Mahkemece, dava dilekçesinde dava sebebi olarak ileri sürülen hususlar takip hukukuna ilişkin olması karşısında açılan davanın mahiyeti de dikkate alınarak dava dilekçesinin görev yönünden reddine, görevli mahkemenin İcra Hukuk Mahkemesi olduğuna karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davacı yan, aleyhinde başlatılan icra takibinden dolayı borçlu olunmadığının tespiti isteminde bulunmuştur. Vakıaların sunulması taraflara, hukuki niteleme ve dilekçelerin yorumlanması görevi hakime aittir. Nitekim mahkemece karar gerekçesinde “dava açılış şekline göre İİK.nun 72.maddesine dayalı olarak icra takibinden sonra açılmış menfi tespit davasıdır” denilmiştir. İcra takibinin iptali istemli İcra Hukuk Mahkemesine başvurulması ve istemin reddine karar verilmiş olması da genel mahkemelerde menfi tespit davasının açılmasına engel değildir. Zira dar yetkili ve şekli inceleme yapan İcra Hukuk Mahkemesi kararları, maddi anlamda kesin hüküm oluşturmaz....
Bilindiği üzere gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'(İİK)nun “Menfi tespit ve istirdat davaları” başlıklı 72. maddesi:“Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir.” düzenlemesini içermektedir. Anılan maddeden anlaşıldığı üzere borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir ve takip konusu alacağın borçlusu olmadığının tespiti isteyebilir. Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açar ve bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur....
Bu hükümde, icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulabileceği, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesine giren paranın takip alacaklısına ödenmemesine karar verilebileceği öngörülmüştür. Menfi tespit davasının amacının belli bir borçtan dolayı borçlu bulunmadığına ilişkin kesin hüküm ve dolayısıyla kesin hukuki koruma temin etmek olduğu göz önüne alındığında, takibin durdurulması veya icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi şeklindeki ihtiyati tedbirin, asıl uyuşmazlığı çözecek veya kesin hukuki korumayı ikame edecek nitelikte bulunmadığı açıktır. Davacının menfi tespit davasındaki dava dilekçesindeki talepleri değerlendirildiğinde İİK nun 72/3 fıkrasıyla ilgili de bir talebinin bulunduğu anlaşıldığından mahkemece davacının tedbir talebinin İİK nu 72. maddesi gereğince reddine kararı usul ve yasaya uygun bulunmuştur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 16/06/2022 NUMARASI : 2021/435 ESAS, 2022/329 KARAR DAVA KONUSU : Menfi Tespit (İlamlı İcra Takibinden Kaynaklanan) KARAR : Adana 7....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen davada İmamoğlu Asliye Hukuk ve İmamoğlu İcra Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, davacı hakkında yapılan icra takibinden dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. İmamoğlu Asliye Hukuk Mahkemesince, icra takibi üzerine davacı tarafça takibin iptali amacıyla açılan davanın İcra Hukuk Mahkemesine açılması gerektiği belirtilerek görevsizlik kararı verilmiştir. İmamoğlu İcra Hukuk Mahkemesi ise, açılan takibin iptali davasının menfi tespit olduğunu bildirip, görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme ise hakime aittir (HUMK.md.76) İİK 72/1. maddesine göre borçlu takipten önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir....
Davalı tarafın icra takibinden vazgeçtiği anlaşılmakla; konusuz kalan menfi tespit davasının esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur. H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere; 1-Davalı tarafın icra takibinden vazgeçtiği anlaşıldığından konusuz kalan menfi tespit davasının esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, 2-Alınması gerekli 35,90.-TL harcın, peşin olarak alınan 92,71.-TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 56,81....
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; HMK'da kesinleşmeden icraya konulamayacak ilamların sınırlı sayıldığını ve takip konusunun bunlardan olmadığını, davacı hakkında başlatılan takibin 30.10.2020 tarihinde kesinleştiğini ve icraya konu asal alacağın icra takibinden sonra ödendiğini, yerel mahkemede yapılan yargılamanın uyuşmazlık konusu ilama dayalı asıl alacak ile ilgili değil, başlatmış oldukları icra takibinden kaynaklı vekalet ücreti olduğunu, ilamdan kaynaklı asıl alacak ve vekalet ücretinin ödemesinin yapıldığını ve icra müdürlüğü dosyasına haricen tahsil bildirimi yapıldığını, icra vekalet ücreti ödememek adına ilamın kesinleşmediğinin iddia edildiğini ve bu durumun kötü niyetli olduğunu, taleplerinin icra takibinden kaynaklı vekalet ücreti ve ferilerinden ibaret olduğunu belirterek, yeniden yargılama yaparak talepleri gibi karar verilmesini istemiştir. Uyuşmazlık, ilamlı takipte takibin iptali talebine ilişkindir....
DAVANIN KONUSU : Menfi Tespit TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı bankaya olan ipotek borcundan dolayı tarafına hem kambiyo takibi hemde ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapıldığını, mükerrir takip yapıldığından bahisle ipotek takibinin iptali için dava açtığını ve kazandığını, Samsun İcra Dairesinin .....E. Sayılı dosyasından kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla 02.12.2019 tarihinde takibe geçildiğini, Samsun İcra Dairesinin ...... E. Sayılı dosyasından borcun teminatı olarak verilen ipoteğin satışı amacı ile ilamlı ipotek talebine 06.12.2019 tarihinde başlandığını, alacaklı tarafından alacaklının tercih hakkını ..... E. Sayılı kambiyo takibinden yana kullanması gerekçe gösterilerek sonradan takibe geçilen ilamlı ipotek takibinin iptali amacı ile Samsun 3. İcra Hukuk Mahkemesinin ........
Davada, icra takibine konu edilen ve takipten önce ödendiği iddia edilen nafaka borcundan dolayı borçlu olmadığının tespiti talep edilmektedir. Menfi tespit davası, davalı tarafından varlığı iddia edilen bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davaya denir. İİK'nın 72,1 maddesine göre; borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında (veya takipten sonra) borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Borçlunun (davacının) çeşitli nedenlerle borçlu olmadığını belirtmek suretiyle açtığı menfi tespit davasının İcra-İflas Hukuku ile değil maddi hukuk (borçlar hukuku) ile ilgisi vardır....
ilama dayalı vekalet ücret ödemesi taraflarınca başlatılman icra takibinden sonra ödenmesine rağmen, icra vekalet ücreti ödememek adına, Ankara 8....
