ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2024/335 KARAR NO : 2024/467 DAVA : Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) DAVA TARİHİ : 15/05/2024 KARAR TARİHİ : 30/05/2024 Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Şirkete Özel Denetçi Tayin Edilmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ---- Ticaret Sicili Müdürlüğü'nün----- sicil numarasında kayıtlı davacı şirketin, TTK ve ilgili mevzuat kapsamında bağımsız denetime tabi olan sermaye şirketlerinden olduğunu, bu minvalde, 23.03.2023 tarihli Olağan Genel Kurulu'nda 01.01.2023 - 31.12.2023 faaliyet dönemine ait finansal tabloların bağımsız denetimini yapmak üzere bağımsız denetçi seçtiğini, işbu Genel Kurul Kararının 03.04.2023 tarihinde tescil edildiğini, 2023 faaliyet dönemi için tescil edilen bağımsız denetçinin; ''6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun (TTK) 400’üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre, on yıl içinde aynı şirket için toplam yedi yıl denetçi olarak seçilen...
özel denetçi atanmasını talep ettiklerini ancak bu istemlerinin reddedildiğini ileri sürerek, TTK'nın 438. maddesi uyarınca davalı şirketin üretim miktarı ile bu üretim miktarıyla elde edilecek kar durumu, randıman, maliyet ve satış analizi konusunda özel denetçi atanmasını talep ve dava etmiştir....
Dolayısıyla denetimden istisna kılınmayan davacı şirketin genel kurulunun davalıyı denetçi olarak tayin etmesinde bir hukuka aykırılık bulunmadığı gibi davalı, davacı şirketin genel kurul kararı ile denetçi olarak atandığına ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 445.maddesi gereğince davalının denetçi olarak atanmasına ilişkin genel kurulu kararının iptaline dair yasal süre içerisinde dava açıldığına ilişkin bir iddia ileri sürülmediğine göre davalının denetçi tayin olunmasına ilişkin genel kurul karaları da kesinleşmiş olduğundan; genel kurul kararının hukuka aykırılığından bahisle huzur hakkının iadesi talebinde hukuka uyarlık yoktur. Aksi değerlendirme davacı şirketin genel kurullarında atanarak denetçi olarak görev yapmak suretiyle hizmet ifa eden davalının bu hizmeti ücretsiz ifa etmesi neticesini doğuracaktır ki bu da 1982 Anayasanın zorla çalıştırma yasağını düzenleyen 18. maddesine aykırılık teşkil eder....
Davacı taraf, özel denetim talebinde dayanak olarak genel kurulda Şirketin mali durumu ile ilgili olarak sorularına gerekli özenle ve ciddiyetle cevap verilmemesini ve bu suretle de bilgi alma ve inceleme hakkını gereği gibi kullanamadığı olgusunu göstermiştir. Genel kurulda (3) no'lu gündem maddesi kapsamında bilgi alma ve inceleme talebi ile özel denetim talebi ve en son olarak da finansal tablolar ve faaliyet raporları onaylanmıştır. Davacı yan her ne kadar özel denetçi tayini talebinin reddine ilişkin genel kurul kararının iptalini talep etmiş ise de; emsal nitelikteki Yargıtay 11.H.D. Başkanlığı'nın 11/12/2014 tarihli, 2014/391E.,2014/19499K. Sayılı ilamı da gözetildiğinde özel denetçi tayini talebinin genel kurul toplantısında reddi üzerine azınlığın Mahkemeye başvurarak TTK 438.m. gereğince özel denetçi atanmasını talep etmesi mümkündür. Hal böyle iken, açacağı genel kurul kararının iptali davasında hukuki yararı mevcut değildir....
Davacı taraf, özel denetim talebinde dayanak olarak genel kurulda Şirketin mali durumu ile ilgili olarak sorularına gerekli özenle ve ciddiyetle cevap verilmemesini ve bu suretle de bilgi alma ve inceleme hakkını gereği gibi kullanamadığı olgusunu göstermiştir. Genel kurulda (3) no'lu gündem maddesi kapsamında bilgi alma ve inceleme talebi ile özel denetim talebi ve en son olarak da finansal tablolar ve faaliyet raporları onaylanmıştır. Davacı yan her ne kadar özel denetçi tayini talebinin reddine ilişkin genel kurul kararının iptalini talep etmiş ise de; emsal nitelikteki Yargıtay 11.H.D. Başkanlığı'nın 11/12/2014 tarihli, 2014/391E.,2014/19499K. Sayılı ilamı da gözetildiğinde özel denetçi tayini talebinin genel kurul toplantısında reddi üzerine azınlığın Mahkemeye başvurarak TTK 438.m. gereğince özel denetçi atanmasını talep etmesi mümkündür. Hal böyle iken, açacağı genel kurul kararının iptali davasında hukuki yararı mevcut değildir....
Dr. ... tarafından düzenlenen 06/12/2021 tarihli Uzman Görüşü'nde özetle; bilgi alma ve inceleme hakkının konusu ile özel denetimin konusunun aynı olması gerektiği, 30/12/2019 tarihli genel kurulda, bilgi ve/veya inceleme talep edilmeyen hususlar için 25/02/2020 tarihli genel kurulda özel denetim talebinde bulunulamayacağı, davacıların bilgi alma ve inceleme hakkı kapsamında bazı hususlara ilişkin bilgi/belge talebinin konusu ile özel denetim konusunun uyuşmaması nedeniyle özel denetim isteme talebinin yerinde olmadığı, davacıların denetlenmesini istedikleri olayların, genel bir denetime hizmet ettiği, yönetim kurulunun faaliyetlerinin genel bir şekilde denetlenmesini öngören taleplerinin yerinde olmadığı, 30/12/2019 tarihli genel kurulda bilgi ve belge talep edilen hususlar hakkında, davalı tarafça bütün sorulara yazılı bir rapor halinde cevap verildiği, buna rağmen aynı hususlarda, özel denetçi tayininin talep edildiği, davalının bilgi ve/veya inceleme hakkının gereğine uygun şekilde...
Anonim Şirketlere bağımsız denetçi tayinini düzenleyen 6102 Sayılı TTK'nun 399. maddesi ile; (1) Denetçi, şirket Genel Kurulunca , Topluluk Denetçisi, ana şirketin Genel Kurulunca seçilir.Denetçinin her faaliyet dönemi ve her halde görevini yerine getirceği faaliyet dönemi bitmeden seçilmesi şarttır..Seçimden sonra Yönetim Kurulu gecikmesizin denetleme görevini hangi denetçiye verdiğini Ticaret Siciline tescil ettirir ve Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi ile internet sitesinde ilan eder. (2) Denetçiden denetleme görevi, sadece 4. fıkrada öngörüldüğü şekilde ve başka bir denetçi atnamışsa geri alınabilir. (3) Konsodilasyona tabi olan ana şirketin finansal tablolarını denetlemek için seçilen denetçi başka bir denetçi seçilmediği taktirde topluluk finanasal tablolarının da denetçisi kabul edilir. (4) Şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki Asliye Ticaret Mahkemesi, (a) yönetim kurulunun (b) Sermayenin % 10’unu halka açık şirketlerede esas veya çıkarılmış sermayenin %5’ini oluşturan pay sahiplerinin...
, g)Özel denetçi tarafından sunulan raporun TTK'nın 442/2.maddesi uyarınca önce davalı şirkete TEBLİĞİNE ve raporun özel denetçi tarafından doğrudan Uyap portalından gönderilmemesi ve ön büroya verilmeyerek Mahkeme kalemine teslim edilmesi hususunda özel denetçiye ihtarat YAPILMASINA ve Mahkeme kalemi tarafından özel denetçi raporunun TTK'nın 442/2.maddesi uyarınca itiraz olması halinde Mahkemece bu konuda karar verildikten sonra Uyap sistemine TARANMASINA,Ayrıca özel denetçi raporunun fiziki olarak dosyada muhafaza edilmeyerek Mahkeme kasasında muhafaza EDİLMESİNE, H)Davacıların fazlaya ilişkin talebinin REDDİNE, 2-Alınması gerekli 80,70....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI, HUKUKİ SEBEP VE GEREKÇE: Dava, kooperatif genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir. İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak inceleme yapılmıştır. Genel kurul kararlarının iptali için dava açabilecek kişiler ve dava açma süresi 1163 sayılı Kooperatifler Kanunun 53. maddesinde düzenlenmiş olup, genel kurul toplantısında hazır bulunup da, karara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçiren ortağın toplantıyı kovalayan günden başlamak üzere bir ay içinde dava açabileceği belirtilmiştir....
(Yılmaz, Hümeyra, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:5, Sayı:1-3, Nisan, Mayıs 2020) Davacı tarafın genel kurul gündemine ekletmek istediği maddeler, özel denetçi atanması, bağımsız denetçi atanması ve esas sözleşmenin değiştirilmesine ilişkin maddelerdir. TTK 438.maddesinde, ''(1) Her pay sahibi, pay sahipliği haklarını kullanılabilmesi için gerekli olduğu taktirde bilgi alma veya inceleme hakkı daha önce kullanılmışsa, belirli olayların özel bir denetimle açıklığa kavuşturulmasını, gündemde yer almasa bile genel kuruldan isteyebilir. '' TTK 439/1.maddesinde, '' Genel kurulun özel denetim istemini reddetmesi halinde, sermayenin en onda birini, halka açık anonim şirketlerde yirmide birini oluşturan pay sahipleri üç ay içinde şirket merkezinin bulunduğu yer asliye ticaret mahkemesinden özel denetçi atanmasını talep edebilirler.''...
