Davanın daimi geçit hakkı tesisi talebine ilişkin olduğu, davacılar tarafından maliki oldukları Gümüşhane ili, Merkez ilçesi, Süleymaniye mahallesi, 601 ada 21 parsel sayılı taşınmaz yararına geçit hakkı tesisine karar verilmesinin talep edildiği, mahkememizce yapılan keşif ve tanzim ettirilen bilirkişi kök ve ek raporları kapsamında, davacıların maliki olduğu taşınmazın kadastral köy yolları ile sınırının bulunmadığı ve mutlak geçit hakkı tesisi ihtiyacının mevcut olduğu, bu kapsamda davacıların, en uygun, en ucuz ve fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesini sağlayan güzergahtan maliki oldukları taşınmaz lehine geçit hakkı tesisi talep haklarının bulunduğu, dosya kapsamında aldırılan bilirkişi kök ve ek raporlarında, davalıya ait Süleymaniye mahallesi, 601 ada 20 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçen ve alternatif 1 numaralı olarak belirtilen güzergahın fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesini sağlayan en ekonomik zorunlu geçit hakkı tesis edilecek yol güzergahı olduğunun tespit edildiği,...
olan bir kısmı üzerinde müvekkilinin sahibi bulunduğu taşınmaz lehine geçit hakkı tesisine ve tapuya tesciline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Geçit ihtiyacının nedeni, taşınmazın niteliği ile bu ihtiyacın nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının sübjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun olarak belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır. Geçit davaları ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır....
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Türk Medeni Kanununun 747/2.maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 03.07.2006 gününde verilen dilekçe ile su yoluna elatmanın önlenmesi 10.12.2007 tarihinde verdikleri dilekçe ile su geçit hakkı kurulması, davalı ... 17.10.2007 tarihli dilekçesi ile elatmanın önlenmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; su yoluna elatmanın önlenmesi ve su geçit hakkı tesisi isteminin reddine davalı ... tarafından açılan elatmanın önlenmesi davasının kabulüne dair verilen 29.09.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar/birleşen davalılar ... ve ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, yerel mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA...
Dava, elatmanın önlenmesi ve yıkım, terditli olarak geçit hakkı talebine ilişkindir. "...Husumet konusu, kamu düzenine ilişkin olup, HMK'nın 116. maddesinde yer alan ilk itirazlardan olmadığından davanın her safhasında ileri sürülebilir ve mahkemece de doğrudan doğruya (re'sen) gözönünde tutulur..." (Yargıtay 20.Hukuk Dairesi 2016/2624 Esas, 2017/7931 Karar sayılı ve 18/10/2017 tarihli ilamı) Dosyaya celbedilen tapu kayıtlarına göre, elatmanın önlenmesi ve yıkım istenen ve terditli olarak geçit hakkı tesisi istenen 156 ada 6 parsel sayılı taşınmaz malikleri davalı T4 dışında kalan diğer davalılardır. Davalı T4 dava konusu 156 ada 6 parsel sayılı taşınmazın eski maliki olup, dava tarihi ve karar tarihi itibariyle taşınmazda mülkiyet hakkı bulunmamaktadır....
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 29/06/2011 gün ve 2011/1- 364- 453 sayılı kararında da açıkça vurgulandığı gibi, hakkında dava açılmayan bir yerin dahili dava yoluyla dava kapsamına dahil edilmesi mümkün olmadığı gibi, ıslah yoluyla dahi davaya ithaline ve davalı hale getirilmesine yasal açıdan olanak bulunmamaktadır. Ülkemizde arazi düzenlemesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyacı veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nisbi geçit ihtiyacı ya da geçit yetersizliği denilmektedir. Somut olayda, davacı tapu ile paylı olarak malik olduğu 19 parselin genel yola ulaşabilmesi için geçit hakkı kurulmasını istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.02.2007 gününde verilen dilekçe ile tapulu taşınmaza müdahalenin önlenmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08.06.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, çaplı taşınmaza elatmanın önlenmesi istemi ile açılmıştır. Davalı, çekişme konusu bölümün öteden beri geçit yeri olarak kullandığını, geçit hakkı tesisi için dava açtığını, lehine ihtiyati tedbir kararı verildiğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, 20.2.2007 tarihli krokide A ve B harfli yerlere davalının elatmasının önlenmesine karar verilmiştir....
parçası üzerinde davaya konu parsellerden en uygun ve makulü üzerinde geçit hakkı tesis edilmesine ve bu hususun tapuya şerh düşülmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 12/01/2023 tarihli ve 2022/18 E. 2023/13 K. sayılı kararının kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava geçit hakkının terkini istemine ilişkindir. Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyacı veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nisbi geçit ihtiyacı ya da geçit yetersizliği denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur....
