"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Uyuşmazlık, kira sözleşmesinden kaynaklanan uyarlama isteminden ibarettir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 6.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 6.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 18.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama) KARAR : Antalya 3....
Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir. Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve bundan sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki oniki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutularak hakkaniyete uygun biçimde belirlenir. Her beş yıldan sonraki kira yılında bu biçimde belirlenen kira bedeli, önceki fıkralarda yer alan ilkelere göre değiştirilebilir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kira (tesbit istemli) davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın görevsizlik nedeniyle reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacılar, 10.08.2002 başlangıç tarihli ve 15 yıl süreli kira sözleşmesiyle davalının kiracı olduğunu, kira sözleşmesinin uzun süreli olması nedeniyle kira bedelinin günümüz şartlarına göre çok cüzi kaldığını, bu nedenle kiralananın 2009-2010 dönemi kira bedelinin fazlaya ilişkin haklar saklı olmak üzere 7.000 TL olarak uyarlanmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiş; hüküm, davacılar tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira bedelinin uyarlanması Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin uyarlanması davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira bedelinin uyarlanmasına ilişkindir. Mahkemece görevsizlik kararı verilmiş hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, dava dilekçesinde, müvekkilinin davalı şirketten fuar salonları kiraladığını, küresel ekonomik krizin yıkıcı etkileri nedeniyle kira bedelinin günün koşullarına göre ciddi derecede yüksek olduğunu, belirterek kira parasının indirilerek günün şartlarına uygun olarak uyarlanmasını istemiştir. Dava tarihine göre uyarlama davalarında görevli mahkemenin sözleşmedeki yıllık kira tutarı dikkate alınarak belirlenmesi gerekir....
başlangıç tarihli kira sözleşmesine ilişkin 3. ve 4. taksit bedellerinin ve yeni dönem kira döneminin ilk taksitinin %75 indirimli olarak ödenmesi hususunda teminatsız olarak, mahkeme aksi kanaatte ise teminatlı olarak ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep etmiştir....
başlangıç tarihli kira sözleşmesine ilişkin 3. ve 4. taksit bedellerinin ve yeni dönem kira döneminin ilk taksitinin %75 indirimli olarak ödenmesi hususunda teminatsız olarak, mahkeme aksi kanaatte ise teminatlı olarak ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemesi 2020/1571 Esas 2021/2520 Karar 26/10/2021 T6 T6 olduğu, 27/06/2012 tarihli kira sözleşmesinden kaynaklı itirazın iptali davasında davanın kabulü ile Diyarbakır 1. İcra Müdürlüğü 2020/104557 Esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptaline takibin 1.466.125,22 TL asıl alacak üzerinden devamına karar verilmiştir. Davacı kiracı tarafından 11/05/2022 tarihinde açılan davada aynı kira sözleşmesine dayanılarak kira bedelinin uyarlanması talep edilmiştir....
Davacı dava dilekçesinde, kira bedelinin uyarlama yoluyla kira bedelinin tesbitini istemiştir. Hukuki nitelendirme hakime aittir. Bu nedenle istemin dosya kapsamına göre cihaz kira bedelinden eskiyen ve yerine konan cihazların tesbit edilerek, bedellerinin tesbiti ile bedeller arasında oranlama yapılarak bu oran dahilinde kira bedelinin indirimine ilişkin olduğunun kabulü gerekir. Kiraya veren kira süresince kiralananı ve ekipmanlarını kiralama süresince kullanıma elverişli olarak bulundurmak zorundadır. O nedenle uyuşmazlığın TBK.nun 306. (eski 818 sayılı BK 250 md) maddesinin nazara alınarak çözümlenmesi gerekir....
Olayımıza gelince; Dava, kira bedelinin tespiti istemi olup taraflar arasında 01/01/2011 başlangıç tarihli 5 yıl süreli aylık 300 TL bedelli yazılı kira sözleşmesi bulunmaktadır. Bu kapsamda; Dava tarihi itibariyle 5 yıllık kira süresi dolmadığından 18/06/2015 tarihinde açılan dava ile 30/04/2015 tarihinden itibaren kira parasının tespitine karar verilemez ise de yargılama sırasında 5 yıllık kira süresinin sonu olan dönemin (01/01/2016) başladığı göz önünde bulundurularak, mahkemece bir sonraki dönem için (2016-2017) kira bedelinin tespitini isteyip istemediği hususunun davacı taraftan sorularak, istemesi halinde bir sonraki dönem için hak ve nesafete göre kira parasının tespitine karar verilmesi aksi halde davanın reddine karar verilmesi gerekirken,yanılgılı değerlendirme sonucu davanın uyarlama davası olduğu kanaati ve uyarlama şartlarının gerçekleşmediği gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir....
