HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/2104 KARAR NO : 2022/2034 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GEMLİK SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2021 NUMARASI : 2018/1273 ESAS 2021/486 KARAR DAVA KONUSU : Kira (Kira Parasının Tesbiti İstemli) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; davalının 01.05.2008 tarihli kira sözleşmesi gereği taşınmazda oturduğunu, davalının son olarak müvekkiline 750,00 TL aylık kira ödemişse de 2008 yılında 650 TL'ye kiralanan taşınmazın üzerinden 10 yıl gibi uzun bir süre geçmiş olmasına rağmen 750,00 TL kira bedeli olmasının mümkün olmadığını, kiracının yıllık kira bedelinin 24.000,00 TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir....

Davacı sözleşmenin 19. maddesi uyarınca fesih ve cezai şartı kiracının kira borcunu ödememesine dayandırmıştır. Dosya kapsamına göre, kiralananın TBK'nin konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümlerine tabi bir yer olduğu anlaşılmaktadır. Kira akdinin sona erme sebeplerinden biri de kiracının temerrüdü olup kira parasının ödenmemesi veya geç ödenmesi durumunda akdin feshinin biçim ve koşulları 6098 sayılı Türk Borçlar Kanun'unun 315. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, istenen kira parasının veya yan giderin muaccel (istenebilir) olması ve kira bedeli ile yan giderin verilen sürede ödenmemiş bulunması, ihtarnamede verilen süre içerisinde kira parasının ödenmemesi halinde akdin feshedileceğinin açıkça belirtilmesi gerekir. Kiracıya verilecek süre konut ve çatılı iş yeri kiralarında en az otuz gün, ürün kiralarında en az altmış gün, diğer kira ilişkilerinde ise en az on gündür. Akdin feshi için tek başına bu koşulların bulunması yetmez....

SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 27/01/2020 (Ara Karar) NUMARASI : 2021/103 (DERDEST) DAVA KONUSU : Kira (Uyarlama İstemli) KARAR : Tarsus 2.Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 27/01/2020 tarih ve 2021/103 Esas sayılı ara kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusu ile ilgili yapılan esas incelemesinde; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE : Mersin İli Tarsus İlçesi Şehitmustafa Mahallesi 280 ada 20 Parsel Zemin kat 25 numaralı bağımsız bölümde dükkan nitelikli taşınmazın kiralanması için davacı ve davalı taraf arasında 23/12/2019 tarihli 5 yıllık kira sözleşmesi imzalandığını, davacı kiracının ilk yılının kira bedelini ödediğini, davalı kiralayanın kira bedelinde indirim ve ödeme şartlarında iyileştirme yapmadığını, 01/02/2021 tarihinde yeni kira döneminin başlayacağını, kira ödenmediği takdirde davalı tarafca davalı hakkında icra takibi başlatılabileceğini, Covid-19 salgınının etkili olduğu dönem boyunca geçerli olmak üzere kira bedelinin 57.500 TL olarak...

Kira sözleşmesinin 14.maddesinde "Kiracının fesih talebinde bulunması, kira dönemi sona ermeden faaliyetini durdurması, kiralananı amacı dışında kullanması, taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi ve işletme ruhsatının her ne sebeple olursa olsun iptal edilmesi hallerinde kira sözleşmesi, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunun 62. maddesine göre tebligat yapmaya gerek kalmaksızın idarece feshedilerek kesin teminatı gelir kaydedilir ve cari yıl kira bedeli tazminat olarak tahsil edilir." düzenlemesi yer almaktadır. Davalı kiracının talebi üzerine sözleşmenin 30.05.2014 tarihi itibariyle feshedildiği anlaşılmaktadır. Kira sözleşmesi erken feshedildiğinden, Mahkemece, kira sözleşmesinin 14.maddesi gereğince cezai şartın davalıdan tahsiline karar verilmesinde bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Ancak mahkemece TBK 182/son maddesine göre cezai şartta indirim yapılıp yapılamayacağı tartışılmamış, cezai şartta bir indirim yapılmamıştır....

Davalı borçlu, takibe konu kira bedellerini çek vererek alacaklılara ödediğini savunmuştur. İcra takibinde ve davada dayanılan ve karara esas alınan 15.11.2000 başlangıç tarihli ve üç yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşmenin özel şartlar bölümü 5. maddesinde kira artışının seneden seneye % 40 olarak yapılacağı kararlaştırılmıştır. Serbest irade ile konulan bu şart geçerli olup tarafları bağlar. Davacı-alacaklılar davalı-borçlu hakkında Pendik 1. İcra Müdürlüğü’nün 2007 / 3406 sayılı dosyası ile 16.5.2007 tarihinde Nisan 2005-Nisan 2007 arası kira parası 40.944 TL’den ödenen 7.000 TL’nin mahsubu ile bakiye 33.944 TL’nin tahsili için tahliye istemli icra takibi yapmışlardır....

dönemi yıllık kira bedelinden % 30'dan az olmamak üzere indirim yapılmasını talep ve dava etmiştir....

Davacı vekilinin, söz konusu beyanı göz önünde bulundurularak bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir. 3-) 492 Sayılı Harçlar Yasasında kira tesbit davalarında harcın aylık kira parasına göre mi, yoksa yıllık kira parasına göre mi hesap edileceğine dair bir açıklık bulunmamaktadır. 07.07.1965 tarih ve 5/5 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında, en kısa ve en az külfetli bir usul uygulanması, en az masraf yapılması ilkesinden hareket edilerek, aylık kira parası esas alınmak suretiyle görevli mahkemenin tayin edileceği kabul edildiğinden aylık kira parasının tesbitine ilişkin davalarda da aynı ilkelere dayanılarak aylık kira farkı üzerinden harç alınması gerekeceği sonucuna varılmıştır. Bu durumda Mahkemece, aylık kira farkı üzerinden harç alınması gerekirken yazılı şekilde harç takdiri de doğru değildir....

Mahkemece, kira sözleşmesinin 10. maddesine göre davacı kiracının kiralananı erken tahliye etmesi halinde taşınmazın boş kaldığı zamana ilişkin kira paralarını ödemeyi kabul ettiği, dava konusu taşınmazın dönem sonuna kadar yeniden kiraya verilemediği bu nedenle davacının taşınmazın kira bedellerini ödemek zorunda olduğu ve talep etme hakkının bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Taraflar arasında 15.02.2012 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli yazılı kira sözleşmesi ve yıllık kira bedelinin 42.000,00 TL olarak peşin ödendiği hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kira sözleşmesinin 10. maddesinde kiracının kiralanan yeri kira süresinin bitiminden önce tahliye etmesi halinde kira süresi ile sınırlı olmak üzere kiralanan yerin boş kaldığı zamana ilişkin kira paralarını ödemek zorunda olduğu kararlaştırılmıştır....

MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01.....2010 tarihinden itibaren aylık ....159,85 TL, 01.01.2011 tarihinden itibaren ise aylık 24.650 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece aylık kira parasının 01.....2010 tarihinden itibaren 30.000 TL+KDV, 01.01.2011 tarihinden itibaren ise 36.079 TL olarak tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz incelemesinin duruşmalı yapılması istemini içeren temyiz dilekçesi, kararı veren ... .... Sulh ... Mahkemesine gönderilmek üzere ... .... Sulh ... Mahkemesine verilmiş olup, anılan mahkemece temyiz dilekçesinin arkasına (döküm yapılmadan) 75 TL pul alınmış olduğu hususu şerh düşülmüştür. Ancak, temyiz incelemesi içen Dairemize gönderilmiş olan dosya içerisinden ... duruşma davetiyelerinin tebliği için gerekli posta pullarının çıkmadığı tutanakla saptanmıştır....

Dava, kira alacağının tahsiline yönelik başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile itirazın 2.709 TL üzerinden takip tarihinden yasal faizi ile birlilikte kısmen iptaline karar verilmiş, hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı dava dilekçesinde, 24.01.2008 başlangıç tarihli ve 24.01.2009 bitiş süreli kira sözleşmesi uyarınca aylık 2138 TL’den ödenmeyen Şubat 2009 ayına ait bakiye 570TL kira bedeli ile hiç ödenmeyen Mart- Nisan- Mayıs- Haziran 2009 aylarına ait toplam 9126TL kira alacağı ve 908TL işlemiş faiz alacağının tahsili istemli başlattığı icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptalini istemiştir. Davalı cevap dilekçesinde, sözleşmeye ve imzaya itiraz ederek haksız ve yersiz açılan davanın reddini savunmuştur....