Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davalarında el atma tarihinin tespiti, 1983 öncesi ve sonrası el atmalarda uygulanacak yargılama şartlarının farklı olması nedeniyle önem arz etmektedir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesine göre; "Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 9/10/1956 tarihi ile 4/11/1983 tarihi arasında fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması sebebiyle,, bedel talep edilmesi hâlinde bedel tespiti ve diğer işlemler bu madde hükümlerine göre yapılır. Bu maddeye göre yapılacak işlemlerde öncelikle uzlaşma usulünün uygulanması dava şartıdır ....
Mahkemece; acele elkoyma kararından sonra davalı idarenin süresi içerisinde bedel tespiti ve tescil davası açmadığı ve kamulaştırmasız el atma olgusunun gerçekleştiği,davalı idarenin 26/04/2009 tarihinden itibaren taşınmazlara el attığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 26/04/2009 (el atma tarihi)-29/03/2013 (kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası karar tarihi) tarihleri arasındaki dönem için toplam 10.024,39-TL ecrimisilin davacılara payları oranında ödenmek kaydıyla ve dönem sonlarından itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin isteğin reddine karar verilmiştir. Karar, taraflarca süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'un raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü....
Kamulaştırmasız el atma bedelinin tespiti için yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporuna göre dava konusu taşınmazın 1/1000'lik uygulama imar planında yer aldığı, emsal Seyhan ilçesi, Huzurevler mahallesi 5087 ada 1 parsel sayılı 6296 m² taşınmazın 22.08.2006 tarihinde 555,55 TL 'den satışı emsal alınmış, endekse göre dava tarihinde 1.311,04 TL edeceği, dava konusu taşınmazın emsalden 1,60 kat daha değerli olması sebebiyle 2.097,66 TL/M²'den el atılan alandaki davacıların hisselerine düşen el atma tazminat bedelinin tespit edildiği, mahkemece bu tespite göre karar verildiği görülmüştür....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı DSİ vekili istinaf dilekçesinde özetle; Dava konusu taşınmaza el atıldığı iddialarının kabul etmediklerini, bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğunu, el koyma tarihinin tarihinin yanlış olduğunu, fiili el atma tarihi dikkate alınarak taşınmazın arazi niteliği ile bedel hesabına gidilmesi gerekirken taşınmazın kaydı üzerindeki şerh tarihi dikkate alınarak taşınmazın arsa vasfı üzerinden bedel tespiti yapılmasının hukuka aykırı olduğunu, dava konusu parselle emsal taşınmazın özelliklerinin birbirine benzemediğini, fen bilirkişi raporunda taşınmazların koordinatlarının gösterilmeden karar verildiğini, yerel mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğundan kaldırılması gerektiğini talep ettiği görülmüştür. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE Taraflar arasındaki dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. Maddesinden kaynaklanan kamulaştırmasız el atma tazminatı istemine istemine ilişkindir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/03/2022 NUMARASI : 2020/529 2022/115 DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle KARAR : Taraflar arasında görülen, yukarıda esas ve karar numarası yazılı ilama ilişkin olarak istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya dairemize gönderilmiş olmakla incelendi. DAVA: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafça, müvekkillerinin maliki olduğu Giresun İli Bulancak İlçesi Ucarlı Mahallesinde bulunan 92 ada 3 Parsel sayılı taşınmazda kamulaştırma işlemi yapılmadan enerji nakil hattı geçirilmek suretiyle kamulaştırmasız el atıldığını ve değer kaybına neden olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması suretiyle 10.000 TL kamulaştırmasız el atma bedelinin el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili istenmiştir....
Maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili, istemine ilişkindir....
Mahkemesince yukarıdaki şekilde bir değerlendirme yapılmaksızın işin esasına girilmiş, herhangi bir araştırma yapılmaksızın 1983 sonrası el atma olarak değerlendirme yapılarak karar verilmiştir. Kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davalarında el atma tarihinin tespiti, 1983 öncesi ve sonrası el atmalarda uygulanacak yargılama şartlarının farklı olması nedeniyle önem arz etmektedir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesine göre; "Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 9/10/1956 tarihi ile 4/11/1983 tarihi arasında fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması sebebiyle,, bedel talep edilmesi hâlinde bedel tespiti ve diğer işlemler bu madde hükümlerine göre yapılır....
DAVA KONUSU : Elatmanın Önlenmesi (Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle,Müvekkiline ait ve tapuda Amasya İli, Merkez İlçesi, Albayrak Köyü, 129 ada, 27 nolu parsel sayılı taşınmazda Amasya 3. Asliye Hukuk mahkemesinin 2016/135 Esas, 2016/464 Karar nolu ile taşınmazın acele kamulaştırmasına karar verildiğini, davalı kurumun acele el koyma kararından 6 ay geçmesine rağmen bedel tespiti ve tescil davası açmadığını, dava konusu taşınmazın değeri acele el koyma dosyasında rayiç değerden oldukça düşük belirlendiğinin tespit edileceğini, açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin talep ve dava açma hakkı saklı kalmak kaydıyla,1,000.00 TL kamulaştırmasız el atma tazminatının el atma tarihinden işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: ecrimisil talebi atiye terk edildiğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, kamulaştırmasız el atma tazminatı talebinin kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkindir. Mahkemece, ecrimisil talebi atiye terk edildiğinden bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, kamulaştırmasız el atma tazminatı talebinin kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir....
DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle, müvekkiline ait Ordu ili Gölköy ilçesi Aydoğan Mahallesi 225 Ada 68 Parsel sayılı taşınmaz üzerinde davalı kurum tarafından enerji iletim hattı kurulduğunu, bu şekilde taşınmaza fiilen el atıldığını, dava konusu taşınmaza ilişkin davalı tarafından Gölköy Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/471 Esas sayılı dosyası ile acele kamulaştırma yapıldığını, ancak bu tarihe kadar 2942 sayılı kanunun 10. Maddesi uyarınca bedel tespiti ve tescil davası açılmadığını belirterek dava konusu taşınmazda el atma sebebiyle oluşan değer kaybının tespiti ile bu bedelin acele kamulaştırma dosyasında depo edilen kamulaştırma bedelinin mahsubu ile dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı kurumdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
