Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, asıl davada cezai şart alacağının tahsili, birleşen davada ise, cezai şart nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti ile nakde çevrilen teminat mektubu bedelinin iadesi ve sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan zararın tazmini istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 3....
BK.nun 159. maddesine göre alacaklının zarara uğramaması halinde bile cezai şart öngörülebilir. Ancak aynı maddenin 2. fıkrasına göre cezai şartı aşan bir zarar söz konusu olduğu takdirde alacaklı, borçlunun kusuru olduğunu ispat ettiği takdirde cezai şartı aşan zararını da isteyebilecektir. Somut olayda hem zarar hemde cezai şart birlikte istenmiş olup, mahkemece, BK.nun 159/2. maddesi hükmü gereğince davalının cezai şart ile birlikte zararın da tazmininin istenemeyeceğine ilişkin savunması değerlendirilmemiştir. O halde mahkemece davalının bu savunması üzerinde durulup sonucuna göre karar vermek gerekirken, yazılı şekilde eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir. Sonuç: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin ise diğer temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle kararın davalı yararına (BOZULMASINA), takdir edilen 375.000.000....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki cezai şart-mal teslimi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında 18.05.1998 tarihinde (13) yıl süreli Akaryakıt İstasyonu Bayilik Sözleşmesi imzalandığını, ancak davalının sözleşmenin imza tarihinden itibaren müvekkilinden hiç akaryakıt almadığı gibi, başka firmalardan mal almak sureti ile sözleşmeyi ihlal ettiğinin tespit edildiğini, bu nedenle müvekkilinin davalıdan cezai şart alacağı doğduğunu, ayrıca davalıya teslim edilen demirbaş malzemelerinin iadesi gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 1.000.000.000....
Daire tarafından aynı gün incelenen aynı mahkemenin 2009/125 Esas ve 2011/409 Karar sayılı dava dosyasında, davalı iş sahibi tarafından bu dosyanın davacısı aleyhine eksik iş nedeni ile fazladan ödenen bedelin iadesi ile cezai şartın ve işin zamanında teslim edilmemesi nedeni ile uğranılan maddi ve manevi zararın tahsili istendiği; mahkemece, eksik iş nedeni ile ödenen fazla bedelin iadesi ve cezai şart yönünden davanın kabulüne, manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulüne, maddi tazminat yönünden ise davanın reddine karar verildiği ve davanın halen derdest bulunduğu anlaşılmıştır. Her iki dosyanın tarafları aynı olup, uyuşmazlıklar aynı sözleşmeden kaynaklandığından ve davaların yargılaması sonucunda verilecek kararlar birbirlerini etkileyebileceğinden, dosyaların birleştirilmesinin gerekli olduğu sonucuna varılmaktadır....
Mahkemece, davacının davasını ispat ettiği gerekçesiyle davanın kabulüne, 8.100-TL’nin davalıdan tahsiline, karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2)Dava, taraflar arasında düzenlenen 05.08.2006 tarihli harici araç satım sözleşmesi gereğince devri yapılamayan araç için ödenen bedelin iadesi ile cezai şartın tahsiline ilişkindir. Taraflar arasındaki sözleşme, 2918 sayılı yasanın 20/d maddesi uyarınca resmi şekilde yapılmadığından geçersizdir. Sözleşme geçersiz olduğundan, sözleşmede kararlaştırılan cezai şart ta geçersizdir. Mahkemece, 1.000- TL cezai şart talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, bu kalem isteğin de kabul edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
KARAR Davacı, promosyon adı altında sağlık muayenesine ihtiyacı olmayan kişilere muayene yapıldığı ve haksız kazanç elde edildiği gerekçesi ile davalı kurumca cezai işlem uygulanarak 191.480,00 TL tutarında kesinti yapıldığını ileri sürerek, kesilen bu miktarın bankalarca ticari kredilere uygulanan en yüksek faiz oranıyla birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı, uygulanan cezai işlemin hukuka uygun olduğunu savunarak, davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, 161.424,35TL'nin dava tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dava sağlık hizmeti satın alma sözleşmesi çerçevesinde uygulanan cezai işlemden kaynaklı yapılan kesintinin iadesi istemine ilişkindir....
yapılması gerektiği..." gerekçesiyle cezai şart miktarının %30'una denk gelen 80.667,39 TL'nin iadesi yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
Hükme esas alınan bilirkişi, raporunda da; davacı hakkında uygulanan sözleşme hükümlerinin genel işlem koşulu niteliğinde olduğundan davacının durumunu ağırlaştırdığının kabul edilmesi halinde cezai şartın iptali gerektiği, genel işlem şartı kabul edilmemesi halinde ise uygulanan cezai şart ve reçete bedeli iadesi işlemlerinin yerinde olduğu görüşünü bildirmiştir. Ancak bu rapor cezai şart işlemlerinin uygulandığı her reçete yönünden tek tek sözleşmeye aykırılık olup olmadığı değerlendirilmediğinden yetersizdir. Mahkemece tarafların delil listesinde talep ettiği gibi SGK soruşturma dosyası getirtilerek, müfettiş tarafından dinlenen tüm tanıklar dinlendikten sonra, her hasta yönünden uygulanan cezai işlemlerin ayrı ayrı değerlendirilmesi suretiyle SGK sözleşmeleri ve mevzuatında uzman bir bilirkişi heyetinden rapor alınması gerekirken eksik inceleme neticesinde yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava, otomobil alım satımına ilişkin sözleşmenin feshi sonucu alınanların iadesi, cezai şartın tahsili istemine ilişkindir. Uyuşmazlığın niteliğine ve tarafların sıfatına göre, dosyanın temyiz incelemesi, 2797 sayılı Yargıtay Kanunu 14. maddesi gereği Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin görevine girmektedir. SONUÇ : Yukarıdaki açıklanan nedenlerle, dosyanın görevli Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Başkanlığı’na GÖNDERİLMESİNE, tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
GEREKÇE: Uyuşmazlığın konusunun Taraflar arasındaki sözleşmesi uyarınca ve sözleşmenin haklı nedenle feshi iddiası ile ödenen iskonto uygulanan yatırım bedellerinin iadesi ve cezai şart bedelinin tahsili amacı ile başlatılan takibe yönelik itirazın iptali istemi olduğu, bu kapsamda davacının davalıdan iskonto bedeli alacağı ve cezai şarta alacağının bulunup bulunmadığı, cezai şart alacağına hükmedilmesi halinde davalı mahfına sebebiyet verip vermeyeceği hususunda noktasında toplandığı görüldü. Dosya kapsamı itibari ile yapılan incelemede; davacı yan, aralarında akdedilen sözleşmeye, davalı şirketin aykırı davranması sebebiyle haklı nedenle fesih iddiası ile davalı şirket aleyhine .... İcra Müdürlüğü'nün 2021/... Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatmış, yapılan itiraz üzerine iş bu dava ikame edilmiştir....