ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 27/09/2022 NUMARASI : 2022/12 ESAS 2022/332 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat) KARAR : Tarafların İddia Ve Savunmalarının Özeti:Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Antalya ili, Manavgat ilçesi, Sorgun Mahallesi 2447 ada 1 parsel sayılı arsa vasıflı olan taşınmazın 1/1000 ölçekli uygulama imar planında "Trafo" alanı olarak kamu hizmetine ayrıldığını, kamulaştırma yapılmaksızın sınırlandırıldığını, davalı idareye başvuru yapıldığını ancak reddedildiğini, bu nedenlerle kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedelinin müvekkiller lehine hükmedilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili kurum hakkında açılan davanın adli yargı yolunun görevli olmaması nedeniyle davanın usulden reddini talep etmiştir. Davacı vekili cevaba cevap dilekçesi sunmamıştır....
DELİLLERİN İNCELENMESİ VE GEREKÇE: Dava kamulaştırmasız el atmadan kaynaklı tazminat davasıdır. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza davalı tarafından acele kamulaştırma kararı sonrası el atıldığı ve kamulaştırma işlemlerinin tamamlanmadığı anlaşılmaktadır. Dava tarihinden öncesine ait özel amacı olmayan bir satışın emsal alınarak eksik-üstün yanları karşılaştırılmak suretiyle emsal yöntemine göre taşınmaza değer biçilmesi ve üzerindeki ağaçların bedelinin eklenmesi yöntem ve sonuç değer itibariyle yerindedir. Davalı istinafı reddolunmalıdır. Davacı istinaflarına gelince; davacı vekili dava konusu yerin değerinin tam olarak hesaplanması üzerine daha önce Bursa 2. Asliye Hukuk Mah.nin 2013 / 154 E- 2013/ 312 K sayılı acele el koyma dosyasında ödenen 251.031,00 TL 'yi mahsup ederek kalan kısım olarak 233.089,00 TL hesaplayıp, dava dilekçesi ile 10.000 TL olarak açılan dava değerini 223.089,00 TL yükselterek, toplam talebini 233.089,00 TL'ye yükseltmiştir....
Kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığının doğal sonucu, idarenin hukuka aykırı eylemiyle mülkiyet hakkı engellenen taşınmaz mal sahibi davacının, dava yoluyla kamulaştırmasız el koyma hükümleri doğrultusunda mülkiyetin bedele çevrilmesini, eş söyleyişle idareden değer karşılığının verilmesini isteyebileceği açıktır. 16/11/2022 tarihinde kabul edilen 7421 sayılı kanunun 3. Maddesiyle 04/11/1983 tarihli 2942 sayılı kamulaştırma kanunun ek 1. Maddesinin 1. Fıkrasına "Bu süre içerisinde belirtilen işlemlerin yapılmaması halinde taşınmazların malikleri tarafından mülkiyet hakkından kaynaklı bedele ilişkin açılacak davalar adli yargıda görülür." hükmünün eklediği, kanunun 25/11/2022 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girildiği, gözönüne alındığında hukuki el atmalardan kaynaklı kamulaştırmasız el atma tazminat davalarına bakmak Adli Yargının görevidir....
Davalı vekilinin cevap dilekçesinden özetle; Gaziantep İli, Karkamış İlçesi, Yolağzı Mahallesi sınırları içerisinde kalan 236 ada, 4 (if:17) parsel no.lu taşınmazlarına idare tarafından kamulaştırmasız el atıldığı iddiasıyla tazminat açıldığını, açılan dava usûl ve yasaya aykırı olup reddedilmesi gerektiğini, taşınmazın Gaziantep-Nizip-Birecik Devlet yolu yapımı nedeniyle 05.05.2017 tarih ve 2017/192 sayılı Kamu Yararına göre davalı idare tarafından kamulaştırma işlemleri yapılmış olup, yapılan işlemin yasal dayanağı mevcut olduğunu, dava konusu taşınmaza ilişkin idarenin Kamulaştırma Kanununun 27.maddesi uyarınca acele el koyma talep ettiği ve 2018 yılı karar tarihinde mahkemece el koyma kararı verildiği anlaşıldığından, davalı idarenin bu durumda haksız el atmasından bahsedilemeyeceğini, davanın açıklanan nedenlerden dolayı esastan reddine, Mahkemece aksi kanaat hasıl ise; Kamulaştırma Kanunu’nun geçici 6. Maddesinin atıfta bulunduğu aynı Kanunun 10....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle tazminat davasıdır. Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle ve kamu düzenine ilişkin hükümlerle sınırlı olmak üzere yapılan inceleme neticesinde; Taraflar arasındaki dava, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. Maddesinden kaynaklanan kamulaştırmasız el atma tazminat bedelinin tespiti ve tescil istemine ilişkindir. Yerel mahkemece, davanın niteliğinin gerektirdiği beyan ve delillerin toplanarak davanın kabulüne karar verildiği, kararın davalı Karayolları vekilince istinaf edildiği görülmüştür. Kamulaştırma yapmaya yetkili idarelerce kamulaştırma kanunu veya özel kanunlardaki esas ve usullere uyulmadan özel mülkiyette bulunulan bir taşınmaza el konulması, tesis veya bina yapılması kamulaştırmasız el atma olarak tarif edilebilir....
Asliye Hukuk Mahkemesince acele el koyma kararı alındığını, taşınmaza el atıldığını ancak davalı idare tarafından Kamulaştırma Kanunu 10. maddesi uyarınca bedel tespiti ve tescil davası açılmadığını, kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açma hakkının doğduğunu, taşınmazın idare tarafından yol olarak ayrılması nedeniyle mağdur durumda olduklarını beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100,00 TL'nin yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde; açılan davanın usul ve yasaya aykırı olduğunu, 05/05/20017 tarih ve 2017/192 sayılı Kamu Yararı kararına göre idare tarafından kamulaştırma işlemlerinin yapıldığını, yapılan işlemin yasal dayanağı olduğunu, dava konusu taşınmaza ilişkin idarenin acele el koyma talep ettiğini, mahkemece el koyma kararı verildiğini, haksız el atmadan bahsedilemeyeceğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir....
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Dava konusu taşınmazın bedelinin yüksek belirlendiğini, acele el koyma bedeli tenzil edilmeksizin hüküm kurulmasının isabetsiz olduğunun, hükme esas verilerin hatalı olduğunu beyanla istinaf yoluna başvurmuştur. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, davaya konu taşınmaza, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davalarında, Kamulaştırma Kanununun değer biçmeye ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır. Kamulaştırmasız el atma talebinde bulunabilmek için idarenin taşınmaza hukuken veya fiilen el atması ve sahibinin tasarrufunu engellemesi gerekir. Öte yandan irtifak geçen alan için belirlenecek irtifak hakkı bedeli, bu alanın (irtifak geçen bölümün) tamamı kamulaştırılmış olsaydı bulunacak bedelin, arazilerde %35'inden, arsalarda ise %50'sinden fazla olamaz....
, Dağpazarı Mahallesi, 102 ada 11 parsel sayılı taşınmaz üzerinde elektrik hattı geçirilmesi nedeniyle kamulaştırmasız el atma tazminat bedelinin 7.448,80 TL olduğunun Tespitine, 2- Kamulaştırmasız el atma nedeniyle 7.448,80 TL tazminatın, dava tarihi olan 12/12/2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı T5 A.Ş.'...
Yukarıda açıklaması yapılan yasal düzenlemeler gereğince ve istinaf sebepleri ile bağlı kalınarak ilk derece mahkemesine ait dava dosyası esas bakımından incelendiğinde; İstinaf incelemesine konu dava, kamulaştırmasız el atma tazminat istemine ilişkindir. Dosyada bulunan kanıt ve belgelere göre dava konusu taşınmaza, Nizip 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 13/11/2017 tarih, 2017/90 D.İş ve 2017/92 K.sayılı kararı ile acele el konulmasına karar verildiği anlaşılmaktadır. Acele el koyma kararının verildiği tarihten itibaren yerleşik Yargıtay içtihatları uyarınca kamulaştırma bedel tespit davası açılması için makul süre olarak kabul edilen süre içerisinde idarece bedel tespit tescil davası açılmaması halinde, malikin kamulaştırmasız el koyma nedeniyle tazminat davası açma hakkı doğar. Somut uyuşmazlıkta makul süre içerisinde davalı idare tarafından bedel tespit tescil davası açılmadığı anlaşılmıştır....
geldiğini, bu haliyle taşınmazı müvekkillerinin ekip biçip zirai bir faaliyette bulunamamışlar ve zarara uğradıklarını, bu sebeple müvekkilleri maliki bulundukları taşınmaza yasaya aykırı olarak el atılması nedeniyle ve ayrıca zirai faaliyette bulunamadıklarından zarara uğradıklarını, bu nedenle fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere haksız el koyma nedeniyle 1.500 TL tazminat ile taşınmazın zirai faaliyette kullanılmaması nedeniyle 1.000 TL ecrimisil taleplerinin el koyma tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte tahsiline, yargılama ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesini talep etmiştir....
