GEREKÇE: Uyuşmazlığın konusunun Taraflar arasındaki sözleşmesi uyarınca ve sözleşmenin haklı nedenle feshi iddiası ile ödenen iskonto uygulanan yatırım bedellerinin iadesi ve cezai şart bedelinin tahsili amacı ile başlatılan takibe yönelik itirazın iptali istemi olduğu, bu kapsamda davacının davalıdan iskonto bedeli alacağı ve cezai şarta alacağının bulunup bulunmadığı, cezai şart alacağına hükmedilmesi halinde davalı mahfına sebebiyet verip vermeyeceği hususunda noktasında toplandığı görüldü. Dosya kapsamı itibari ile yapılan incelemede; davacı yan, aralarında akdedilen sözleşmeye, davalı şirketin aykırı davranması sebebiyle haklı nedenle fesih iddiası ile davalı şirket aleyhine .... İcra Müdürlüğü'nün 2021/... Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatmış, yapılan itiraz üzerine iş bu dava ikame edilmiştir....
GEREKÇE: Uyuşmazlığın konusunun Taraflar arasındaki sözleşmesi uyarınca ve sözleşmenin haklı nedenle feshi iddiası ile ödenen iskonto uygulanan yatırım bedellerinin iadesi ve cezai şart bedelinin tahsili amacı ile başlatılan takibe yönelik itirazın iptali istemi olduğu, bu kapsamda davacının davalıdan iskonto bedeli alacağı ve cezai şarta alacağının bulunup bulunmadığı, cezai şart alacağına hükmedilmesi halinde davalı mahfına sebebiyet verip vermeyeceği hususunda noktasında toplandığı görüldü. Dosya kapsamı itibari ile yapılan incelemede; davacı yan, aralarında akdedilen sözleşmeye, davalı şirketin aykırı davranması sebebiyle haklı nedenle fesih iddiası ile davalı şirket aleyhine .... İcra Müdürlüğü'nün 2021/... Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatmış, yapılan itiraz üzerine iş bu dava ikame edilmiştir....
un rızai iadeyi kabul etmediği, iadesi talep olunan ... hakkında Rusya Federasyonu'nda yargılamanın devam etmekte olduğu nazara alınarak; birden fazla kişi ile birlikte silahla yağma ve bir suçu gizlemek amacı ile kasten öldürme suçlarından Rusya Federasyonu tarafından ülkeye iadesi amacıyla hakkında A-7988/10-2014 kontrol numaralı kırmızı bülten kararı çıkarılan ve uluslararası seviyede aranan Özbekistan uyruklu, 03.08.1979 doğumlu ... oğlu ...'un talepnamede belirtilen suçlarla ilgili soruşturma ve kovuşturmanın sonuçlandırılabilmesi amacıyla 6706 sayılı Kanun hükümleri ile Türkiye Cumhuriyeti ile Rusya Federasyonu Arasında Cezai Konularda Karşılıklı Adli Yardımlaşma ve Suçluların İadesi Anlaşması hükümlerine göre Rusya Federasyonu'na iadesi talebinin kabul edilebilir olduğuna karar verilmiştir. 2....
Dava dilekçesinde, eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan asıl alacak, işlemiş faiz ve cezai şart olmak üzere 52.439,92 TL'nin asıl alacak ve cezai şarta 17.06.2009 tarihinden işleyecek faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Davalı ... tarafından davalılar vekili Av....'a verilen vekaletnameye dosya içerisinde rastalnılmamıştır. Adı geçen davalı tarafından Av....'a verilen vekaletnamenin ilgilisinden temini ile dosya içerisine konulması, böyle bir vekaletnamenin bulunmadığının anlaşılması halinde davalı ...'...
Gerçekten cezai şart, geçerli bir borcun yerine getirilmemesi veya eksik yerine getirilmesi ya da belli bir yerde belli bir zamanda yerine getirilmemesi durumunda borçlunun ödemesi gereken götürü bir edimdir. Bundan ayrı, cezai şartın istenebilmesi için alacaklının ne bir zararının varlığını, ne de ceza olarak kararlaştırılan miktarın gerçek bir zarar miktarı ile örtüştüğünü ispat etmesi gerekmez. Ancak, yerleşmiş uygulamada belirtildiği üzere sözleşme hükümlerini yerine getirmede kusurlu davranışta bulunan tarafın cezai şart talep etmesi olanaksızdır (Y.15.HD. 22.10.1991 gün ve E 1991/1829-4951 sayılı kararı)....
yönelik talebini içerir davasının kabulüne,10.000 USD cezai şart karşılığı 13.290.12 TL, 3650 USD dekorasyon taahhüt bedeli karşılğı 4.850,80.TL alacağın dava tarihi olan 23.01.2004'den itibaren işleyecek reeskont faizi ile davalıdan tahsiline, davacının cezai şarta yönelik alacak talebini içerir birleşen davasının kabulüne, 20.000 USD cezai şart alacağı karşılığı 32.400 TL'nin birleşen davanın dava tarihinden 25.11.2008'den itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. .../......
Akdin feshi istendiğinde ve feshe karar verildiğinde artık varlığı kalmayan sözleşmeye dayanarak o sözleşmede kararlaştırılmış bulunan cezai şart istenez. Davacı işin yapılmadığını ileri sürerek, her iki sözleşme gereğince ödediği iş bedelinin iadesini talep etmekle, sözleşmeden dönme iradesini açıkladığından ve sözleşmelerde, fesih halinde dahi cezai şartın istenebileceğine dair hüküm bulunmadığından, davacının cezai şartla ilgili talebinin tamamen reddi yerine, yanlış değerlendirme ile cezai şart yönünden kısmen kabul kararı verilmesi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir....
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü: A) Davacı İsteminin Özeti: Davacı ve karşı davalı iş sözleşmesinin işverence haksız feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile manevi tazminat, prim, cezai şart, yıllık izin ve ödenmeyen ücret alacaklarını istemiştir. B) Davalı ve karşı davacının Cevabının ve karşı davasının Özeti: Davalı, davacının alt üst ilişkisine uymadığını, ekip çalışmasına bağdaşmaz hareketlerde bulunduğunu ve diğer ekip arkadaşlarına kırıcı sözler söylediğini, iş akdini geçerli nedenle feshedildiğini, manevi tazminat, prim, cezai şart alacaklarının yerinde olmadığını savunarak, davanın reddini istemiş, karşı davasında prim alacağı iadesi ile takas talebinde bulunmuştur. ....
Ne var ki, sözleşmede satıcı veya alıcının satışı gerçekleştirmekten vazgeçmesi halinde her iki tarafın ücretini de ödeyeceği kararlaştırılmış olup bu düzenlemenin içinde karşı tarafın komisyon ücreti cezai şart niteliğinde düzenlenmiştir. Kısaca, davalının mahsup ettiği 20.000 TL'nin içinde, satıcının ödemesi gereken % 2 ücret, cezai şart olarak yer almaktadır. Öyleyse, sözleşmeye muhalefet halinde ödenmesi kararlaştırılan cezai şartın 6098 sayılı BK.nun 182/son maddesi uyarınca, fahiş olup olmadığı davacı taraf yararına indirim yapılması gerekip gerekmediği hususunun tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir. Bu husus tartışılmaksızın hüküm tesisi edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir....
İkincisi, ariyet sözleşmesinin 4. maddesindeki cezai şart alacağına mahsuben şimdilik 5000 USD cezai şartın tahsili, Üçüncüsü ise; haklı fesih nedeniyle davalı yanca eksik alınan ürünlerden dolayı uğranılan kâr kaybına mahsuben şimdilik 5000 TL’nin davalıdan tahsili talebidir. Mahkemece, davacı taleplerinden, davalıya ariyet sözleşmesi gereğince teslim edilmiş olan demirbaşların davacıya teslimi konusunda olumlu olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru olmadığı gibi, dosya içeriğinde alınan bilirkişi ek ve kök raporlarındaki açıklamalar ve taraflar arasındaki ariyet sözleşmesinin 4. maddesi dikkate alındığında mahkemece cezai şarttan yapılan indirim hakkaniyete uygun değildir. Yapılması gereken iş, bilirkişi ek raporundaki açıklamalar gözetilerek, tespit edilen cezai şart miktarından bir indirim yapılmasından ibarettir....
