HUKUK DAİRESİ Dava, taraflar arasında imzalanan 17/05/2004 tarihli sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlığa ilişkindir. Taraflar arasında daha önceden ...Asliye Ticaret Mahkemesinde görülen alacak davasında Entegre doğalgaz bilgi yönetimi sistemi proğramı oluşturulmasına dair sözleşme, eser sözleşmesi olarak nitelendirilmiş ve mahkemece verilen hüküm Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 16/03/2017 tarihli ve 2016/5226 E. - 2017/1139 K. sayılı ilamı ile onanmıştır. Temyize konu davada ise aynı sözleşme kapsamında verilen teminat mektubunun paraya çevrildiği ileri sürülerek bedelinin tahsili talep edilmiştir. Eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıkta hükmü temyizen inceleme görevi 15. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yargıtay 15. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24/03/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasındaki dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan teminat mektubu bedelinin tazmini istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin görevine girmektedir. SONUÇ: Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 15. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, 26.05.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
A....ye ait teminat mektuplarının nakde çevrilmesi talebinde bulunulduğunu, yine firma elemanı ... 'ın kabul ettiği yurtdışı kargo kabul ücretlerini zimmetine geçirmesi ve bu paraların ödenmemesi üzerine davalı bankaya başvurulduğunu ancak davalı banka tarafından müvekkilinin bu taleplerinin mektupla üstlendikleri riskin kapsamı dışında olduğu ileri sürülerek reddedildiğini, teminat mektuplarının garanti sözleşmesi kapsamında sayıldığını ve başkasının fiilinin taahhüt olarak kabul edildiğini, dolayısıyla davalı bankanın teminat mektuplarını nakde çevirme talebini reddetme hakkının bulunmadığını ileri sürerek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla 307.368,63 TL müvekkili kuruluşun alacağının teminat mektuplarının nakde çevrilmesinin talep edildiği tarihlerden itibaren işlemiş ve işleyecek faizi ile birlikte tahsilinin sağlanması için davalı tarafından bu değerde teminat mektuplarının nakde çevrilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Taraflar arasında davalı tarafından davacı lehine, dava dışı yüklenici şirketin taahhütlerini teminen iki adet süreli teminat mektubu düzenlendiği, teminat mektubu süresi içerisinde davacı tarafından davalıdan işin kesin kabul aşamasının tamamlanmadığı gerekçesiyle teminat mektuplarının süresinin uzatılması veya bedellerinin tazmin edilmesinin talep edildiği, davalının davacı talebinin geçerli tazmin talebi niteliğinde olmadığı gerekçesiyle teminat mektup bedellerini ödemediği, teminat mektuplarının süresinin sona erdiği hususlarında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davacı tarafından teminat mektup süreleri sona ermeden davalıya gönderilen tazmin talebinin geçerli tazmin talebi niteliğinde olup olmadığı hususundan kaynaklanmaktadır....
Taraflar arasında davalı tarafından davacı lehine, dava dışı yüklenici şirketin taahhütlerini teminen iki adet süreli teminat mektubu düzenlendiği, teminat mektubu süresi içerisinde davacı tarafından davalıdan işin kesin kabul aşamasının tamamlanmadığı gerekçesiyle teminat mektuplarının süresinin uzatılması veya bedellerinin tazmin edilmesinin talep edildiği, davalının davacı talebinin geçerli tazmin talebi niteliğinde olmadığı gerekçesiyle teminat mektup bedellerini ödemediği, teminat mektuplarının süresinin sona erdiği hususlarında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Uyuşmazlık, davacı tarafından teminat mektup süreleri sona ermeden davalıya gönderilen tazmin talebinin geçerli tazmin talebi niteliğinde olup olmadığı hususundan kaynaklanmaktadır....
Noterliği'nin 04/12/2019 tarih ve 41367 yevmiye nolu ihtarnamesinde 02/12/2019 tarihi itibari ile borç tutarının 282,87-TL, ayrıca mer'i teminat mektuplarının toplam tutarının 368.908,64-TL olduğu belirtilerek, nakdi borcun 24 saat içinde bankaya ödenmesi ve teminat mektupları bedellerinin ise nakit olarak depo edilmesinin ihtar edildiği , ihtarnamenin davalıya 06/12/2019 tarihinde tebliğ edildiği, temerrüdün 08/12/2019 tarihinde gerçekleştiği anlaşılmıştır. Mahkememizce teminat mektuplarının sunulduğu kuruluşlara yazılar yazılarak mektupların iade şartlarının oluşup oluşmadığı hususu sorulmuş, gelen cevaplarda teminat mektuplarının SGK ve vergi borcu yoktur yazılarının sunulmadığından iade edilmediği, ...'ın yazı cevabında ise; teminat mektubunun 16/04/2021 tarihinde (dava tarihinden sonra) nakde çevrilerek bedelinin prim borcuna karşılık SGK'ya ödeneceğinin bildirildiği görülmüştür....
Davalı bayinin fesih sebebi olan teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin değerlendirilmesinde; taraflar arasındaki sözleşmenin 3.2.4. maddesine göre, teminat mektuplarının paraya çevrilebilmesi için davacının sözleşmeyi haklı olarak feshetmesi ya da davalının sözleşmeyi haksız olarak feshetmesi gerektiği, alım taahhüdüne aykırı davranılması veya senetlerin ödenmemesi halinde teminat mektuplarının paraya çevrileceğine dair bir şart bulunmadığı, senetlerden birinin vadesinde ödenmemesi halinde diğer tüm senetlerin muaccel hale geleceğine dair bir şartın da yer almadığı görülmüştür. Davacı teminat mektuplarını 15/05/2019 tarihinde paraya çevirmesine rağmen, davalı sözleşmeyi daha sonra 06/08/2019 tarihinde feshetmiştir. Yani davacının teminat mektuplarını paraya çevirmesi, davalının sözleşmeyi feshetmesi sebebine dayanmamaktadır....
Davalı vekili, müvekkili bankanın teminat mektubu ile üstlendiği riskin gerçekleşmesi halinde vermiş olduğu garantiyi yerine getirmeyi, diğer bir ifade ile teminat mektup bedelini ödemeyi üstlendiğini, bu hukuki ilişki içerisinde, teminat mektubu veren bir bankanın teminat mektubundan kaynaklanan sorumluluğunun sona ermesi için, muhatabın teminat mektubunu bankaya ibra etmesi gerektiğini, ayrıca teminat mektupları kıymetli evrak niteliğinde olmadığını, asıllarının kaybedilmiş olması da teminat mektuplarının iptalini gerektiren yahut riski ortadan kaldıran bir durum oluşturmadığını, kaldı ki, söz konusu teminat mektuplarından dolayı müvekkili Bankanın riskinin sona erdiğini yahut davacı tarafın teminat mektubu içeriği yükümlülüklerini muhataba karşı yerine getirip getirmediği müvekkili banka tarafından bilinmediğini, bu davanın teminat mektuplarının muhatabı olan ilgili kurumlara karşı açılması gerekmekte olduğunu, müvekkili bankanın huzurdaki davada husumet ehliyeti bulunmadığını savunarak...
mektuplarının paraya çevrilmesi hususunda haksız olsa da böyle bir durumun gerçekleşebilme ihtimali müvekkili şirketin ticari yaşamına ve itibarına büyük zararlar vereceğini, müvekkili şirket her an teminat mektuplarının paraya çevrilmesi tehdidi ile karşı karşıya olduğunu, konu olay sözleşme kapsamında herhangi bir paranın ödenmesi veya verilmesi hususuna ilişkin olmayıp teminat mektuplarının iptaline ilişkin olduğunu, kanun gereği teminat mektuplarının iptaline konu davaların arabuluculuk başvurusu zorunlu olmadığından arabuluculuk başvurusu yapılmadığını, taraflar arasında gerçekleştirilen kesin kabul ve geçici kabul işlemleri göz önüne alınarak müvekkili şirketin sözleşme gereği tüm yükümlülük ve sorumlulukları yerine getirildiğinin tespiti ile huzurunda ikame edilen işbu dava sonuna kadar teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin önlenmesi amacıyla ihtiyati tedbir kararı ve konu teminat mektuplarının iadesine bu durum mümkün değilse iptaline karar verilmesi talep etme zorunluluğu...
üzere iade edilmeme şartını içerdiğini, müvekkil davacı şirket tarafından 2013 yılı sonunda sözleşme süresinin bitimi nedeniyle söz konusu teminat mektupları ile ilgili her türlü yasal şartlar yerine getirilerek teminat mektuplarının serbest bırakılması yani teminat mektuplarının müvekkil şirkete iadesi davalı idareden 24/02/2014 tarihli yazı 24/02/2014 tarihinde 2635 evrak kayıt numarası ile elden teslim edilmek sureti ile talep edildiği, davalı Rektörlük 03/03/2014 tarih ve 2515 sayılı cevabi yazısının içeriğinden de anlaşılacağı üzere teminat mektuplarının verilmiş amacına, muhteviyatına, ihale şartnamesine ve sözleşmeye tamamen aykırı olarak iade etmeyeceklerini belirttikleri, davalı Rektörlüğün haksız uygulaması karşısında müvekkil davacı şirket tarafından Ankara 57....