"İçtihat Metni" Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet tespiti ile prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davalılar vekillerinin, sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davanın niteliği gereği, çalışma olgusunun her türlü delille ispatlanabilmesine karşılık ücretin ispatında bu denli bir serbestlik söz konusu değildir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 27/11/2019 NUMARASI : 2015/645 ESAS 2019/446 KARAR DAVA KONUSU : Prime Esas Kazanç Tespiti KARAR : Davacı vekili yargılama aşamasında sunmuş olduğu yazılı beyanında; kurum tarafından iş yerinde yapılan denetim sonucu, denetmenin tespit yapmış olduğu dönemler dışında kalan dönem bakımından fazla mesai ücretlerinin tespit edilerek, prime esas ücrette dikkate alınmasını talep ettiklerini beyan etmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 01/12/2020 NUMARASI : 2016/647- 2020/253 DAVA KONUSU : Hizmet ve Prime Esas Kazanç Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki hizmet ve prime esas kazanç tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacı vekili, T3 Şti. vekili ile davalı Kurum vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü. TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı şirkete ait Paşahan Konağı isimli işyerinde 20.07.2015- 19.12.2015 tarihleri arasında aylık 2.750,00 TL net ücretle aşçı olarak çalıştığını, ancak davacının sigortasının yapılmadığını belirterek, davacının 30.07.2015- 19.12.2015 tarihleri arasında sigortalı olarak gösterilmeyen tüm günlerin tespitine, primlerin o tarihte aldığı maaş üzerinden hesaplanarak toplam kazanca dahil edilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
İş Mahkemesinin yukarıda esas sırasını aldığı ve tarafların hazır bulunduğu 10/03/2020 tarihli ön inceleme duruşmasında uyuşmazlık konularının: 1- Davacının davalıya ait iş yerinde 04/02/2016- 13/07/2016 tarihleri arasında tam zamanlı ve 30/12/2016- 02/03/2017 tarihleri arasında yarı zamanlı çalışıp çalışmadığının tespiti, 2- Prime esas kazancın tespiti, olarak belirlenerek taraf vekillerince imza altına alındığı, Ve aynı oturumda, Prime esas kazanç tespiti yönünden kurumun davalı olarak davaya dahil etmesi için davacı vekiline iki haftalık kesin süre verilmesi ile, Davacıya kuruma prime esas kazanç tespiti yönünden idari başvuruda bulunması ve kurum tarafından verilen cevabı mahkememize ibraz etmesi için 30 günlük kesin süre verilmesine, verilen kesin süre içerisinde kuruma başvuruda bulunulmaması halinde davanın dava şartı yokluğundan usulden red edileceğinin ihtar edildiği, davacı vekilinin de ara kararlara uygun olarak 18/03/2020 tarihli dilekçesi ile "prime esas kazancın tespiti...
Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinlenebileceği gibi, tespiti istenen miktar sınırı aşsa dahi varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinlenmesi mümkündür. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20.10.2010 gün ve 2010/10-480 Esas - 2010/523 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-481 Esas - 2010/524 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-482 Esas - 2010/525 Karar, 19.10.2011 gün ve 2011/10-608 Esas - 2011/649 Karar, 19.06.2013 gün ve 2012/10-1617 Esas - 2013/850 Karar sayılı ilamlarında da aynı görüş ve yaklaşım benimsenmiştir. Bu yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında somut olayda; Mahkemece, tediye makbuzu olan 15/8/2007- 16/11/2007 tarihleri arası dönemler yönünden prime esas ücretin tespiti yönünden verilen karar yerinde ise de; diğer dönemler yönünden pirime esas ücretin tespiti yönünden yapılan araştırma ve inceleme, hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir....
Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinlenebileceği gibi, tespiti istenen miktar sınırı aşsa dahi varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinlenmesi mümkündür. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20.10.2010 gün ve 2010/10-480 Esas - 2010/523 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-481 Esas - 2010/524 Karar, 20.10.2010 gün ve 2010/10-482 Esas - 2010/525 Karar, 19.10.2011 gün ve 2011/10-608 Esas - 2011/649 Karar, 19.06.2013 gün ve 2012/10-1617 Esas - 2013/850 Karar sayılı ilamlarında da aynı görüş ve yaklaşım benimsenmiştir....
Hukuk Dairesinin 12.02.2020 tarihli ve 2020/1650 E. 2020/1564 K. sayılı kararı ile kesinleştiğini, Mahkeme kararlarına esas olan bilirkişi raporlarında davacının günlük ücret farklarının hesap edildiğini, buna göre davacının prime esas kazanç tutarları işveren tarafından eksik yatırıldığından 5510 sayılı Kanun'un 29 uncu maddesinde belirtilen yaşlılık aylığı hesaplamasına esas alınan prime esas kazanç ve ortalama aylık kazanç tutarlarının önemli ölçüde eksik olarak hesaplandığını, bu hususta davalı kuruma 24.02.2021 tarihinde 10918271 sayılı başvuru yapılmışsa da kurumca hesabın eksik yapıldığını, davacının hak ettiğinden daha az fark hesaplandığını, davacının ücretlerinin 2005 yılında düşürüldüğü dikkate alınarak prime esas kazançlarının düzeltilmesi gerektiğini iddia ederek davacının çalışmalarına ilişkin prime esas kazanç tespitinin yapılmasına, yaşlılık aylığının bu ölçüde yeniden hesaplanmasına, emeklilik tarihinden bugüne kadar eksik ödenmiş olan yaşlılık aylığı miktarının davalıdan...
Nitekim aynı hususlar Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 02.06.2020 tarih ve 2016/10-376 Esas, 2020/306 Karar, 09.07.2020 tarih ve 2016/21-904 Esas, 2020/554 Karar ve 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar sayılı kararları ile kabul edilmiştir. 3. Prime esas kazanç tespiti davası kamu düzeninden olduğuna göre kural olarak işçilik alacakları davasında saptanan ücret, prime esas kazanç tespiti davasında kesin delil niteliğinde kabul edilemez. Ancak bu işçi ile işveren arasında kesinleşmiş ve tahsil edildiğinde anılan ücret, fazla mesai, tatil ücret alacakları gibi alacaklarda sigorta primi kesintisi yapılarak kuruma ödeneceğinden, bir anlamda prime esas kazanç dolaylı olarak belirlenmiş olacaktır. Dolayısı ile unsur etkisi yaratarak kuvvetli(ciddi) delil niteliğinde kabul edilmesi kaçınılmazdır. İşçilik alacakları davasında tespit edilen ücretin, prime esas kazanç tutarı olarak kabulü gerekir(Y. HGK. 16.07.2020 tarih ve 2016/10-2141 Esas, 2020/585 Karar)....
Mahkemece; davacının kesintisiz çalıştığının tespitine karar vermiş ise de; bu çalışmanın prime esas kazanç miktarının ne olduğunu belirtmemiştir. Uyuşmazlık, çalışmanın sezonluk mu, yoksa kesintisiz mi olduğu ve prime esas kazanç miktarına ilişkindir....
Bu kapsamda işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, davacı işçinin ücretinin ve davalı Sosyal Güvenlik Kurumu’na davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur....
