ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/01/2021 NUMARASI : 2015/385 ESAS - 2021/58 KARAR DAVA KONUSU : GEÇİT HAKKI KURULMASI KARAR : Taraflar arasındaki davada mahkemece yapılan yargılama sonucunda verilen hüküm aleyhine süresi içerisinde istinaf kanun yolu başvurusunda bulunulmuş olmakla, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu, Trabzon ili Ortahisar ilçesi 1 nolu Beşirli mahallesi 1557 ada 173 parsel sayılı taşınmazın davalıya, söz konusu taşınmaza komşu olan 1557 ada 97 parsel sayılı taşınmazın ise davacıya müvekkil şirkete ait olduğunu, davalıya ait taşınmaz üzerinde geçit hakkı tesis etmek istenildiğini, ancak davalı tarafla rızai anlaşma yoluyla tesis etmenin mümkün olmadığını, taşınmaz üzerinde 3,35 m eninde, 13,45 metre boyunda hali hazırda fiilen bir yol bulunmakta olup Türk Medeni Kanunun geçit hakkını düzenleyen hükümleri ile yüksek yargı uygulanmasına bakıldığında yolu olmayan taşınmazların bedeli...
Bundan dolayı, geçit kurulurken ihtiyaç içinde olan taşınmaz kesintisiz olarak genel yola bağlanmalıdır. Buna uygulamada “kesintisizlik ilkesi” denilir. Geçit hakkı bir gayrimenkul mükellefiyeti olduğundan lehine geçit istenen taşınmazlar ayrı ayrı bağımsız olarak değerlendirilmeli, dava konusu her bir parsel yararına geçit hakkının başladığı yerden ulaştığı genel yola kadar olan aleyhine geçit kurulan tüm parseller ayrı ayrı belirtilmelidir....
Dava, tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde geçit hakkı kurulması talebine ilişkindir. İDM tarafından kadastro önceki sebebe dayalı tapu iptal ve tescil davasının 3402 sayılı Kadastro Kanunun 12/3 maddesi gereğince hak düşürücü süre dolduğundan reddine, geçit hakkının da esastan reddine dair karar verilmiştir. Davacı tarafından geçit hakkının esastan reddine dair verilen karara yönelik olarak Dairemize istinaf itirazında bulunulduğundan sadece geçit hakkı davasına yönelik inceleme yapılmıştır. Yerel mahkemelerce verilen kararlar aleyhine istinaf kanun yoluna başvurulabilir. Ancak; yerel mahkeme tarafından kararın verildiği tarihte yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK'nın 341/2. maddesinde; "Miktar veya değeri Üçbin Türk Lirasını geçmeyen malvarlığı davalarına ilişkin kararlar kesindir," hükmü mevcuttur....
Geçit davalarında uyuşmazlık konusu geçit irtifakı olduğundan dava değeri geçit irtifak bedeli dikkate alınarak belirlenir. Dosya içeriğine göre, dava değeri 500,00 TL olarak gösterilmiş ve geçit hakkı bedeli olarak toplamda 5.625,06 TL üzerinden karar verilmiştir. Dava değeri ve hükme esas alınan miktarın karar tarihi 2022 yılı ilk derece mahkemesi kararları için kesinlik sınırı olan 8.000,00 TL'nin altında kaldığı açıktır. Keza mahkemece yerinde yapılan keşif sonucu belirlenen diğer alternatif geçit yeri bedeli 6.238 TL ve 5.325 TL olup bu miktar da kararın istinaf edilebilirlik sınırı altında yer almaktadır. (Yargıtay 14....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlemesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "mutlak geçit ihtiyacı" veya "geçit yoksunluğu" , ikincisine de "nispi geçit ihtiyacı " ya da "geçit yetersizliği" denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır....
belirtilen 3 m genişliğinde 63,50 m uzunluğunda toplam 190,01 m2 lik kısımın davacının hissedar olduğu Samsun ili Kavak ilçesi Çalbaşı Mahallesi 112 ada 319 parsel sayılı taşınmaz lehine GEÇİT HAKKI TESİSİNE, " karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ, YIKIM, GEÇİT HAKKI Taraflar arasında görülen davada; Davacı, 526 parsel sayılı taşınmazın paydaşlar arasında fiilen taksim edildiğini, ancak paydaşlardan davalı ...n babası ...tarafından zeminde yol olarak bırakılan bölüme inşaat yapılarak müdahale edildiğini ileri sürerek, elatmanın önlenmesine, yıkıma ve geçit hakkı tesisine karar verilmesini istemiştir. Davalılar, ...yönünden husumet nedeniyle, diğer davalı bakımından ise esastan davanın reddi gerektiğini belirtmişlerdir. Davanın ...bakımından husumet nedeniyle reddine, davalı ... yönünden ise kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar, Dairece; “… davacı, taşınmazın paydaşlar arasında fiilen taksim edildiğini ve zeminde yol olarak bırakılan bölüme ev inşaatı yapılarak kendisine ait özel parsel yoluna müdahale edildiğini ileri sürerek eldeki davayı açmıştır....
taşınmazdan, tam bir bedel karşılığında, geçit hakkı kurulmasını talep etme ve taşınmazı üzerinde geçit hakkı tesis edilen maliklere de bu geçit hakkına katlanma yükümlülüğünü ifade eden bir irtifak hakkı olduğunu, müvekkili İsan Usta'nın hayvancılık ve çiftçilik yaparak geçimini temin ettiğinden eve giden bu yolu kullanamaması durumunda fazlaca mağdur olacağından, evine başka bir yoldan gitme imkanı da olmadığından zorunlu geçit hakkını talep etmek durumunda kaldığını belirterek, müvekkilin yaptığı işin gereği ve bir kısım davalıların yurt dışında olması, yurt dışına yapılacak tebligatların süresi de dikkate alınarak geçit hakkının tensiple birlikte teminatsız olarak tedbiren verilmesini, mahkemenin aksi kanaatte olması durumunda ise bedel mukabilinde geçici geçit hakkının tedbiren verilmesini, davalarının kabul edilerek kararla birlikte muhik bir bedel karşılığında zorunlu geçit hakkı verilmesini talep ve dava etmiştir....
Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf dava konusu taşınmazının yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalılara ait taşınmaz aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir. Yapılan keşif sonucu davalılara ait taşınmazdan geçen geçit irtifakının daha uygun olduğu belirtilmiştir....
Mahkemece;"Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, müdahalenin men-i terditli olarak geçit hakkı tesisi istemine ilişkindir....