İstinaf yasa yoluna başvuran davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle: Yerel mahkemenin gerekçeli kararında; ''Asıl davanın konusuz kalması nedeni ile esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına '' demek suretiyle davanın başında teminat mektuplarının nakde çevrilmemesi talepli açılan menfi tespit davasının sonrasında davalı tarafından hak edişlerinden kesilmesine istinaden dava konusunun istirdat davasına dönüşmesini bilirkişi raporlarını da gözardı ederek kanun hükmüne aykırı hüküm kurduğunu, yerel mahkemenin 20.03.2013 tarihli celsesinde uyuşmazlığın tespitinin yapıldığını, her ne kadar dava menfi tespit istemli açılmış olsa dahi seyir esnasında hakedişin alıkonulması ile davanın istirdat talepli devam edileceğinin taraflarınca beyan edildiğini ve tutanağa geçirildiğini, menfi tespit davasının ödeme halinde resen istirdat talebine dönüştüğünü beyan ederek yerel mahkeme kararında asıl davanın davanın konusuz kaldığına ilişkin hükmünün kaldırılması ile haksız kesilen 90.111,59-TL...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2022/317 Esas KARAR NO:2023/464 DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ:18/10/2021 KARAR TARİHİ:01/06/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 8 adet çeki zayii ettiğini bu nedenle çek üzerine ödeme yasağı konularak iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş dava konusu çeklerden ... ve ... nolu iki çek yönünden mahkememizin 2021/... esas sayılı dosyası dosya tefrik edilerek bu esasına kaydedilerek yargılaması yapılmıştır. DEĞERLENDİRME ve GEREKÇE; Dava zayii nedeniyle çek iptali davasıdır....
Ancak açılan menfi tespit davası sırasında borcun ödenmesi sonucu istirdat davasına dönüşmüş olan davanın reddi halinde alacaklı(davalı) yararına alacağının alınan bir tedbirle geciktirilmesi söz konusu olmadığından davacı aleyhine tazminata hükmedilmemesi gerekir. ( ... İtirazın İptali, Borçtan Kurtulma, Menfi Tespit ve İstirdat Davaları, 2007/..., s. 796 vd.) Tüm bu bilgiler ışığında, somut olayın incelenmesinde; davalının, davacı(borçlu) aleyhine bir icra takibi başlattığı, davacının süresinde itiraz etmediği için takibin durmadığı, davacının menfi tespit davası açarak iş bu takip nedeni ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ettiği, ne var ki yargılama sırasında borç ödendiği için davanın istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmaktadır....
DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 22/09/2023 KARAR TARİHİ : 04/07/2024 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili, davalı tarafından müvekkili aleyhine çeke dayalı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi başlatıldığını, yapılan hacze istinaden ....... yılının ......, ......, ............ aylarında toplam 28.734,49 TL kesintinin alacaklı vekilinin hesabına yatırıldığını, takibe dayanak yapılan çekteki imzanın müvekkiline ait olmadığını ileri sürerek çekten dolayı müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespiti ile yapılan ödemelerin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesinin .... esas sayılı dosyası üzerinden istirdat davası açtıklarını bildirmiştir. Dava, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmesi gerektiğinden, istirdat davası açması için davacı taraf süre verilmiş; Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesinin ..... E. sayılı dosyası ile istirdat davasının açıldığı anlaşılmış, bu gerekçeyle çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit-istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince her ne kadar duruşmalı olarak temyiz edilmişse de miktar itirabariyle bu isteğin reddi ile incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, 3 adet çek nedeniyle menfi tespit ve istirdat davasıdır. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, bilirkişi raporunda davalının çekte lehdar olarak yer almadığı, lehine çek düzenlenmediği ve bu nedenle kendisine husumet yöneltilemeyeceğinin belirlendiği gerekçesiyle davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
tan yasal kesinti yapıp yapmadığı sorularak yapılmış ise haciz ihbarnamesinin tebliğ tarihi ile yasal kesintinin başladığı dönem arasında geçen sürede 6183 sayılı Yasanın 71.maddesi dikkate alınarak, yapılması gereken yasal kesinti toplamı tesbit ettirilerek fazla ödeme varsa iadesine kesinti yapılmamış ise bilirkişi raporunun alındığı döneme kadar ki miktar tespit edilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı kurum vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı şirket ile davalı İdare'ye geri verilmesine 31.1.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
TTK'nın 5/A maddesinin birinci (1) fıkrası "Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar para olan alacak, tazminat, itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davalarında, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.” hükmünü içermektedir. 12....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Menfi tespit-İstirdat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı menfi tespit ve istirdat davasına dair karar Dairemizin 31.01.2013 gün ve 2012/10001-2013/1362 sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmesi üzerine bu defa davalı tarafından yasal süresinde karar düzeltme isteminde bulunulmuş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki uyuşmazlık, bankacılık işleminden kaynaklanan menfi tespit, istirdat istemine ilşikin olup, öncelikli olarak incelenmesi gereken menfi tespit istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 19. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 21.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
