GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonunda; Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaza yönelik el atmanın önlenmesi ve eski hale getirme istemine ilişkindir. 1- 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 7/son maddesi ve Yargıtay 5. Hukuk Dairesi'nin uygulamaları dikkate alınarak acele el koyma kararının verildiği tarihten itibaren makul süre olarak kabul edilen 6 ay içerisinde idarece bedel tespit ve tescil davası açılmaması halinde, malikin, kamulaştırmasız el atma nedeniyle dava açma hakkı doğar....
Kamulaştırmasız el koyma davalarında; el koymanın önlenmesi talebi yanında eski hale iade veya kâl istemi bulunması durumunda, el konulan taşınmazların niteliği belirlenerek zemin değeri hesaplandıktan sonra bu değer eski hale getirme bedelinden veya kâl istenmesi halinde oluşacak zarardan az ise zemin bedelinin davacıya ödenmesine ve el koyulan bölümün tapusunun iptali ile niteliğine göre idare adına tescil veya terkinine karar verilmesi, zemin değerinin fazla çıkması halinde ise davalı idarenin taşınmaza el koymasının önlenmesine ve hesaplanan eski hale getirme bedelinin de davalı idareden tahsiline veya taşınmaz üzerindeki tesislerin kâl’ine karar verilmesi gerekir. Dosyadaki bilirkişi raporuna göre taşınmazların zemin bedelinin 17.360 TL olarak belirlendiği, eski hale getirme bedeli ise belirlenmemiş olduğu görülmektedir. Zemin bedelini belirleyen bilirkişi raporu usulüne uygun değildir....
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'na 5999 sayılı Kanun'la eklenen geçici 6. maddedeki hükümlerin 6111 sayılı Kanun'un geçici 2. maddesi uyarınca 04.11.1983 tarihinden sonraki kamulaştırmasız el koyma işlemlerinde de uygulanacağı kabul edilmiştir. 5999 sayılı Kanun'la eklenen geçici 6. maddesinin 1. fıkrasında "taşınmazlara malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması sebebiyle malik tarafından ilgili idareden tazminat talebinde bulunulması halinde öncelikle uzlaşma yoluna gidilmesi esastır." hükmü getirilmiştir. Ancak; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 16.05.1956 gün ve 1956/1-6 sayılı kararı uyarınca idarece taşınmazına kamulaştırmasız el atılması halinde malik müdahalenin önlenmesi talebinde bulunabileceği gibi bu fiili duruma razı olması halinde el konulan yerin bedelini talep edebilir....
Dava konusu taşınmaza el atıldığı anlaşılmıştır. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa 5999 sayılı Kanunla eklenen Geçici 6. maddedeki hükümlerin 6111 sayılı Kanunun Geçici 2. maddesi uyarınca 04.11.1983 tarihinden sonraki kamulaştırmasız el koyma işlemlerinde de uygulanacağı kabul edilmiştir. 5999 sayılı Kanunla eklenen Geçici 6. Maddesinin 1. fıkrasında “taşınmazlara malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması sebebiyle malik tarafından ilgili idareden tazminat talebinde bulunulması halinde öncelikle uzlaşma yoluna gidilmesi esastır.” hükmü getirilmiştir. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 16.05.1956 gün ve 1956/1-6 sayılı kararı uyarınca idarece taşınmazına kamulaştırmasız el atılması halinde malik müdahalenin önlenmesi talebinde bulunabileceği gibi bu fiili duruma razı olması halinde el konulan yerin bedelini talep edebilir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava, davalı kurumca taşınmazların kamulaştırmasız el atılmasından kaynaklanan el atmanın önlenmesi ve eski hale getirme bedeli ile ecrimisil isteminden ibarettir....
arttırılmak üzere kamulaştırmasız el koyma karşılığı olan 100 TL taşınmaz bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsili ile davacı müvekkillere verilmesini veya, ilgili idare tarafından el atılan kısım sonrası taşınmazda arta kalan kısım; müvekkillerinin kullanımına fayda sağlamayacak ise tüm taşınmaz bedelinin tespit edilecek değerinin HMK 107/2 gereği tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda arttırılmak üzere kamulaştırmasız el koyma karşılığı olan 100 TL taşınmaz bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsili ile davacı müvekkillere verilmesini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir....
Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/217 Esas 2017/455 karar nolu dosyası ile acele el koyma kararı alındığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesi tarafından; " Dosya içerisinde yer alan Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/217 E. Sayılı Acele el koyma davasının incelenmesinde dava konusu parsele yönelik acele el koyma davasının 08/03/2017 tarihinde açıldığı ve 17/05/2017 tarihinde karar verildiği, Yargıtayın yerleşik uygulamalarına göre acele el koyma davalarının neticelenmesinden sonra 6 aylık makul süre içerisinde idare tarafından bedel tespiti ve tescil davasının açılmaması halinde kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açılabileceğinin, iş bu davanın 12/06/2017 tarihinde acele el koyma davasının karara bağlanmasından yaklaşık 1 ay sonra açılması nedeni ile makul sürenin dolmadığı gerekçesi ile davanın reddine " Karar verilmiştir....
DAVA KONUSU : Elatmanın Önlenmesi (Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle) KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle, davacının Ayvacık Koçyurdu Mah. 101 ada 725 parsel sayılı taşınmazın tek maliki olduğunu, taşınmazın büyük bir kısmının yol yapımı sırasında davalı tarafça kamulaştırma yapılmadan yola eklendiğini, ahırın büyük bir kısmının yıkıldığının belirterek, el atma tarihihden itibaren işleeyecek faiziyle birlikte şimdilik 2.000TL nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI İlk derece mahkemesince davanın kabulüne dair karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF NEDENLERİ: Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davaya konu taşınmazın bedelinin yüksek belirlendiğini, somut olayda kendilerinin sorumluluğu yoluna gidilemeyeceğini, açılan davada idari yargının görevli olduğunu beyanla istinaf yoluna başvurmuştur....
ekili alanın telef olduğunu, müvekkilinin fiili olarak el atıldığı yıldan bu yana bu ekili alandan daha fazla alanı kullanamadığını, açıklanan bu nedenlerle davanın kabulüne, müvekkilinin arsasına ilişkin kamulaştırmasız el koyma nedeniyle taşınmaz bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, dava tarihinden geriye doğru ecrimisil belirlenip taşınmazın yer bedeli ile birlikte idareden tahsiline, tespit tutanağına yazılan 8700 m2 alandan daha fazla alanının kullanılmaması ve bu alanın tespiti için idarenin kamulaştırmasız el koyduğu alanda bilirkişi incelemesi yapılmasını, yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak sayılı taşınmazlara müdahalenin önlenmesi, eski hale iade ve ağaç bedellerinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 19.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
