HD, 11.10.1993 gün ve E: 1993/12556, K: 1993/17907), görevli mahkemenin tespitinde YİBK 11.02.1959 gün ve E: 1958/17, K: 1959/15 sayılı kararında, kamulaştırmasız el koyma halinde idarenin hukuka aykırı bir harekette bulunduğu ve bundan dolayı açılan davanın da, Medeni Kanun hükümlerine giren mülkiyete tecavüzün önlenmesi veya haksız fiil neticesinde meydana gelen zararın tazmini davası olduğu ve bu bakımdan adli yargının görevli olduğuna hükmedildiğini, aynı şekilde Yargıtay'ın da kamulaştırmasız el koyma nedeniyle açılacak davalarda adli yargının görevli olduğuna hükmettiğini, (Y. 5. HD., 17.05.2012, E: 2012/3092, K: 2012/10080...''...Dava, kamulaştırmasız el koyma nedeniyle taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Kamulaştırmasız olarak taşınmazına el konulan şahıs, ilgili kamu tüzel kişisi aleyhine el koymanın önlenmesi davası açabileceği gibi bu eylemli duruma razı olduğu takdirde taşınmazın değerinin tahsili davası da açabilir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/779 KARAR NO : 2023/839 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : SARIKAYA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/215 ESAS, 2022/265 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle El Atmanın Önlenmesi) KARAR : Sarıkaya Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2021/215 Esas, 2022/265 Karar sayılı ilamı taraf vekilleri tarafından istinaf incelemesi için Dairemize gönderilmekle ön inceleme aşamasında dosyadaki tüm bilgi ve belgeler incelendi....
olup, 6111 sayılı Kanunun Geçici 2. maddesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun Geçici 6. maddesi hükmünün 04.11.1983 tarihinden sonraki kamulaştırmasız el koyma işlemlerine de uygulanacağı düzenlenmiştir.Somut olayda; takip konusu 14.09.2011 karar tarihli, kamulaştırmasız el atma tazminat alacağı ilamında, idarenin kamulaştırmasız el atma eyleminin 1983 yılından öncesine ait olduğu anlaşılmaktadır.Bu durumda, Mahkemece borçlu idarenin haczedilmezlik şikayetinin 5999 Sayılı yasa 1. maddesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu 'na eklenen geçici 6. maddesi kapsamında kaldığı nazara alınarak kabulü ile haczin kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde reddi yönünde hüküm kurulması isabetsizdir.SONUÇ: Borçlu vekilinin temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme hükmünün yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve 6100 sayılı HMK'nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/04/2022 NUMARASI : 2021/268 ESAS, 2022/211 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atma Nedeniyle Tazminat KARAR : İstinaf incelemesine konu dava, kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat davası olup, ilk derece mahkemesi tarafından kabulüne dair karar verilmiş ve davalı idare vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özet olarak; müvekkilinin Gaziantep İli, Karkamış İlçesi, Yolağzı Mah., 106 Ada, 706 Parsel (ifraz öncesi 106 Ada, 705 Parsel) sayılı taşınmazın maliki olduğunu, içerisinde müvekkilin maliki olduğu dava konusu taşınmazın da bulunduğu yol yapım ve emniyet sahası çalışması için Bakanlar Kurulu'nun 03.07.2017 tarih ve 2017/10483 sayılı kararı ile acele kamulaştırma kararı alındığını, sonrasında söz konusu karara istinaden dava konusu taşınmaz hakkında Nizip 2....
Bu kararla; taşınmazına kamulaştırmasız el atılan kişinin kamu tüzel kişiliğine karşı meni müdahale (el atmanın önlenmesi) davası açabileceği, ya da fiili duruma razı olarak kamu tüzel kişiliğine karşı mülkiyet hakkının devrine karşılık taşınmaz bedelinin tahsili istemli dava da açabileceği kabul edilmiştir. İçtihadı Birleştirme kararının yol göstericiliği ile uzun yıllar fiili el atmalarda el atmanın önlenmesi ve taşınmaz bedelinin tahsili davaları Dairemizce çözümlenmiştir. Anayasanın 38. maddesi mülkiyet hakkını korumaktadır. Mülkiyet hakkı ancak kamu yararı amacıyla sınırlandırılabilir (35/2). Bu da Anayasanın 46. maddesinde düzenlenen kamulaştırma yoluyla mümkündür. Görüldüğü gibi Anayasamız kamulaştırmasız el atmayı düzenlememiştir. Yasalarımıza “kamulaştırmasız el atma” kavramı 5999 sayılı Kamulaştırma Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun ile 30.06.2010 tarihinde 2942 sayılı Yasaya eklenen geçici 6. madde ile girmiştir....
Bu kararla; taşınmazına kamulaştırmasız el atılan kişinin kamu tüzel kişiliğine karşı meni müdahale (el atmanın önlenmesi) davası açabileceği, ya da fiili duruma razı olarak kamu tüzel kişiliğine karşı mülkiyet hakkının devrine karşılık taşınmaz bedelinin tahsili istemli dava da açabileceği kabul edilmiştir. İçtihadı Birleştirme kararının yol göstericiliği ile uzun yıllar fiili el atmalarda el atmanın önlenmesi ve taşınmaz bedelinin tahsili davaları Dairemizce çözümlenmiştir. Anayasanın 38. maddesi mülkiyet hakkını korumaktadır. Mülkiyet hakkı ancak kamu yararı amacıyla sınırlandırılabilir (35/...). Bu da Anayasanın 46. maddesinde düzenlenen kamulaştırma yoluyla mümkündür. Görüldüğü gibi Anayasamız kamulaştırmasız el atmayı düzenlememiştir. Yasalarımıza “kamulaştırmasız el atma” kavramı 5999 sayılı Kamulaştırma Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun ile 30.06.2010 tarihinde 2942 sayılı Yasaya eklenen geçici .... madde ile girmiştir....
Öncelikle kamulaştırmasız el koyma davasının kesinleşip ./.. 2015/6272-19186 -2- kesinleşmediği (derdest durumda ise aynı taşınmaz hakkında ilgili idare tarafından bedel tespit tescil davası açıldığında daha önce açılan kamulaştırmasız el koyma davasında bu hususun bekletici mesele yapılması gerektiğinden) araştırılarak kesinleşmiş ise 3.000 m²’lik kısım yönünden daha önce tescil-terkin kararı verilmiş olduğu gözetilerek 13.000 m² üzerinden tescil kararı verilmesi, kamulaştırmasız el koyma davası derdest ise taşınmazın tümü için kamulaştırma kararı alındığı dikkate alınarak tapu kaydı olan 16.000 m² üzerinden bedelinin hesaplanması ve buna göre tescil kararı verilmesi gerekirken eksik inceleme ile 13.000 m² üzerinden bedel tespit edilerek taşınmazın tümü üzerinden (16.000 m²) tescil kararı verilmesi, Doğru görülmemiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 29/03/2022 NUMARASI : 2020/139 2022/183 DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle El Atmanın Önlenmesi) KARAR : İlk derece mahkemesince verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olması nedeniyle dosya ve ekleri incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ilçesi, Kadıköy ilçesi, Feneryolu Tuğlacıbaşı mahallesi, 150 pafta, 590 ada, 6 parsel olarak tapuya kayıtlı bulunan taşınmazın davacı müvekkillerinin hissedar olarak malik bulundukları taşınmaz olduğunu, taşınmaz üzerinde bina inşa edilirken 587 m2 alanının Kadıköy Belediyesi Başkanlığı'na yeşil alan (park yeri) olarak terk edildiğini, bina yapım izni verilerek bina inşa edildiğini ve kat mülkiyeti oluşturulduğunu, bu durumdan sonra taşınmazın 613.32 m2 miktarına düştüğünü, davalı tarafın binanın tamamlanmasından çok sonra binanın Kuyu Başı Sokağı tarafında kalan arsanın bir bölümünü aldığını ve bu günkü hale getirdiğini, belirtilen...
Kamulaştırmasız el koymadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkin davada, ilk derece mahkemesinin kararına karşı davacı taraf ve davalı idarenin istinaf itirazları doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda; Dava, yol geçirmek suretiyle davalı idare tarafından kamulaştırma yapılmaksızın fiilen el atılan taşınmazın el atmadan kaynaklanan tazminat miktarının davacı tarafından tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır....
Bu durumda; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 16.05.1956 gün ve 1/6 sayılı kararı ile HGK.nun 15.12.2010 gün ve 2010/5- 662/651 sayılı kararı da gözetildiğinde, uzun yıllar programa alınmayan imar planının hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da takas cihetine gitmeyen davalı İdarece, pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle taşınmaza müdahale edildiği; bu haliyle İdarenin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bu eylemi ile kamulaştırmasız el koyma olgusunun gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığının doğal sonucu, İdarenin hukuka aykırı eylemiyle mülkiyet hakkı engellenen taşınmaz mal sahibi davacının, dava yoluyla kamulaştırmasız el koyma hükümleri doğrultusunda mülkiyetin bedele çevrilmesini, eş söyleyişle idareden değer karşılığının verilmesini isteyebileceği açıktır....
