"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma irtifak bedelinin tespiti ve taşınmaz malın idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; Davada kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulması ve bunun tapuya tescili istenilmiş olduğu halde, istem aşılarak irtifaka konu 1077 m2'nin mülkiyetinin davacı idareye devrini sağlayacak şekilde tapunun iptali ile tescile karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27/10/2021 gün ve 2019/300 Esas, 2021/684 Karar sayılı hükmünün, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin, davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, dairemize gönderilen dosya incelendi, gereği düşünüldü: İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, Aydın ili ,Efeler ilçesi, Pınardere, Tütünlük 301 parselde tapuya kayıtlı taşınmazın 1.562,82 m2 lik kısmında irtifak hakkı tesisi için, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 19'uncu maddesinin 1'inci fıkrası gereğince, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından alınan 09.07.2015 tarih ve 5685- 1 nolu Kamu Yararı Kararı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 27.07.2015 tarihli Oluru gereği 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 7'nci maddesi gereğince de TEDAŞ Yönetim Kurulundan da 20.08.2015 tarih ve 11- 272 no’lu Kamulaştırma Kararı alındığını, Değişik 2942 sayılı yasa hükümlerine göre yukarıda evsafı belirli olan Taşınmazın 1.562,82 m2 lik kısmında irtifak hakkı tesisi için, TEDAŞ T1 adına tapuya tesciline...
Ancak; Kamulaştırma Kanununun 4. ve 11.maddeleri uyarınca kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde, bu kamulaştırma sebebiyle taşınmaz malda meydana gelecek kıymet düşüklüğü kamulaştırma bedeli olarak belirlenir. Bu nedenle dava konusu taşınmaz üzerinden enerji nakil hattı geçmesi nedeniyle irtifak hakkı belirlenirken, zemin ve bina bedellerinin toplamı esas alınarak taşınmazın tamamında meydana gelecek değer düşüklüğü oranı ile taşınmazın zemin ve bina dahil tüm bedeli çarpılmak suretiyle irtifak hakkı karşılığının tespiti gerekirken, bina bedelleri hesaplama dışı bırakılmak suretiyle az bedele hükmedilmesi, Doğru görülmemiştir...") gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir....
Ancak; 1) 2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) saptanmasında taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (petrol, akaryakıt ya da doğalgaz boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb.) ve konumu göz önünde bulundurulur. Buna göre bulunacak değer düşüklüğü oranı (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum söz konusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35'inden, arsalarda %50'sinden fazla olamaz....
in yöntemince davaya dahil edilerek taraf teşkilinin sağlanmamış olması, 2) 2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) saptanmasında taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (petrol, akaryakıt ya da doğalgaz boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb.) ve konumu göz önünde bulundurulur. Buna göre bulunacak değer düşüklüğü oranı (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum söz konusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35'inden, arsalarda %50'sinden fazla olamaz....
, Çatalağaç Köyü, 172 ada 1 parsel sayılı taşınmazın mülkiyetinin davalıya ait olup taşınmazın planlanan hat üzerinde kaldığını, taşınmaz üzerinde 1278,71 m2 irtifak hakkı kamulaştırılmasının yapılması gerektiğini, Bakanlar kurulu kararı ile Kamulaştırma yasasının 27.md.si gereğince acele kamulaştırma yetkisi tanınan Genel Müdürlük tarafından Gölbaşı 2.Asliye Hukuk Mahkemesine başvurarak acele kamulaştırma yoluyla dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaza kuruluşlarınca el konulmasının talep edildiğini, Gölbaşı 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/286 Esas 2017/367 karar sayılı kararı ile davaya konu taşınmazın kamulaştırma bedeli olarak toplam 5.475,98 TL tespit edildiğini, hak sahibine ödenerek taşınmaza kuruluşça el konulmasına karar verildiğini, Kamulaştırma kanunu 27.md.si gereğince acele kamulaştırma yoluyla bedel tespit edilip taşınmaza el konulduktan sonra 4650 sayılı Kamulaştırma yasasının ilgili hükümleri gereğince davaya konu taşınmaz maliklerine pazarlığa...
Ancak; 1-Dava konusu 6951 m2 yüzölçümlü taşınmazın 1377,61 m2’lik kısmından boru hattı geçirilmek suretiyle bu kısım üzerinde daimi irtifak hakkı kurulduğu, taşınmazın tamamının kapama incir bahçesi niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin son fıkrası hükmüne göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulmasında kamulaştırma bedeli, bu kamulaştırma nedeniyle taşınmazda oluşacak değer düşüklüğüdür. Başka bir anlatımla taşınmazın kamulaştırma öncesindeki değeri ile irtifakın geçmesinden sonraki değeri arasındaki fark kamulaştırma bedelidir. Bu bedel taşınmazın büyüklüğüne, kullanma biçimine, arsa veya tarım arazisi oluşuna, irtifakın niteliği ile geçtiği yer ve kapladığı alana göre yüzde olarak belirlenir ve irtifakın taşınmazda doğurduğu bu değer düşüklüğü oranına göre kamulaştırma bedeli bulunur....
Ancak; 1- 2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) saptanmasında taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (petrol, akaryakıt ya da doğalgaz boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb.) ve konumu göz önünde bulundurulur. Buna göre bulunacak değer düşüklüğü oranı (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum söz konusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35'inden, arsalarda %50'sinden fazla olamaz....
hakkı tesisi isteyebileceği; arama süresi sonunda ön işletme talebi söz konusu olduğu takdirde, tesis edilen irtifak ve/veya intifa hakkı süresinin, ön işletme süresini geçmemek kaydıyla uzatabileceği hükmünü taşımaktadır....
İlk derece mahkemesi tarafından davanın kabulüyle 30.027,39- TL üzerinden bedel tespitine dair verilen kararın davacı idare tarafından istinaf talebinde bulunulması üzerine Dairemizin 2019/1417 esas 2020/745 karar sayılı kaldırma kararıyla ; " Dava konusu Tekirdağ İli, Çorlu İlçesi, Maksutlu Mahallesi, Kanlı Göl Mevkii, 5 ada, 64 parsel sayılı taşınmazda 2.220,63 m²'lik alana ilişkin irtifak hakkı kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkı tesisi ve tesciline karar verilmesi istendiği halde Fen Bilirkişisi raporu ve krokisi esas alınarak krokide D harfi ile gösterilen 2.230,63 m²'lik alana ilişkin irtifak hakkı kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkı tesisi ve davacı adına tesciline karar verildiği, davacı İdare tarafından 32,55 m²'lik alana ilişkin irtifak kamulaştırma bedelinin tespiti ile irtifak hakkı tesisi ile davacı adına tapuya tesciline karar verilmesine ilişkin bir talep bulunmadığı, kararda fen bilirkişisi raporu ve krokisine atıfla krokide E harfi ile gösterildiği...
