Kooperatif ödemelerinin 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin 170. maddesi gereğince mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda, eşler lehine katkı payı alacağı, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonraki dönemde tamamlanması halinde ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacağı hakkı doğabilecektir. Kooperatif ödemelerinin bir kısmının mal ayrılığı, bir kısmının da edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlerde yapılmasında; mal ayrılığı dönemindeki ödemelere her bir eşin yaptığı katkı oranı, daha sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel mal olarak geçeceği kabul edilmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı, Tapu İptal ve Tescil ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki katılma alacağı, tapu iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne, kısmen reddine dair ..... Asliye Hukuk Aile) Mahkemesi'nden verilen 24.09.2014 gün ve 30/425 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı ... vekili, evlilik birliği içinde taşınmazların davalı eş tarafından katılma alacağını azaltmak kastıyla devredildiği belirterek taşınmazlar nedeniyle öncelikle tapu kaydının iptali, mümkün olmaması halinde 10.000,00 TL alacağının davalılardan alınarak davacıya verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili 09.01.2014 tarihli ıslah dilekçe ile talep miktarını artırarak 64.512,50 TL alacağın davalılardan alınarak davacıya verilmesini talep etmiştir....
Tetkik Hakimi …'ın Düşüncesi : Katılma paylarına karşı dava açılabilmesi için katılma paylarının yarısının önceden belediyelere ödenmesi gerektiğini düzenleyen 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 89. maddesinin (a) fıkrasının 4. bendi, Anayasa Mahkemesince iptal edildiğinden Vergi Mahkemesince işin esasının incelenmesinin icap ettiği düşünülmektedir....
Gerek CMK’da, gerekse CMUK’da kamu davasına katılma konusunda suç bakımından bir sınırlama getirilmemiş, ilke olarak şartların varlığı hâlinde tüm suçlar yönünden kamu davasına katılma kabul edilmiştir. Öğreti ve uygulamada kamu davasına katılma yetkisi bulunan kişinin “Suçtan zarar görmesi” şartı aranmış, ancak kanunda “Suçtan zarar gören” ve “Mağdur” kavramlarının tanımı yapılmadığı gibi, zararın maddi ya da manevi olduğu hususu bir ayrıma tabi tutulmamış ve sınırlandırılmamıştır. Bu nedenle konuya açıklık kazandırılırken öğretideki görüşlerden de yararlanılarak, maddede katılma yetkisi kabul edilen, “Mağdur”, “Suçtan zarar gören” ve “Malen sorumlu” kavramlarının, kamu davasına katılma hususundaki uygulamaya ışık tutacak biçimde tanımlanması gerekmektedir. Malen sorumlu; işlenmiş olan suçun hükme bağlanması ve bunun kesinleşmesinden sonra, maddi ve mali sorumluluk taşıyarak hükmün sonuçlarından etkilenecek veya bunlara katlanacak kişidir....
Mahkemece, asıl ve birleşen davanın davalı ... yönünden kabulü ile 18.852,00 TL katılma alacağı, 8.483,40 TL faiz alacağının tahsiline, asıl dava ve birleşen davanın davalı ... yönünden ise pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir. Hüküm, süresi içerisinde davalı ...'e yönelik kısım yönünden davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK m. 33). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacak hakkı vardır....
Kooperatif ödemelerin 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin 170.maddesi gereğince mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda eşler lehine katkı payı alacağı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonraki dönemde tamamlanmasında ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakkı doğabilecektir. Kooperatif ödemelerinin bir kısmının mal ayrılığı bir kısmının da edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlerde yapılmasında; mal ayrılığı dönemindeki ödemelere her bir eşin yaptığı katkı oranı, daha sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel mal olarak geçeceği kabul edilmektedir....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacak hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK 229.m) ve denkleştirmeden (TMK 230.m) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK 219.m) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK 231.m) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK 236/1.m). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
Edinilmiş mallara katılma rejimi bakımından taraflardan birinin çalışmamasının katılma alacağı bakımından bir önemi bulunmamaktadır. Davacının edinilmiş mal sayılan bu mesken üzerinde katılma alacağı bulunup bulunmadığı değerlendirilmelidir. Bu değerlendirmede, eklenecek değerlerden (TMK.m.229) ve denkleştirmeden (TMK. m. 230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere edinilmiş malın (TMK. m. 219) toplam değerinden mala ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan artık değerin (TMK. m. 231) yarısı üzerinde davacının katılma alacağının bulunduğunun gözetilmesi gerekir (TMK. m .236/1). Somut olayda mahkemece, 18.4.2008 tarihli bilirkişi raporundaki olaya uygun ve hüküm vermeye yeterli görülen açıklamalar dikkate alınmaksızın hukuki dayanağı bulunmayan yazılı gerekçelerle İzmir’deki bu meskenle ilgili davacı tarafın 76.900 TL. alacağı olduğunun kabul edilmesi doğru olmamıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki katılma alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen karar verilmesine yer olmadığına dair Gaziantep 1....
Kooperatif üyeliği tarihlerinden itibaren taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir. Davacının talebi değer artış payı ve katılma alacağı isteğine ilişkin olup az yukarıda yazılı olduğu üzere mahkemece değer artış payı ve araçla ilgili olarak red kararı verilmiş ise de bu bölüm taraflarca temyiz edilmemiştir. Temyiz isteği, kooperatif üyelikleri ile ilgili kabul edilen katılma alacağına ilişkindir....
