"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı-karşı davalı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı-karşı davacı ... aleyhine 16/01/2012 gününde verilen dilekçe ile manevi tazminat; davalı-karşı davacı ... tarafından, karşı dava ile manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın ve karşı davanın kısmen kabulüne dair verilen 09/07/2014 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı-karşı davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dava, kişilik haklarına saldırı nedeni ile uğranılan manevi zararın ödetilmesi; karşı dava ise haksız eylem nedenine dayalı manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, dava ve karşı davadaki istemlerin bir bölümü kabul edilmiş; karar, davalı-karşı davacı tarafından temyiz edilmiştir....

(HUMK. nun 74) maddesi gereğince hakim, kural olarak iki tarafın iddia ve savunmaları ile bağlı olup talepten fazlasına hüküm veremez. Öte yandan haksız fiile dayalı tazminatlarda yasal faizin uygulanması gerektiği esastır. Gerçekten davacı asıl dava dilekçesinde hüküm altına alınacak manevi tazminata olay tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faiz işletilmesini istemiş ise de birleşen dava dilekçesinde olay tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesini talep edildiğinin anlaşılmasına göre, Mahkemece HMK’nun 76.(HMUK 74. madde) maddesinde düzenlenen taleple bağlılık ilkesine ve yasal faiz hükmedilmesi gerektiği esasına aykırı bir şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur. .../... Mahkemece yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgulara aykırı biçimde yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....

Davalı axa sigorta a.ş. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taleplerin zamanaşımına uğradığını, davacıya uygulanan tedavinin doğuştan gelen bir hastalığa bağlı olarak meydana geldiğinden davacının taleplerinin poliçe genel ve özel şartları uyarınca teminat kapsamı dışında olduğunu, dava konusu olayın haksız fiil olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığından davacının haksız fiile dayalı olarak tazminat talep etmesinin de mümkün olmadığını, her halükarda davacının tazminat taleplerinin miktar itibariyle de kabulünün mümkün olmayacağını, davacının olay tarihinden itibaren faiz taleplerinin de yerinde olmadığını da belirterek kısaca, davacının tazminat taleplerinin zamanaşımına uğramış olması nedeniyle reddini, davacının haksız fiil hükümlerine göre tazminat talep edemeyeceğini, davacının maddi ve manevi tazminat taleplerinin poliçe genel ve özel şartları gereği teminat kapsamında olmadığını ve davacının herhangi bir manevi zararının da bulunmadığının dikkate alınarak haksız ve...

Mahkemece, maddi tazminat talebinin reddine, manevi tazminat yönünden ise ihtiyati tedbirin haksız olduğunun kabulü ile haksız tedbir nedeniyle manevi tazminat istenebileceği gerekçesiyle manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne karar verilmiştir. Manevi zarar, kişilik değerlerinde oluşan objektif eksilmedir. Duyulan acı, çekilen ızdırap manevi zarar değil onun görüntüsü olarak ortaya çıkabilir. Acı ve elemin manevi zarar olarak nitelendirilmesi sonucu, tüzel kişileri ve bilinçsizleri; öte yandan acılarını içlerinde gizleyenleri tazminat isteme haklarından yoksun bırakmamak için yasalar, manevi tazminat verilebilecek olguları sınırlamıştır. Bunlar, kişilik değerlerinin zedelenmesi (TMK 24), isme saldırı (TMK 26), nişan bozulması (TMK 121), evlenmenin feshi (TMK158), bedensel zarar ve ölüme neden olma (BK 47) durumlarından biri ile kişilik haklarının zedelenmesidir (BK 49). Bunlardan T.M.K.’nun 24. maddesi ile BK’nun 49. maddesi daha kapsamlıdır....

Somut olayda, davacıların murisi dava dışı Mehmet Şehitoğlunun yanında servis soförü olarak çalışmakta iken 1.11.2001 tarihinde davalılar ... ve Ali Kemal Bakırcının karıştığı trafik iş kazasında ölmüştür.Olayın iş kazası olduğu konusunda herhangi bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.Nitekim SGK tarafından davacılara iş kazasından dolayı ölüm geliri bağlanmıştır.Ancak davacılar bu iş kazasından dolayı işverene karşı değil olaya karışan araç sürücüleri ve sigorta şirketlerine karşı haksız fiile dayalı maddi ve manevi tazminat davası açmış olup, dava da Asliye Hukuk Mahkemesinde açılmış olmasına rağmen mahkemece son celse İş Mahkemesi sıfatıyla davaya bakılarak karara bağlanmıştır.Davacıların murisi sigortalı ... ile davalılar arasında hizmet ilişkisi bulunmamaktadır. Hal böyle olunca, uyuşmazlığın iş akdinden veya İş Kanunundan doğmadığı giderek davada, yukarıda sözü geçen Yasanın 1.maddesinin öngördüğü koşulların oluşmadığı açık-seçiktir....

Mahkemece,maddi tazminat davasının kabulüne,manevi tazminat davasının ise kısmen kabulüne karar verilmiştir. Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden,davaya konu 27.02.1998 tarihinde meydana gelen zararlandırıcı olayın Kurum tarafından iş kazası olarak kabul edildiği,davacının Kurumca kabul edilmiş maluliyet oranının %7.3 olduğu,hükme esas alınan ve oluşa uygun bulunan kusur raporunda %75 oranında davalı şirket ... Gıda San. Ve Tic.A.Ş'nin,%5 oranında davalı ...'ın ve %20 oranında da kazalının kusurlu olduğunun açıklandığı,1.6.2000 tarihinde açılan 2.000,00TL miktarlı açılan kısmi maddi tazminat davasında müddeabihin 20.02.2009 tarihli ıslah dilekçesi ile 19.306,71TL ye artırıldığı,ıslahen artırılan maddi tazminat kısmı için davalı şirket vekilince süresinde zamanaşımı def-i'nde bulunulduğu anlaşılmıştır....

Uygulama ve öğretide kabul edildiği üzere, zamanaşımı failin ve zararın öğrenildiği tarihten başlatılmalıdır.Zarar görenin zararı öğrenmesi demek, zararın varlığı, mahiyeti ve esaslı unsurları hakkında bir dava açma ve davanın gerekçelerini göstermeye elverişli bütün hal ve şartları öğrenmiş olması demektir. Hal böyle olunca, davacı tarafından 05.12.2000 tarihinde meydana gelen haksız fiile ilişkin maddi tazminat isteminin 21.01.2013 tarihinde ıslahen artırılması üzerine süresi içerisinde davalı şirket vekili tarafından ileri sürülen zamanaşımı def'i'nin kabul edilerek ıslahen istenilen miktara ilişkin tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, ıslahen istenilen miktarı da kapsar biçimde tazminat talebinin kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....

Sitesi ... adresindeki evde ve kendilerinin yokluğunda haciz ve muhafaza işlemi yapıldığını, durumu öğrenmeleri üzerine çevreye rezil olmamak düşüncesi ile dosya borcunu ödeyip eşyalarını geri aldıklarını, müvekkillerin gerek toplumda ve gerekse iş hayatlarında sevilen ve sayılan kişiler olduklarını, yapılan haciz işlemi sonucu maddi ve manevi olarak zarara uğradıklarını, icra memuru tarafından yapılan haciz işleminin hukuka ve usule aykırı olduğunu, haciz işleminin sanki borçluya ait adreste yapılmış izlenimi verecek şekilde işlemler yapıldığını, bu nedenle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ... için 1.037 TL maddi ve 5.000 TL manevi, diğer müvekkil ... için 5.000 TL manevi tazminatın 21.11.2010 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.Davalılardan Hazine vekili; davacı tarafın haksız fiile dayandığını, haksız fiilin işlendiği belirtilen tarih itibariyle davanın zamanaşımına uğradığını, davaya...

in hayvanlarının çobanlığını yapan diğer davalı ... ile aralarında hayvan otlatma nedeniyle çıkan tartışmada ... tarafından tüfekle vurularak yaralandığını, tedavisinin halen devam ettiğini, olay nedeniyle iş ve gücünden kaldığını, sosyal güvencesi bulunmadığından çeşitli tedavi giderleri ödediğini, maddi ve manevi sıkıntılar yaşadığını, eylem çobanlık hizmetinin görülmesi sırasında meydana geldiği için hayvanların sahibinin de sorumlu olduğunu ileri sürerek 5.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili, davalı ...'nın kasıtlı bir hareketinin bulunmadığını, silahın boğuşma sırasında ateş aldığını, diğer davalı ...'in davalı ...'nın haksız fiili nedeniyle sorumlu olmayacağını, davalı ...'in diğer davalı ...'ın çobanı olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 12/01/2021 NUMARASI : 2017/49 ESAS, 2021/13 KARAR DAVA KONUSU : Haksız fiile ve kusursuz sorumluluğa dayalı maddi ve manevi tazminat KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....