H.D. 2017/8591 Es. 2018/12037 Karar sayılı ilamında; "Bundan ayrı olarak davada derneğin feshi ve aynı zamanda dernek mallarının tasfiyesi istenilmiştir. . ...Yukarıda gösterilen kanuni düzenlemeler dikkate alındığında, davadaki taleplerden birisinin şahıs varlığına ilişkin çekişmeli olarak açılan derneğin tasfiyesi istemine yönelik olması ve tasfiye isteminin asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girmesi sebebiyle; mahkemece, derneğin feshi istemine ilişkin davanın tefrik edilerek başka bir esasa kaydı ile şimdiki gibi Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi, eldeki davaya dernek mallarının tasfiyesi olarak devam edilmesi ve derneğin feshine ilişkin davanın bekletici mesele olarak kabulü ile sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, her iki dava yönünden de sulh hukuk mahkemesi tarafından yargılama yapılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir." şeklinde karar verilmiş olduğu, dernek mallarının tasfiyesi ile ilgili davaya Asliye Hukuk...
Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ...Mahkemesince, derneğin merkezinin ... olduğu, .... ise temsilciliğinin bulunduğu dosyadaki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Derneğin feshine ilişkin dava dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkeme tarafından görülür. Şubelerin (temsilciliğin) bulunduğu yerde derneğin feshi davasına bakılması mümkün olmadığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Dava, T.M.K 87/5. maddesi uyarınca derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya içeriğinde toplanan delillere ve usul hükümlerine uygun düşmemiştir. T.M.K 87. maddesinde düzenlenen koşulların varlığı halinde her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği öngörülmüştür. Dosya içeriğinde Bayramiç Kaymakamlığı tarafından Cumhuriyet Savcılığı’na hitaben yazılan dava açılması istemini içeren ihbar dilekçesinin Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından muhabere defterine kayıt edildiği ve mahkemeye havale edildiği, davaname ile derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti isteminde bulunulmadığı anlaşılmaktadır....
Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. (TMK.73) Derneğin üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hallerinde son kararı verir. (TMK.80/1) Ancak dernek genel kurul kararlarının iptali istenebilir. Diğer organlarının kararlarına karşı, dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamaz. (TMK.83/2) Somut olayda; davacı, davalı derneğin yönetim kurulu kararının iptalini istemiştir. Davacının, davalı derneğin genel kurul toplantısında üyeliğine ilişkin durumunun görüşülmesini istemeden doğrudan dava açtığı anlaşılmaktadır....
Valiliği İl Dernekler Müdürlüğünün 06/02/2015 tarihli dava dilekçesiyle, kanunda belirtilen süre içerisinde ilk genel kurul toplantısını yapıp zorunlu organlarını oluşturmadığı ileri sürülerek Türk Medeni Kanunu'nun 87/2. maddesi uyarınca davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesinin istendiği, mahkemece dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. Dava şahıs varlığına ilişkin ise de, Türk Medeni Kanunu'nun 87/2. maddesine dayalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine yönelik olup maddede açıkça sulh hukuk mahkemesinin görev alanına girdiği belirtilmektedir. Görev kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden gözetileceğinden; mahkemece, davaya yetkili ve görevli sulh hukuk mahkemesinde bakılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi yerine uygun bulunmayan gerekçe ile davanın reddi doğru görülmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Davacı ... dava dilekçesinde; davalı ... Derneğinin üst üste iki defa genel kurul toplantısını yapmadığından kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini istemiş, Mahkemece davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87/.... maddesinde, derneğin olağan Genel Kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği hükme bağlanmıştır. Somut olayda; davalı ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalılar tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacı ... Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü dava dilekçesinde; davalı derneğin kuruluş bildiriminin dernekler müdürlüğüne tesliminden itibaren 6 ay içinde ilk genel kurul toplantısını yaparak zorunlu organlarını oluşturmaması nedeniyle, Türk Medeni Kanunu'nun 87/2. maddesi uyarınca derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini istemiş; mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. 1-Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davalı derneğe ve dernek üyeleri ..., ..., ..., ..., ..., ...'ya "Tebliğden itibaren 30 gün içerisinde ...'...
Mahkemece davanın kabulüne karar verildiğine göre, kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca vekalet ücreti takdir edilmemesi, davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davalıdan tahsiline karar verilmemesi ve davalı derneğin Türk Medeni Kanununun 87/2 maddesi gereği feshine karar verildiği halde hüküm fıkrasında 87/5. maddesi olarak yazılması doğru değil ise de bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden 6100 sayılı HMK.ya 6217 sayılı Kanunla eklenen Geçici 3. madde gözetilerek HUMK.nun 438/7. maddesi uyarınca hükmün aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanması yoluna gidilmiştir....
TMK' nun 87. maddesidir. 4721 s. TMK' nun 87. maddesinde; "Dernekler, aşağıdaki hâllerde kendiliğinden sona erer: 1. Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi veya sürenin sona ermesi, 2. İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması, 3. Borç ödemede acze düşmüş olması, 4. Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi, 5. Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması. Her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." şeklinde hüküm altına alınmıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un 56.maddesinde dernek, gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip kişi toplulukları olarak tanımlanmış, benzer tanım 5253 s....
TMK' nun 87. maddesidir. 4721 s. TMK' nun 87. maddesinde; "Dernekler, aşağıdaki hâllerde kendiliğinden sona erer: 1. Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi veya sürenin sona ermesi, 2. İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması, 3. Borç ödemede acze düşmüş olması, 4. Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi, 5. Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması. Her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." şeklinde hüküm altına alınmıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un 56.maddesinde dernek, gerçek veya tüzel en az yedi kişinin kazanç paylaşma dışında belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları, tüzel kişiliğe sahip kişi toplulukları olarak tanımlanmış, benzer tanım 5253 s....
