ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 27/11/2018 NUMARASI : 2017/376 ESAS - 2018/321 KARAR DAVA KONUSU : Tespit (Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ; Davacı dava dilekçesinde özetle; babası Hakkı Gacır'ın T4 T4 evlatlarından biri olduğunu, babasının 26/05/2017 tarihinde vefat ettiğini, dosyaya sunmuş olduğu veraset ilamında mirasçı olduğunu, nüfus kayıtlarında tek erkek çocuğu olduğunu bu nedenle şahsının tevleviyete ehil vakıf evladı olduğunun tespitini ve vakıf gelirlerinden (galleye) hak kazanımının olduğunu talep ve dava etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2021 NUMARASI : 2019/340 ESAS 2021/65 KARAR DAVA KONUSU : Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti KARAR : İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacılar vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup, ön inceleme aşaması tamamlandıktan ve incelemenin duruşma yapılmadan karar verilmesi mümkün bulunan hallerden olduğu anlaşıldıktan sonra duruşmasız olarak yapılan inceleme neticesinde; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde T8 mülhak vakıf olup mütevelli tarafından yönetildiğini, müvekkillerinin davalı vakfın evladı olduklarını, müvekkillerinin bu evlatlığın ırsen kan bağı arşiv kayıtları, tereke kayıtları, nüfus kayıtları üzerindeki silsile yoluyla sabit olduğunu, belirtilen nedenlerle T8 galleye müstehak vakıf evladı olduğuna karar verilmesini, vakıf senedine göre bunun mümkün olmaması halinde müvekkillerinin vakıf evladı olduklarının...
KARAR Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin mazbut ....Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespitini istemiş; Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekili tarafından istinaf edilmiş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi istinaf başvurusunu esastan reddetmiş, bu son karar davalı ... vekilince temyiz edilmiştir. Dava, galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2. Somut olayda, dava konusu vakfın vakfiyesinde batın şartının olmaması, davacının daha önce galleye müstehak vakıf evladı olduğu tespit edilen murisi Cemalettin Özpınar ile soybağını ispatlaması karşısında davacının .......
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/633 Esas 2013/167 Karar sayılı dosyası ile Nasuh Bey Bin Ali Vakfı'nın galleye müstehak vakıf evladı olduğuna ilişkin mahkeme kararının 09/10/2013 tarihinde kesinleştiğini, bu tarihten sonra her sene müteveffa Emine Savaş'ın söz konusu vakıfdan payına düşen galle fazlasını Edremit Vakıflar Müdürlüğü aracılığı ile aldığını, müvekkilleri ile üst soyu arasında ve üst soyu ile söz konusu vakıf arasındaki olan aradaki bağın kuşkuya yer bırakmayacak şekilde kurulduğunu belirterek müvekkillerinin Nasuh Bey Bin Ali Vakfı'nın gelir fazlasına ve galleye müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, vakfın galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı...Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenilmiş, mahkemece 1047 H. tarihli vakfiyeye göre galle fazlası batın şartı gözetilerek erkek evlada bırakılmış olduğu gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir. Vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için öncelikle vakfeden ile kan bağının kurulması sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Dosyadaki bilgi ve belgeler ile özellikle davacının aynı taleple açtığı .... Asliye Hukuk Mahkemesinin 03.03.2005 tarih ve 2005/31-87 E.K. sayılı dosyası ve bu dosyada yer alan .......
, davacının galleye müstehak vakıf evladı sayılacağı anlaşılmış, birleşen dava yönünden davanın kabulü ile davacı T4 Mülhak Baltacı Mahmut Ağa Vakfının galleye ve tevliyete müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiş ayrıca asıl davada T6 lehine, birleşen dosyada davacı lehine maktu vekalet ücreti takdir edilmiştir.''...
Vakıf vekili ve davalı ... Genel Müdürlüğü vekili istinaf kanun yoluna başvurmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi tarafından istinaf talebinin esastan reddine dair verilen karar, davalı ... Vakıf vekili ve davalı ... Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkindir. Kural olarak galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti için açılan davada, öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Yani bu tür davalarda incelenecek ilk husus; davacı ile vakfeden arasında iddia edildiği üzere kan bağı yolu ile soybağı mevcut olup olmadığı, eğer soybağı kurulabiliyorsa ikinci aşamada vakfiyelerde galle fazlası için öngörülen şartların somut olayda davacı yönünden gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması olacaktır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İstinaf incelemesi HMK'nın 355. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile sınırlı ve kamu düzeni yönünden resen yapılmıştır. Bilindiği üzere 5737 sayılı Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliği'ne göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir. Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ... ... 21. Hukuk Mahkemesi hükmüne karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun reddine karar verilmiş, bu kez davacı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Davacı vekili, müvekkilinin ... Vakfı’nın galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitini talep etmiştir. Davalı vekili, mazbut vakıflar hakkındaki davalar ... mahkemelerinde görüleceğinden yetki itirazında bulunarak davanın usulden reddini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, yetkisizlik kararı verilmesi üzerine, davacı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun reddine dair verdiği karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2009/441 Esas 2009/598 Karar sayılı ilam ile 4. batında olduğu belirtilen davacı .....’ün galleye müstehak vakıf evladı olduğu, yine ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1994/545 Esas, 1995/361 Karar sayılı ilam ile 5. batında oldukları belirtilen davacılar ......n’nin galleye müstehak vakıf evladı olduğu tespit edilmiş ise de somut olaydaki davacı ... ile irtibat kurulamadığı, dosyadaki nüfus kayıtlarından davacının babaannesi ...’nin 1943 tarihinde öldüğü anlaşılsa da ...’nin kardeşleri olan ... ve Ahmet’in alt soyunun, diğer bir anlatımla 3. batında evlat bulunup bulunmadığı anlaşılamamaktadır....