Bir kimsenin belli bir vakfın gallesine hak kazanabilmesi için öncelikle o vakfın kurucusu ile aralarında soy bağının kurulmuş olması (vakıf evladı olduğunun yöntemince saptanması) ; ayrıca vakıf senedinde evladın galleden (vakıf gelirinden) yararlanacağına ilişkin açık hüküm bulunması ve bunun için belli koşullar öngörülmüş ise bu koşullarında gerçekleşmiş bulunması gerekir. Davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun kanıtlanması gerekir. Bu konuda geçerli olan kanıtlar; davacıların vakfedenle kan bağını gösteren nüfus kayıtları, mahkeme kararları ile galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunu gösteren veya vakıf evlatları ile irs ilişkisi içinde olduğunu belirleyen veya daha önce vakıftan galle fazlası alan ve bu husus bir defter ile belirlenmiş bulunan kişi için bu defterin dayanağını teşkil eden belgeler ve diğer maddi olgulardır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Galle Fazlasına Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında ... 8. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup, bu kez davalı ... vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava dilekçesinde, davacının ...'de kurulu ve tescilli bulunan Mülhak Nasrullahzade ... Vakfı'nın gallesine müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istenmiştir. Mahkemece, davanın kabulü ile davacının Nasrullahzade ... Vakfı'nın gallesine müstehak vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilmiş, hükme karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ......
Dava, davacının galle fazlasına müstehak vakıf olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1-Turunçzade ... tarafından vakfedilen 1847 tarihli vakfiye yönünden; dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine, 2-Miladi 1854 tarihli olup Turunçzade ... ait vakfiyede galle, kız-erkek ayrımı yapılmadan batın tertibine göre evlada bırakılmıştır. Yani üst batında sağ evlat varken alt batındaki evlat galle fazlasından yaralanamayacaktır. 2013 tarihinde vefat eden davacının babası ...'un, adı geçen her iki vakfında galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğu ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2008/237-2010/11 sayılı ilamı ile tespit edildiği dosyadaki belgelerden anlaşılmaktadır. Ancak, davacının dedesi ... ile aynı batında bulunan 1910 doğumlu ... ve davacının babası ... ile aynı batında yer alan ...'...
Paşa Vakfı'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmiş, hükme karşı davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiş, bu kez davalı vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir. Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI ÖZETİ Mahkemece, Dava dilekçesi ,nüfus kayıt örnekleri, veraset ilamı, tüm dosya kapsamı ve alınan bilirkişi raporundan davacıların dava konusu vakfın galle fazlasına müshatak evlatları olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile, davacılar T2 ve T1 Erzurum'da mülhak 1159 tarihli Kadızade Mehmed Efendi Vakfının galleye Müstehak evlatları olduğunun tespitine galle fazlasından istifadelerine karar verilmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.01.2013 tarihli ve 2010/291-2013/25 sayılı ilamı ile davacıların babaları olan ...’nin, adı geçen vakfın galle fazlasına müstehak evladı olduğunun tespitine karar verildiği ve bu kararın Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 19.03.2013 tarihli ve 2013/5995-11785 sayılı ilamı ile onanarak kesinleştiği, nüfus kayıtlarından ve bilirkişi raporundan da anlaşılacağı üzere, davacıların babaları ... ... ile vakıf arasında evlatlık bağının kurulduğu, öte yandan vakıf senedinde batın şartının öngörülmediği ve galle fazlasına müstehak vakıf evlatlığının tespiti için kız-erkek ayrımının yapılmadığı hususları birlikte değerlendirildiğinde; davacıların, adı geçen vakfın galle fazlasına müstehak evladı oldukları tespit edilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmiş olmasında herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesi ile davalı tarafın yerinde olmayan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir....
E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tesipti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karara karşı davalı vekili istinaf yoluna başvurmuştur. İlk derece mahkemesince davacıların Pehlivan İbrahim Ağa Vakfının 6. Batından galleye müstehak vakıf evladı olduklarının tespitine, davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır. Bir kimsenin belli bir vakfın gallesine hak kazanabilmesi için öncelikle o vakfın kurucusu ile aralarında soy bağının kurulmuş olması (vakıf evladı olduğunun yöntemince saptanması) ; ayrıca vakıf senedinde evladın galleden (vakıf gelirinden) yararlanacağına ilişkin açık hüküm bulunması ve bunun için belli koşullar öngörülmüş ise bu koşullarında gerçekleşmiş bulunması gerekir. Davacıların galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun kanıtlanması gerekir....
Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı Vakıflar Yasası’nın 3. maddesine göre mazbut vakıflar, bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe (Vakıflar Genel Müdürlüğü) yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflar olarak tanımlanmıştır. Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
Dava, galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 1.Galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine ilişkin davalar şahsa bağlı davalardandır. Somut olayda, re'sen UYAP ortamında temin edilen nüfus kayıtlarının incelenmesinden, davacılardan ...'nın Mahkemece karar verilmesinden sonra 03.08.2015 tarihinde vefat ettiği anlaşıldığından, Mahkemece bu davacının ölümü sebebiyle dava konusu hakkında bir karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. 2.Galle fazlası evlada şart kılınan vakıflarda galle fazlasının alınabilmesi için açılan davada öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir....
İstinaf Sebepleri Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde; dava dilekçesinde galleye müstehak vakıf evladı olduğunun tespitinin istendiği, kişinin galleye müstehak olamayacağı, davanın ispatlanması koşu ile galle fazlasına müstehak kararı verilebileceği, galle fazlasına müstehak olabilmek için vakıf evladı olmak ve galle fazlası için vakfiyede belirtilen şartların davacı açısından gerçekleşmiş olması gerektiği, davacının, 1248 H. (1833 M.) tarihli vakfiyeye göre galle fazlasına müstehak olabilmesi için; vakfı kuran ... ... Ağa’nın karısı ...’un erkek kardeşi ... ...’nın oğulları ... ve ...’in soyundan geldiğini ispat etmesi gerektiği ancak bilirkişi raporunda davacının ... ... Ağa'nın karısı ...'un erkek kardeşi ... ...'nın oğulları ... ve ...'...
