Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa bedel istemine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk 3.2.1. Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye etkili (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan koşullu veya mükellefiyetli şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece 818. sayılı Borçlar Kanunu'nun (BK) 241 inci 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 291. maddesi uyarınca koşul veya mükellefiyetin yerine getirilmesini isteyebilir....
, reddedilen tazminat talebi ile bağıştan rucü nteliğindeki reddedilen davası ile davacı davalı kadının kabul edilen ziynet alacağı davasını temyiz etmiştir....
Borçlar Kanununun 244 ve devamı maddeleri gereğince yöntemine uygun bir biçimde bağıştan dönme için açılmış dava ve istek de bulunmadığına göre bağışlama sebebiyle taşınmaz ve evin kadının kişisel malı olarak dikkate alınması gerekir. Kişisel mal üzerinde kocanın katkı payı alacağı talebinde bulunma imkanı bulunmadığından mahkemece davacının davasının tümü ile reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru olmamıştır. Yukarıda açıklanan nedenle davalı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve kanuna aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 15,60 TL peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 05.07.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali Ve Tescil K A R A R Uyuşmazlık, mahkemeninde nitelendirmesinde olduğu üzere bağıştan rücu nedeni ile açılan açılan tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Dava, genel hükümlere göre görülen (ve bağıştan rucü nedeni ile açılan) tapu iptal ve tescil davası niteliğinde olup, mal rejiminden kaynaklanan ve Aile Mahkemesinde yargılaması yapılan davalar arasında değildir. Nitekim dava Asliye hukuk mahkemesinde açılmış ve yargılamada genel hükümlere göre, Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından sonuçlandırılmıştır....
Bağıştan dönme(rücu), bağışlayanın bağışlanana varması gerekli tek taraflı beyanıyla geriye yürüyerek (makable şamil) hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlanan bağışlayana veya yakınlarına karşı bir cürüm işlerse veya yasa gereği yapmakla zorunlu olduğu ödevlerini önemli surette aksatırsa yahut bağışlamayı sınırlayan ödevleri haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmezse bağışlayan bağıştan dönme(rücu) sebebini öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde beyanda bulunmak veya dava açmak suretiyle bağıştan dönebilir. Bağıştan dönme (rücu) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 295. (818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 244.) maddesinde aynen; “Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki zenginleşmesi ölçüsünde,bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir....
İSTİNAF SEBEPLERİ: Davacı T1 vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; TBK’nın 295/2. maddesi kapsamında davalının evlilik birliği içerisindeki kanundan doğan yükümlülüklerine önemli ölçüde aykırı davranarak, söz konusu evlilik birliğinin son bulmasına ağır ve tam kusurlu hareketleri ile sebebiyet verdiğini, söz konusu bağış işleminin ise davalının evlilik birliği içerisindeki yükümlülüklerine uygun davranması düşüncesi ile iyi niyetli olarak müvekkili tarafından davalı lehine bağış işleminin gerçekleştirildiğini, ancak davalının tam kusurlu hareketleriyle evlilik birliğine son verdiğini, bu bağlamda müvekkili bakımından TBK’nın 295/2 maddesi kapsamında bağış işleminden dönme şartlarının oluştuğunu, bu kapsamda söz konusu bağıştan rücu sebebinin de yargılamaya matuf bir konu olması nedeniyle hak düşürücü sürenin boşanma davasının 21/03/2019 tarihinde kesinleştiği, bu davanın da 25/10/2019 tarihinde açıldığı gözönüne alındığında hak düşürücü sürenin geçmediği davanın yasal süresi içerisinde...
Asliye Hukuk Mahkemesinin 24/02/2021 tarih ve 2020/202 Esas - 2021/73 Karar sayılı kararı ile; "...davacı tarafın ödemesinin bağış hükmünde olduğu, BK 244.maddesi gereği bağıştan dönme şartlarının oluşmadığı, bu yönde bir iddia da bulunmadığı..." gerekçesiyle "davanın reddine" karar verilmiştir. İSTİNAF TALEBİ VE SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalının savunmasını genişletmesine muvafakatlerinin olmadığını, müvekkilinin teberru kastıyla herhangi bir işlem yapmadığını, dosya içerisinde de bu yönde herhangi bir delil bulunmadığını, davalının da bu yönde bir savunması bulunmadığını, dosyadaki senetlerin borçlusunun T3 olduğunu, müvekkilinin sadece davalıya vermiş olduğu borçların tahsilini talep ettiğini belirterek, yerel mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir....
Davalı, bağıştan dönme için 1 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini, açılan davanın haksız ve hukuka aykırı olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, bağıştan rücu şartlarının oluşmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir....
Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek taraflı bağışlanana varması gerekli beyanıyla geriye yürürlü (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlanan bağışlayana veya yakınlarına karşı bir cürüm işlerse veya yasa gereği yapmakla zorunlu olduğu ödevlerini önemli surette aksatırsa yahut bağışlamayı sınırlayan ödevleri haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmezse bağışlayan bağıştan dönme (rücu) sebebini öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde beyanda bulunmak veya dava açmak suretiyle bağıştan dönebilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki bağıştan rücu hukukuna ilişkin davada Malatya 1. Aile ve 2. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, 28/03/2005 günlü dilekçesinde davalı gelininden evlilik anında bağışlanan ziynet eşyalarından bağıştan rücu nedeniyle 1.245.475.000.- TL.nın davalıdan alınmasını talep etmektedir. Uyuşmazlık, B.Y.nın 244. maddesine göre açılan bağıştan rücu istemi olduğuna ve davalının eşinden 1998 yılında boşandığının da anlaşılmasına göre B.Y.nın 244/3. maddesi gereğince açılan davanın genel hükümlere göre Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince Malatya 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 20/03/2006 gününde oybirliğiyle karar verildi....
