TMK' nun 62. maddesi gereği yeni kurulan derneklerin 60. maddenin son fıkrası gereğince yapılan yazılı bildirimi izleyen altı ay içinde ilk genel kurul toplantılarını yapmak ve zorunlu organlarını oluşturmakla yükümlü oldukları, aynı kanunun 87. maddesinin 2. bendinde ise; ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olmasını derneğin kendiliğinden sona erme nedeni saymış, son fıkrasında ise; her ilgili, sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceğini düzenlemiştir. 5253 s....
TMK' nun 87/5. maddeleri gereği davalı dernek (Sakarya İli, T3 olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması sebebi ile derneğin (Sakarya İli, T3 Birliğinin) kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. Dava dosyasının istinaf kanun yolu incelemesini yapan Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi olarak tarafımızca dava dosyasında 6100 s. HMK' nun 355. maddesinde; "(1) İnceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak, bölge adliye mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir." hükmü ile 6100 s....
Sulh Hukuk Mahkemesi ise, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine, tasfiye işlemleri ise asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girdiğinden tasfiye ile ilgili talep yönünden mahkemelerinin görevsizliğine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. Maddesi hükmü “ ...Her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir.”şeklindedir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. Maddesi hükmü “ Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır....
kurul toplantılarını süresinde yapmadığının anlaşıldığını, iki defa üst üste genel kurul toplantısının yapılmaması, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87. maddesinin 5. bendine göre ve Dernekler Kanununun ilgili maddeleri uyarınca söz konusu derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti için mahkemeye başvurduklarını, beyanla T10 kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
kurul toplantılarını süresinde yapmadığının anlaşıldığını, iki defa üst üste genel kurul toplantısının yapılmaması, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87. maddesinin 5. bendine göre ve Dernekler Kanununun ilgili maddeleri uyarınca söz konusu derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti için mahkemeye başvurduklarını, beyanla T10 kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Dava, TMK'nın 87/5. maddesi uyarınca derneğin sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, davalı dernek temyiz isteminde bulunmuştur. TMK'nın 87. maddesinde koşullarının varlığı halinde tüm ilgililerin derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini sulh hakiminden isteyebileceği belirtilmiştir. Ancak bu istek alalade bir yazı ile değil, HUMK'un 179. maddesinde öngörülen yöntemine uygun dava dilekçesi ile yapılmak zorundadır. İstanbul Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü tarafından Sulh Hukuk Mahkemesine hitaben yazılan dilekçe, HUMK'nun 179.maddesinde aranılan yöntemine uygun bir dava dilekçesi niteliğinde olmayıp, TMK'nın 87/5. maddesi uyarınca işlem yapılıp yapılmaması ve tasfiyenin kim tarafından yapılacağına ilişkin görüş sorulması niteliğindedir. Bu haliyle usulüne uygun açılmış bir dava söz konusu olmadığından mahkemece işin esasına girilerek bir karar da verilemez....
Mahkemece yapılan yargılama sonunda Türk Medeni Kanununun 74/2. maddesine göre, derneklerin olağan genel kurul toplantısının üç yılda bir yapılmasının zorunlu olduğu, üst üste iki defa altı yıl içinde yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden dağıldığının tespitinin istenebileceğinin öngörüldüğü ve bu sürenin de dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi hükmüne göre derneklerin olağan Genel Kurul toplantılarının iki defa üst üste yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden sona ereceği ve her ilgili tarafından sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbitinin istenebileceği ve ayrıca davalı derneğin tüzüğünün 8. maddesinde ise dernek genel kurulunun iki yılda bir eylül ayında yapılacağı düzenlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, Türk Medeni Kanunu'nun 89.maddesi uyarınca derneğin feshi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 89.maddesi gereğince derneğin feshi istemine ilişkindir. Mahkemece, davalı derneğin amacı kanuna ve ahlaka aykırı hale geldiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Bir derneğin feshedilebilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiğinin süregelen ve birden çok eylemin varlığının tespiti halinde mümkün olup ancak o takdirde dernek kurucularının asıl amaçlarının dernek faaliyeti yürütmek olmayıp dernek adı altında suç işlemeye veya ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğundan söz edilebilir....
D)İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı derneğin 2 yılda bir yapması gereken genel kurulunu 26/02/2013 tarihinde yaptığını, 22/04/2017 tarihinde yapılan genel kurulun olağanüstü genel kurul olduğunu, derneğin 2 defa üst üste genel kurul yapmadığının açık olduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir. E)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, TMK'nın 87.maddesi gereğince derneğin üst üste iki defa genel kurul toplantısını yapılamaması nedeniyle kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiş, karar davacı vekili tarafından istinaf edilmiştir....
Mahkemece, "Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesi uyarınca derneğin kendiğilinden feshinin tespiti istemine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesinde "....olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması halinde kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hâkiminden derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitinin isteyebileceği" düzenlemesine yer verilmiştir. Yargıtay 8....
