ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/658 Esas KARAR NO : 2023/228 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 05/09/2022 KARAR TARİHİ: 14/03/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle keşideci ------- bedelli (1) adet çek ile --------- bedelli (1) adet çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, TTK.nun 818/1-s, 757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali isteğine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/638 Esas KARAR NO : 2023/46 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 26/08/2022 KARAR TARİHİ : 17/01/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle: keşidecisi ---------çek seri nolu ve ------- bedelli çekin davacı uhdesinde iken nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, TTK.nun 818/1-s, 7S7.765, madde hükümlerine göre zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali isteğine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/132 Esas KARAR NO : 2021/151 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali ) DAVA TARİHİ : 03/03/2021 KARAR TARİHİ : 05/03/2021 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 08/03/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, İDDİA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, keşidecisi müvekkili şirket olan ... Bankası .... Şubesi'ne ait .... seri nolu çeklerin müvekkili şirketin elinden rızası dışında çıktığını, ileride telafisi imkansız zararların uğranılmasının önlenmesi için öncelikle tedbir kararı verilerek ödemeden men yasağı kararı verilmesini ve çeklerin iptali ile zayi olduğunun tesptini talep ve dava etmiştir. SAVUNMA : Dava hasımsız olarak açıldığından tebligat yapılamamıştır....
Aynı şekilde, boş çek yapraklarının veya çek koçanının kaybedilmesi ya da hırsızlık vb olaylar nedeni ile zayii edilmesi halinde boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfında olmadığından zayii nedeniyle iptali istenemez (...). 10. Somut olayda; davacı taraf, boş çek yapraklarının zayii nedeniyle iptalini talep etmiştir. TTK 780 ve 781 maddeleri gereğince imzasız çek yapraklarının çek vasfı taşımadıkları gibi kıymetli evrak zilyetinde de değildir. Bu nedenlerle zayi oldukları gerekçesiyle iptallerine karar verilmesi de mümkün değildir (... ). 11. Dava konusu edilen 30 adet çek yapraklarının boş çek yaprağı olduğunun davacı tarafından dava dilekçesinde beyan edildiği, yukarıda açıklanan nedenlerle boş çek yapraklarının çek niteliğinde bulunmadığı ve keşidecinin boş çek yaprağının iptal etme hakkı bulunmadığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir....
Aynı şekilde, boş çek yapraklarının veya çek koçanının kaybedilmesi ya da hırsızlık vb olaylar nedeni ile zayii edilmesi halinde boş çek yaprakları kıymetli evrak vasfında olmadığından zayii nedeniyle iptali istenemez (...). 10. Somut olayda; davacı taraf, boş çek yapraklarının zayii nedeniyle iptalini talep etmiştir. TTK 780 ve 781 maddeleri gereğince imzasız çek yapraklarının çek vasfı taşımadıkları gibi kıymetli evrak zilyetinde de değildir. Bu nedenlerle zayi oldukları gerekçesiyle iptallerine karar verilmesi de mümkün değildir (... ). 11. Dava konusu edilen 30 adet çek yapraklarının boş çek yaprağı olduğunun davacı tarafından dava dilekçesinde beyan edildiği, yukarıda açıklanan nedenlerle boş çek yapraklarının çek niteliğinde bulunmadığı ve keşidecinin boş çek yaprağının iptal etme hakkı bulunmadığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir....
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında ve TTK m 778/1 fıkra (ı) bendi uyarınca bono hakkında da uygulanır. Kıymetli evrak iptali veya çekin zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/339 Esas KARAR NO : 2021/441 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 18/05/2021 KARAR TARİHİ : 24/05/2021 Mahkememizde görülen Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı dava dilekçesinde özetle; bank ... Şubesine ait 5.000,00 TL tutarındaki çeki zayii ettiğini, banka tarafından yaprak bedelinin hesabından tahsili yoluna gidildiğini, çek yaprak bedelinin geri alınması için işbu davayı açtığını beyan ederek çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi'nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi'nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/226 KARAR NO : 2021/826 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 05/04/2021 KARAR TARİHİ : 01/12/2021 K.YAZIM TARİHİ : 23/12/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; .... firmasına verilmek üzere lehdar adi ortaklık şantiye çalışanlarından ...’na gönderildiğini, Adi ortaklık çalışanı ...., taşeronlara teslim etmesi gereken bu çekleri kaybettiğini, bu nedenle çeklerde adı geçen taşeronlara teslim edilemediğini, çeklerin keşide tarihlerinde ve bugüne kadar 3. kişilerin eline geçmediğini ve henüz ilgili bankaya ibraz edilmediğini, zayi olan dava konusu çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. CEVAP: Dava hasımsız olarak açılmıştır....
