İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ ESAS NO : 2017/172 Esas KARAR NO : 2021/136 DAVA : Faydalı Model Belgesi (Manevi Tazminat İstemli), Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli), Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Ref'i İstemli) DAVA TARİHİ : 07/01/2014 KARAR TARİHİ : 18/03/2021 Mahkememizde görülmekte bulunan Faydalı Model Belgesi (Manevi Tazminat İstemli), Faydalı Model Belgesi (Maddi Tazminat İstemli), Faydalı Model Belgesi (Tecavüzün Ref'i İstemli) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesi ve aşamalardaki beyanlarında özetle; müvekkili, ...Tic. Ltd. Şti.’nin sahibi olduğunu, uzun yıllardır tesisat malzemeleri sektöründe çalıştığını, kendi firması veya ... Ltd....
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna göre, faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü kararının geçmişe etkisinin mutlak kılınması halinde, belge sahibinin sebepsiz yaptığı ortaya çıkan şikayetlerden doğan zararla sorumlu tutulma ihtimalinin ortaya çıktığı, oysa faydalı model belgesi sahibi elde ettiği tescile güvenerek, gerek kendi üretimini sürdürebilecek, gerekse başkalarının üretmemesi, satmaması yolunda koruma arayışını yasa çerçevesinde gerçekleştirebileceği, davacının davalının zarar sorumluluğu konusunda kötü niyetini, ağır kusurunu gösterir bir kanıt sunamadığı, faydalı model belgesinin iptaline ilişkin kararın teknik bir inceleme yapıldıktan sonra verildiği, belge sahibinden söz konusu faydalı model kapsamının yeni olmadığı bilgisine göre davranmasının beklenemeyeceği, davalının, anayasal teminatı olan "şikayet hakkını kullanma" şeklindeki eyleminin sistem tarafından mazur görülmesinin yasa gereği olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davacılar vekilince 26.5.2005 tarihli duruşmada 1998/00630 sayılı faydalı model belgesine yönelik davanın atiye bırakıldığı, davalı vekilince buna rıza gösterildiği, taraflar arasında dava konusu 1996/1011 sayılı faydalı model belgesinin lisans haklarının devrine dair sözleşme imzalandığı, sözleşmenin 12. maddesi uyarınca imzalanan ek anlaşma doğrultusunda davalının satış faturaları üzerinden % 10 oranında lisans bedeli ödemesinin öngörüldüğü aynı sözleşmede ödemelerin üç ayda bir yapılması ve süresinde yapılmayan ödeme nedeniyle aylık % 20 oranında gecikme faizi uygulanmasının kararlaştırıldığı, aynı sözleşmede faydalı model belgesinin korunması için sarf edilecek harç ve diğer tüm giderlerin ./.....
Maddesinde düzenlenmiş, Aşağıdaki hallerde faydalı model belgesinin hükümsüz sayılmasına yetkili mahkeme tarafından karar verilir: a – Faydalı model belgesi konusunun, buKanun Hükmünde Kararnamenin 154 üncü, 155 inci ve 156 ncı maddelerinde belirtilen, hükümlere aykırılığı ispat edilmişse, b - Faydalı model belgesi konusu buluşun, buluş konusunun ilgili olduğu teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlikte, açık ve tam olarak tanımlanmadığı ispat edilmişse,c - Faydalı model belgesi konusunun, faydalı model belgesi verilmesi için yapılmış olan başvurunun kapsamı dışına çıktığı veya faydalı model belgesi 45 inci maddeye göre ayrılmış olan bir başvuruya veya 12 nci maddeye göre yapılan başvuruya dayandığı ve onların kapsamlarını aştığı ispat edilmişse, d - Faydalı model belgesi sahibinin, 157 nci maddeye göre faydalı model belgesi isteme hakkına sahip bulunmadığı ispat edilmişse....
İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun(HMK) 355. maddesi hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. Asıl dava, davacı karşı davalı adına tescilli tasarım ve faydalı model belgelerinden doğan hakka vaki tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, men ve ref'i ile, 10.000,00 TL maddi ve 30.000,00 TL manevi tazminatın karşı taraftan tahsili istemli olup, karşı dava ise; davacı karşı davalı adına TPMK nezdinde ... sayı ile tescilli endüstriyel tasarım tescil belgesi ile 2012/00941 sayı ile tescilli faydalı model belgesinin, yenilik ve ayırt edicilik vasıflarına haiz olmamasından bahisle hükümsüzlüğü ve sicilden terkini taleplidir. Dava tarihinde yürürlükte olan 6769 sayılı SMK hükümlerinin somut olaya uygulanması gerektiği hususunda bir tereddüt bulunmamaktadır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE : Dava, davalı adına ..... sayı ile tescilli faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü taleplidir. Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan gelen kayıtlardan, hükümsüzlüğü talep edilen ...... tescil numaralı faydalı model belgesinin davalı adına tescilli olduğu anlaşılmıştır. 6769 Sayılı SMK'nın 144/2 maddesi uyarınca menfaati olanlar, Cumhuriyet savcıları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları faydalı modelin hükümsüzlüğünü isteyebilir. Faydalı model sahibinin 109 uncu maddeye göre faydalı model isteme hakkına sahip olmadığı nedeniyle faydalı modelin hükümsüzlüğü, ancak buluşu yapan veya halefleri tarafından istenebileceği belirtilmiştir....
Davalılar vekili, müvekkilinin 2014/06156 sayılı "tabanında hologram ve sentetik reçine ile kaplanmış etiket yapılanması" unvanlı faydalı model belgesinin henüz tescile bağlanmadığını, tescil edilmemiş bir belge için hükümsüzlük davası açılamayacağını, diğer faydalı model belgesinin yeni ve ayırt edici olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu 2014/06527 sayılı faydalı model belgesinin yapılan değerlenmesinde yenilik unsurunu içermemesi sebebiyle hükümsüzlük koşullarını taşıdığı, hükümsüzlüğü istenilen 2014 06156 Y sayılı faydalı model belgesinin ise dava açıldığı sırada başvuru aşamasında olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile davalı adına tescilli TR 2014 06527 Y sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, 2014 06156 Y sayılı faydalı model belgesinin hükümsüzlüğü istemine ilişkin talebin reddine karar verilmiştir....
Maddesinde ise Faydalı Model belgesi konusunun hangi hallerde hükümsüz kılınacağı düzenlenmekte olduğunu,Buna göre davaya konu ------- başlıklı faydalı model belgesinin davalının faydalı model başvuru tarihinden önce üretilmesi ve piyasaya sunulması sebebiyle hükümsüzlüğüne karar verilmesi gerekmekte olduğunu, Davalı taraf ------ sahibi olduğunu, bu -------------- buluş özeti şu şekilde olduğunu, -------- olduğunu------------ parçalı olarak tasarlanması sayesinde günümüzde kullanılan benzerlerine oranla çok daha pratik, kolay ve hızlı bir şekilde monte edilebilmekte ve üreticiler için daha verimli çalışma şartları oluşturarak maliyetlerin azaltılabilmesini sağlamakta.”...
Davalı-birleşen davada davacı vekili, müvekkili şirketin faydalı model belgesinin yeni olduğunu savunarak asıl davanın reddini istemiş, birleşen davada ise; davacı vekili olarak, müvekkili adına kayıtlı olansayılı faydalı model belgesine davalılar tarafından ürünün taklit edilerek satışa sunulduğu, eylemlerinin müvekkilinin faydalı model hakkına tecavüz oluşturduğunu ileri sürerek, her bir davalı yönünden 4.000 TL maddi ve 2.000 TL manevi tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen davada İzmir Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi'nce verilen 23/09/2014 gün ve 2014/35-2014/126 sayılı kararı onayan Daire'nin 18/03/2015 gün ve 2014/1806-2015/3712 sayılı kararı aleyhinde taraf vekilleri tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği de anlaşılmış olmakla, dosya için düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup düşünüldü: Davacı vekili, davalıların haksız suretle edindikleri teknik bilgileri kullanarak davacının geliştirmiş olduğu buluşu gasbettiklerini, haksız suretle kendi adlarına faydalı model başvurusu yaptıklarını, 2008 yılında bu belgenin iptali için açtıkları dava sonucunda faydalı model belgesinin hükümsüz kılındığını, davalıların eylemlerinin davacıyı zarara uğrattığını ileri sürerek,...
