DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; hukuki niteliği itibariyle menfi tespit istemine ilişkindir. DELİLLER ve GEREKÇE: İcra İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7445 sayılı Kanun'un 01/09/2023 tarihinde yürürlüğe giren 31 inci maddesi ile 03/01/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5 inci maddesinden sonra gelmek üzere eklenen maddeye göre:MADDE 5/A- (1) Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.Davacı tarafça dava dilekçesinin alt kısmında el yazısı ile "Arabuluculuğa tabi olmadığına tevzi ederim " şeklinde yazıldığı ancak 7445 sayılı Kanunun 31....
Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit ve istirdat davalarına ilişkin hususlar 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 72. maddesinde; ''Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir. Davacı istirdat davasında yalnız paranın verilmesi lazım gelmediğini ispata mecburdur.'' şeklinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemeden de anlaşılacağı üzere menfi tespit davasında amaç bir hukuki ilişkinin veya bir hakkın gerçekten mevcut olmadığının tespitine yöneliktir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit ve itirazın iptali Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit ve itirazın iptali davasına dair karar, davacı- k.davalı ve davalı-k.davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl dava, kiracı tarafından açılan .... İcra Müdürlüğünün 2012/1481 E sayılı dosyası nedeniyle kira borcu bulunmadığının tespitini ve %40 tazminat, birleşen dava, kiralayan tarafından açılan taşınmazda yangından dolayı oluşan hasar bedeli 30.600 TL ile 3 aylık tamir süresi 1800 TL kira bedelinin tahsili için yapılan takibe vaki itirazın iptali ve %40 tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, asıl davada, davacı ... 'ın Menfi Tespit davasının kısmen kabulü ile adı geçen davacının .......
Nin 2017/1160 E. 2018/4872 K.) davalı borçlu tarafından açılan menfi tespit davası neticesinde icra takibinin devamına ilişkin bir hüküm tesis edilemeyeceğinden menfi tespit davasının sonucunun beklenmesinin esasa etkili olmayacağı davanın ön koşul yokluğundan reddinin yerinde olmasına göre davacı vekili tarafından yapılan istinaf itirazları yerinde görülmemiş ve başvurunun esastan reddine karar verilmiştir....
GEREKÇE : Dava, kira alacağının tahsili için başlatılan icra takibi nedeni ile borçlu olmadığının tespiti ve icra takibinin tedbiren durdurulması dosyasında paranın alacaklıya dava sonuna kadar ödenmemesi yönünde tedbir kararı verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davacı vekilinin ihtiyati tedbir isteminin reddine karar verilmesi üzerine davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Menfi tespit davası, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu (İİK)’nun 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını, ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki karşılıklı itirazın iptali-menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı her iki davanın da kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı karşı davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü....
Dava, taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında menfi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit davası icra takibinden sonra açılmış ve davacı vekili dava dilekçesinde takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İİK'nın 72/2 maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği, İİK'nın 72/3 maddesinde ise icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği düzenlenmiştir....
Dava, taraflar arasındaki ticari ilişki kapsamında menfi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit davası icra takibinden sonra açılmış ve davacı vekili dava dilekçesinde takibin durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir. İİK'nın 72/2 maddesinde icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkemenin, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebileceği, İİK'nın 72/3 maddesinde ise icra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemeyeceği ancak borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebileceği düzenlenmiştir....
İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyasında yürütülen icra takibinin teminatsız olarak tedbiren durdurulmasına yönelik ihtiyati tedbir kararı verilmesini talep etmiştir. MAHKEME KARARI; İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 04/02/2022 tarihli 2022/78 Esas sayılı kararıyla;İİK.'nın 72/3. maddesi gereğince icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla dahi icra takibinin durdurulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle, davacıların icra takibinin durdurulması yönündeki ihtiyati tedbir talebinin REDDİNE, karar verilmiştir....
Söz konusu madde uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davası icra takibini kendiliğinden durdurmayacağı gibi mahkemece ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulmasına karar verilemez. Ancak davacı/borçlunun gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın %15’nden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi (yani icra takibinin beşinci safhası olan paranın alacaklıya ödenmesi safhasını durdurmak) için ihtiyati tedbir karar verilebilir (Kuru, Baki, İcra ve İflas Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası)....
