Vakıflarda İntifa Haklarının Ne Suretle Tespit ve İta Edileceği Hakkında 17.07.1936 Tarihli Vakıflar Nizamnamesi'ne ek 23.12.1937 tarih 2/7898 sayılı Tüzüğün 30.07.1987 tarihli Tüzükle değişik 5. maddesinin (c) fıkrasında; vakıf gelirlerinden masraflar çıktıktan sonra kalacak fazlanın alakalılara tahsis edileceği belirtildikten sonra 6. maddesinde bu tahsisin ne şekilde yapılacağı düzenlenerek vakfiyesinde vakıf taşınmazların bakım ve onarım şartı bulunan vakıfların gayrisafi gelirlerinden her yıl % 10 oranında ihtiyat akçesi ayrılarak taşınmazların bakım ve onarımlarının yapılacağı, bu oranın vakıfların malvarlığına göre Vakıflar Meclisi kararıyla artırılabileceği, vakıfların yıllık gayrisafi gelir tahsilatından %20 oranında yönetim ve temsil gideri karşılığı alınarak Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesine gelir yazılacağı, bu vakıfların gerçekleşen yıllık gayrisafi gelir tahsilatından vakıf için yapılan giderler ve vakfiye şartı gereği yapılan her türlü harcamalar çıkarıldıktan sonra vakıf...
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan; Vakıflarda İntifa Haklarının Ne Suretle Tespit Ve İta Edileceği Hakkında 17.7.1936 Tarihli Vakıflar Nizamnamesine Ek 23.12.1937 Tarih 2/7898 Sayılı Tüzüğün 30.7.1987 Tarihli Tüzükle Değişik 5.maddesinin (c) fıkrasında, vakıf gelirlerinden masraflar çıktıktan sonra kalacak fazlanın alakalılara tahsis edileceği belirtildikten sonra 6. maddesinde bu tahsisin ne şekilde yapılacağı düzenlenerek vakfiyesinde vakıf taşınmazların bakım ve onarım şartı bulunan vakıfların gayrisafi gelirlerinden her yıl %10 oranında ihtiyat akçesi ayrılarak taşınmazların bakım ve onarımlarının yapılacağı bu oranın vakıfların malvarlığına göre Vakıflar Meclisi kararıyla artırılabileceği, vakıfların yıllık gayrisafi gelir tahsilatından %20 oranında yönetim ve temsil gideri karşılığı alınarak ... bütçesine gelir yazılacağı, bu vakıfların gerçekleşen yıllık gayrisafi gelir tahsilatından vakıf için yapılan giderler ve vakfiye şartı gereği yapılan her türlü harcamalar...
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı ve kamu düzeni yönünden resen yapılmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır....
Paşa Vakfını da kapsıyacak şekilde davanın kabulü, 2-Vakıflarda İntifa Haklarının Ne Suretle Tespit Ve İta Edileceği Hakkında 17.7.1936 Tarihli Vakıflar Nizamnamesine Ek Nizamnamenin 5 maddesinin (C) fıkrasında, vakıf gelirlerinden masraflar çıktıktan ve kalacak fazlanın ilgililere tahsis edileceği belirtildikten sonra 6. maddesinde bu tahsisin ne şekilde olacağı düzenlenerek vakfiyesinde bakım ve onarım şartı bulunan vakıfların gayrisafi gelirlerinden her yıl %10 oranında ihtiyat akçesi ayrılarak taşınmazların bakım ve onarımlarının yapılacağı, bu oranın vakıfların malvarlığına göre Vakıflar Meclisi kararıyla artırılabileceği, vakıfların yıllık gayrisafi gelir tahsilatından %20 oranında yönetim ve temsil gideri karşılığı alınarak Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesine gelir yazılacağı, bu vakıfların gerçekleşen yıllık gayrisafi gelir tahsilatından vakıf için yapılan giderler ve vakfiye şartı gereği yapılan her türlü harcamalar çıkarıldıktan sonra vakıf evlatlarına ve ilgililerine...
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya elektronik ortamda Dairemize gönderilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I ...-Dava konusu olan vakıflara (... ... ... ... .... ve Karısı ... ... kızı ... Hatun) ait; a) Onaylı vakfiye örneklerinin, b) Galle alan evlat listesi ile dayanakları evrakın, c) Adı geçen vakıfların ayrı birer vakıf olup olmadıkları ile varsa aralarındaki ilişkiyi (ilhak, birleştirme, intifa ödemesi vs.) gösterir karar ve yazı cevaplarının, ... Genel Müdürlüğünden, ......
nin evlat edinildiğini ancak ...'nin o tarihte ehil olmadığını, yeterli araştırma yapılmadan karar verildiğini belirterek evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını istemişler, mahkemece ise; ...'nin ehil olduğu diğer koşulların gerçekleştiği ancak Türk Medeni Kanununun 313/2 maddesindeki ''küçükken en az beş yıl bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş ise'' koşulunun gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosyadaki belge ve bilgilerden; ... tarafından davalı ...'nin 08.01.2009 tarihinde kesinleşen kararla evlat edinildiği, Türk Medeni Kanununun 313/3 maddesindeki koşulların gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Mahkemenin kabulünün aksine 313/1.fıkrasında üç bent halinde düzenlenen hükümler birbirinden bağımsız olup, bentlerde yer alan koşullardan herhangi birisinin gerçekleşmesi ve 5399 Sayılı Yasa ile değişik 313/1 uyarınca; var ise altsoyun muvafakatının olması, ergin ya da kısıtlının evlat edinilmesi için yeterlidir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1- Davaya konu vakfın mülhak veya mazbut olup olmadığı, mülhak ise mütevellisi bulunup bulunmadığı veya emaneten yönetilip yönetilmediği hususunun ...'nden, 2- ... 10.Asliye Hukuk Mahkemesinin 1969/408 esas 1970/300 karar sayılı dosyasının, dosya bulunamadığı takdirde kesinleşme şerhli onaylı örneğinin ilgili mahkemesinden, Getirtilip dosya içine alınmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere iadesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 02.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı ... vekili Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı verdiği temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen sebepler tekrar edilerek iddianın gerçekliği çok iyi araştırılma gerektiğini, bilirkişi raporunun yetersiz olduğunu, raporun davacıların vakfeden ile olan soybağını ve vakfiye şartlarına göre galle fazlasından faydalanmaya ehil olduklarına dair şartlara sahip olup olmadıklarını açıklamaktan uzak olduğunu, sunulan ve re’sen dikkate alınacak sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanmaya yönelik galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava, davacıların Mülhak Şeyhülislam Hamit Efendi Vakfı’nın galleye müstahak vakıf evladı olduklarının tespiti istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için öncelikle vakfeden ile kan bağının ispatlanması sonra da bu konuda vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir....
Vakfının galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmiş, hükme karşı davalı Mülhak Vakıf vekili ile davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf isteminin reddine karar verilmiş, bu kez her iki davalı vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir....
