Hizmet akdinin unsurları; 1-Hizmetin belirli veya belirli olmayan bir zaman içinde görülmesi, 2-Hizmet akdinin konusu olan edimin işverene ait işyerinde yerine getirilmesi 3-Edimin ifası sırasında işverenin denetim ve gözetimi altında bulunması 4-Edimin ücret karşılığında yapılması ve ücretin zaman esası üzerinden saptanmasıdır. Ücret zaman itibariyle olmayıp yapılan işe göre verildiği takdirde dahi belirli ya da belirli olmayan bir zaman için alınmış veya çalışılmış oldukça hizmet akdi yine mevcuttur. Hizmet akdinde emir ve talimat yetkisi işçinin çalışma yerinin, işe başlangıç ve sona eriş saatinin işverence tespiti biçimindedir. Hizmet akdinin belirleyici ve ayırıcı unsurları zaman ve bağımlılıktır. Zaman ve bağımlılık unsurlarını birlikte gerçekleştirecek biçimde çalışmanın varlığı halinde aradaki ilişkinin hizmet akdine dayalı olduğunun kabulü gerekir....
Hizmet akdinin unsurları; 1-Hizmetin belirli veya belirli olmayan bir zaman içinde görülmesi, 2-Hizmet akdinin konusu olan edimin işverene ait işyerinde yerine getirilmesi 3-Edimin ifası sırasında işverenin denetim ve gözetimi altında bulunması 4-Edimin ücret karşılığında yapılması ve ücretin zaman esası üzerinden saptanmasıdır. Ücret zaman itibariyle olmayıp yapılan işe göre verildiği takdirde dahi belirli ya da belirli olmayan bir zaman için alınmış veya çalışılmış oldukça hizmet akdi yine mevcuttur. Hizmet akdinde emir ve talimat yetkisi işçinin çalışma yerinin, işe başlangıç ve sona eriş saatinin işverence tespiti biçimindedir. Hizmet akdinin belirleyici ve ayırıcı unsurları zaman ve bağımlılıktır. Zaman ve bağımlılık unsurlarını birlikte gerçekleştirecek biçimde çalışmanın varlığı halinde aradaki ilişkinin hizmet akdine dayalı olduğunun kabulü gerekir....
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti: Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hizmet ödeneğinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazla istemin reddine karar verilmiştir. D) Temyiz: Kararı davalı temyiz etmiştir. E) Gerekçe: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının hizmet ödeneğinin hesaplanmasında tavanın aşılıp aşılmadığı, ücret miktarı ve hizmet ödeneği hesabında amatör yöneticilik döneminin dışlanıp dışlanmadığı noktalarında toplanmaktadır. ... İşçileri Sendikası Olağan Genel Kurulu İçin Tahmini Bütçe’de “ ….şube sekreterlerinin ücretleri ise şube başkanları ücretlerinin %90’nı olarak hesaplanır. …sendika profesyonel kadrolarında görev alan yöneticilerin yeniden seçilmemeleri, seçime girmemeleri, kendi istekleri ile yada başka nedenlerle seçime girmemeleri halinde tüzük ve yönetmelik hükümleri gereğince hizmet ödeneği ödenir. Hizmet ödeneği, bu bütçe hesaplarına göre brüt ücret tutarları üzerinden net olarak ödenir....
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Davanın yasal dayanağı olan 5510 sayılı yasanın “Fiilî hizmet süresi zammı” başlıklı 40.maddesinde, ayrı ayrı bentler halinde belirtilen işyerlerinde ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında çalışan sigortalıların prim ödeme gün sayılarına, bu işyerlerinde ve işlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için karşılarında gösterilen gün sayılarının, fiilî hizmet süresi zammı olarak ekleneceğini, 360 günden eksik sürelere ait fiilî hizmet süresi zammının, 360 gün için eklenen fiilî hizmet süresi ile orantılı olarak belirleneceğini, çalışmanın fiili hizmet süresi zammı kapsamında değerlendirilebilmesi için, tablonun (13) ve (14) numaralı sıralarında belirtilen sigortalılar hariç sigortalının kapsamdaki işyerleri ile birlikte belirtilen işlerde fiilen çalışması ve söz konusu işlerin risklerine maruz kalınmasının şart olduğunu belirtmiştir....
Somut uyuşmazlıkta; davacının hizmet süresinin tespitinde bilirkişi raporunun (a) seçeneği, yani iddia ve davacı tanıklarının beyanlarına göre davacının 30.06.2007-20.07.2013 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığı kabul edilmiştir. Ancak davacı tanıkları işyeri çalışanı değildir ve beyanları hizmet süresinin tespitinde dikkate alınamaz. Davalı tanığı ..., diğer tanık ... askere gitmesinden önceki 2 yıldan beri davacının işyerinde çalıştığını beyan etmiştir. Zira davalı tanığı ...'in ... hizmet döküm cetveli incelendiğinde; davalıya ait işyerinde 08/09/2011-14/09/2014 tarihleri arasında aralıksız olarak çalıştığı, 12/01/2016 tarihinden itibaren ise davalı işyerinde çalışmasının yeniden başladığı görülmektedir. İşyeri çalışanı olan davalı tanıkları ... ve ...’ın beyanlarına göre hizmet süresi tespit edilmeli ve bu beyanlara uygun olarak da, hükme esas alınan bilirkişi raporunun hizmet süresine dair (c) seçeneği esas alınmalıdır....
Gerekçe: 1-Taraflar arasında davacının hizmet süresi uyuşmazlık konusudur. Dosya içeriğine göre davacının Bingöl Belediyesine ait işyerinde alt işveren işçisi olarak çalıştığı anlaşılmaktadır. Davacı dava konusu işyerinde 30.09.2007 tarihinden itibaren çalıştığını ileri sürmüştür. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 30.09.2007-31.12.2011 tarihleri arasında (2 yıl 4 ay 26 gün) değişen alt işverenler bünyesinde davalı belediyeye ait işyerinde çalıştığı kabul edilmiş, mahkemece sözkonusu hizmet süresine göre yapılan hesaplamaya itibar edilerek hüküm kurulmuştur. Davacı sigorta hizmet cetvelinde, 2007-2011 dönemine ilişkin kayıt bulunmakta ise de çalışma süresinin kesintili olduğu anlaşılmaktadır. Hizmet cetvelinde gözüken işverenliklerin kim yada kimler olduğu, davalı belediye ile aralarında akdedilen bir hizmet alım sözleşmesinin mevcut olup olmadığı dosya kapsamından anlaşılamamaktadır. Hizmet süresinin tespiti kamu düzeni ile ilgilidir....
Hizmet tespiti davalarının yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri oluşturulup bu davalar için özel bir ispat yöntemi öngörmemiştir. Hizmet tespiti davaların niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği için yargılamasının özel bir duyarlılık ve itina ile yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır. Ayrıca hizmet tespiti davalarında Sosyal Güvenlik Kurumu veya ilgili şubesine husumet yöneltilmesi gerekir. İşçilik alacağı davasına gelince; bu tür davalar 4857 sayılı Yasa'dan kaynaklanmakta olup, işçilik alacağına esas alınacak hizmet saptandıktan sonra talep edilen işçilik alacağının hesaplanması gerekir. Bu açıklamalardan olarak, hizmet tespiti ve işçilik alacakları davaları için izlenecek yöntem ve esas alınacak kıstaslar tamamen birbirinden farklıdır. Bu noktada her iki davanın tefrik edilmesi yargılamanın sağlıklı yürütülmesi için gereklidir....
aynı hizmet alanında on yıl görev yapabilirler....
Eklemek gerekirse; 5434 sayılı Yasanın geçici 205. maddesinde de, 32’inci madde gereğince fiilî hizmet sürelerine zam yapılanların bu maddede belirtilen yaş hadlerinden, hizmetlerine eklenen fiilî hizmet süresi zammı kadar indirim yapılır....
K A R A R Dava, davacının davalı işveren nezdinde geçen çalışmaları nedeniyle itibari hizmet süresinin tespiti ile, itibari hizmet süresine ilişkin kıdem ve ihbar tazminatının ödenmesi istemine ilişkindir. Mahkemece Dairemizin 2015/18457 Esas sayılı bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabul kısmen reddine, davacının itibari hizmet süresi hakkından yararlanabileceği 27.03.2007 tarihi ile 01.10.2008 tarihi arasındaki toplam 544 gün karşılığı 163 gün itibari hizmet süresi olarak eklenebileceğinin tespitine,Kıdem ve ihbar tazminatı taleplerinin feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir. 506 sayılı yasanın Ek 5.maddesi ile kazanılan hizmetler,işveren tarafından primi ödenmiş hizmetler üzerinden belirlenecektir. Bu nedenle,itibari hizmet süresinin hesaplanmasında, Kurum kayıtları esas alınmalı ve davacının ...’dan celbedilen hizmet cetvelindeki primi ödenmiş gün sayısı dikkate alınmalıdır....
