ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ TARİHİ : 30/11/2021 NUMARASI : 2019/788 2021/1280 DAVA KONUSU : SPEK Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki SPEK tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacı vekili, davalı vekili ve feri müdahil Kurum vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
(HMK m.200) maddesinde belirtilen sınırları aştığı, dosyaya sunulan davacının aldığı ücreti gösteren ve davacı tarafından imzalanmış olan ücret bordroları ve belirsiz süreli süreli hizmet akitlerindeki imzalara davacının herhangi bir itirazda bulunmadığı, dosyaya getirtilen banka kayıtlarında görülen ücretlerin ücret bordroları ile hizmet döküm cetvelindeki kazançlar ile uyumlu olduğu, davacının hizmet döküm cetvelinde 2013 yılı temmuz ayında SPEK artırılmış ise de bunun iki aya özgü olduğu, davacının işveren tarafından Kuruma bildirilen kazancın üzerinde çalıştığını hukuksal geçerliliğe haiz olarak düzenlenmiş para makbuzları, banka kayıtları, ticari defter kayıtları, ücret bordroları gibi belgelerle ispatlayamadığı ve yazılı delil başlangıcı niteliğinde bir belgenin de dosyada bulunmadığı ve mahkeme kararının yerinde olduğu anlaşılmakla istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 25/06/2020 NUMARASI : 2017/127 2020/104 DAVA KONUSU : Spek Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki spek tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
Prime esas kazanç tutarının tespiti davasının yasal dayanağı 5510 sayılı Kanun'un 80 inci maddesidir. Bu kapsamda davacı işçinin, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı Sosyal Güvenlik Kurumuna davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. İlgili yasalarda hizmet tespiti davasında ispat yönteminin ne şekilde olması gerektiğine dair herhangi bir açıklama bulunmadığından, kamu düzenine ilişkin bu tür davalarda taraflar her türlü delile dayanabileceği gibi mahkemece kendiliğinden araştırma ilkesine göre delil toplanabilir ve inceleme yapılabilir. Bu davaların kamu düzenine ilişkin olduğu da gözetilerek davacının işyerinde eylemli olarak çalışıp çalışmadığı yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlenmelidir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 05/04/2021 NUMARASI : 2019/2 2021/78 DAVA KONUSU : Spek Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki spek tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı taraf vekilleri tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
Nitekim, 07.06.1976 gün ve 3/4- 3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde yer alan "Gerekçenin, ilgili bilgi ve belgelerin isabetle takdir edildiğini gösterir biçimde geçerli ve yasal olması aranmalıdır. Gerekçenin bu niteliği, yasa koyucunun amacına uygun olduğu gibi, kararı aydınlatmak, keyfiliği önlemek ve tarafları tatmin etmek niteliği de tartışma götürmez bir gerçektir" şeklindeki açıklama ile de aynı ilkeye vurgu yapılmıştır. Anılan husus kamu düzeni ile ilgili olup gözetilmesi yasa ile hakime yükletilmiş bir ödevdir. Aksine düşünce ve uygulama, gerek yargı erki ile hakimin, gerek mahkeme kararlarının her türlü düşünceden uzak, saygın ve güvenilir olması ilkesi ile bağdaşmaz....
Nitekim, 07.06.1976 gün ve 3/4- 3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesinde yer alan "Gerekçenin, ilgili bilgi ve belgelerin isabetle takdir edildiğini gösterir biçimde geçerli ve yasal olması aranmalıdır. Gerekçenin bu niteliği, yasa koyucunun amacına uygun olduğu gibi, kararı aydınlatmak, keyfiliği önlemek ve tarafları tatmin etmek niteliği de tartışma götürmez bir gerçektir" şeklindeki açıklama ile de aynı ilkeye vurgu yapılmıştır. Anılan husus kamu düzeni ile ilgili olup gözetilmesi yasa ile hakime yükletilmiş bir ödevdir. Aksine düşünce ve uygulama, gerek yargı erki ile hakimin, gerek mahkeme kararlarının her türlü düşünceden uzak, saygın ve güvenilir olması ilkesi ile bağdaşmaz....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/1748 KARAR NO : 2020/379 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BOLU İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 07/11/2019 NUMARASI : 2014/331 Esas - 2019/457 Karar DAVA KONUSU : SPEK Tespiti ve Alacak KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMASININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının işveren T5 kadrolu işçi olarak işe başladığı tarihte geçmiş çalışmalarının nazara alınmayarak yeni çalışan gibi değerlendirilip derece ve kademesinin eksik belirlendiğini, bu şekilde eksik ücret ödenip kuruma eksik prim bildirildiğini, önceki çalışmaların derece kademe tespitinde nazar alınması gerektiğini ileri sürerek davacının kadrolu statüde işe başlarken başlatılması gereken derece ve kademenin tespiti ile emekli olduğu tarihte bulunması gereken derece ve kademenin tespitine, davacının derece ve kademesi doğru hesaplansa idi alacak olduğu tarihten dava tarihine kadar eksik ödenmiş olan emekli maaşının...
Yazılı delille ispat sınırının altında kalan miktar için tanık dinlenebileceği gibi, tespiti istenen miktar sınırı aşsa dahi varlığı iddia edilen çalışmanın öncesine ve sonrasına ait yazılı delil başlangıcı sayılabilecek belgeler bulunuyorsa tanık dinlenmesi mümkündür. Nitekim Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 20/10/2010 gün ve 2010/10-480 Esas - 2010/523 Karar, 20/10/2010 gün ve 2010/10-481 Esas-2010/524 Karar, 20/10/2010 gün ve 2010/10-482 Esas - 2010/525 Karar, 19/10/2011 gün ve 2011/10-608 Esas - 2011/649 Karar, 19/06/2013 gün ve 2012/10-1617 Esas-2013/850 Karar sayılı ilamlarında da aynı görüş ve yaklaşım benimsenmiştir. Diğer taraftan, 5510 sayılı Yasa dönemi açısından; 5510 sayılı Kanunun 80/1-d maddesinde de; "4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançları aşağıdaki şekilde belirlenir. ... d)Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tabi tutulur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi Dava, SPEK tespiti ve yaşlılık aylığının düzeltilerek belirlenecek aylıkların yasal faizi ile tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir. Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. 1-Davacı, 1985-2002 tarihlerinde ... Belediyesinde çalışarak emekli olduğunu, ... Belediyesinin 2010, 2011 ve 2012 yıllarında emekli olanların aylıklarında ve SPEK'larında yanlışlık yapıldığını daha sonra düzeltildiğini, emsal olarak ... adlı şahsı gösterererek aylığının düşük olduğunu talep etmiş, yapılan yargılama sonucu davanın reddine karar verilmiştir....
