çek iptali davası var iken aynı çek için açılan ikinci çek iptali davası yönünden derdestlik nedeniyle davanın reddi gerekir. Yine davacı tarafa istirdat davası açması için süre verilmesine rağmen borçlu olmadığının tespiti yani menfi tespit davası açılmıştır. İkisi farklı davalardır. İstirdat çekin iadesi şeklinde bir dava iken borçlu olunmadığının tespiti yani menfi tespit davasında çekin iadesi değil bu çekten davalıya karşı borçlu olunmadığnın tespiti istenir. Taleple bağlılık ilkesi gereği menfi tespit davası açısından değerlendirme yapılması gerekir. Çekin son hamili davalı ...Bankası Anonim Şirketi olmayıp çek ciro silsilesinde de görüldüğü üzere çek aslını mahkememize sunan ...Şirketi'dir. Yani istirdat davası veya menfi tespit davası son hamil olan ... Anonim Şirketi'ne açılması gerekirken davalı ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince her ne kadar duruşmalı olarak temyiz edilmiş ise de miktar itibariyle bu istemin reddi ile incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, 750.000 TL'lik senet bedelinin tamamının ödendiği iddiasıyla fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik senedin 10.000 TL'lik kısmından borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir. Dava, 750.000 TL'lik senet nedeniyle şimdilik 10.000 TL'sinden borçlu bulunmadığının tespiti istemine ilişkindir. Başka bir anlatımla kısmi menfi tespit talebinde bulunulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık, çeke dayalı menfi tespit istemine ilişkin olup, mahkemece de karar gerekçesinde dava, "elden zorla alındığı iddiasıyla, dava konusu çek nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti talebine dayalı menfi tespit davası" olarak nitelendirilmiştir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın işbölümü yönünden bir karar verilmek üzere Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu'na GÖNDERİLMESİNE, 11.05.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
İcra Müdürlüğü'nün 2008/77, 2008/82 ve 2008/83 sayılı takip dosyalarından dolayı borçlu olmadığının tespitine, 2008/76 ve 2008/78 sayılı takip dosyaları yönünden davasının reddine karar verilmiş olup, hükmün davalı vekili tarafından temyizi üzerine yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairemizin 2011/8679 E., 2012/2573 K. sayılı ve 22.02.2012 tarihli ilamı ile, dava konusu icra dosyalarında davacı ... hakkında yapılmış bir icra takibi bulunmadığı, bu durumda mahkemece, hakkında icra takibi yapılmayan ...'un bu icra dosyaları bakımından menfi tespit davası açmasında nasıl bir hukuki yararı olduğu açıklanmadan davanın kabulüne karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, dava icra takiplerinden dolayı borçlu olunmadığının tespiti istemine ilişkin olduğundan, mahkemece, konusunda uzman bilirkişi aracılığıyla ...'...
