Davacının bu terditli talepleri kapsamında öncelikli talebi aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesidir. Mahkemece davacının bu öncelikli talebi dikkate alınmaksızın dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine mümkün olmaması halinde bedelinin tahsiline karar verilmek suretiyle talep aşılmış bulunmaktadır. Bu durum HUMK’nun 74.maddesine ve taraflar arasındaki hukuki ilişkinin özüne aykırıdır. Öte yandan Aracın ayıpsız misli ile değişim yapılmasına ilişkin kararın davalı tarafından yerine getirilemeyeceğinin infaz aşamasında tespit edilmesi halinde icra müdürlüğünce İ.İ.K.'nun 24. Maddesinin re'sen uygulanmasının zorunlu olduğu hususu gözden uzak tutulmamalıdır....
Hukuk Dairesi tarafından mahkememiz kararının kaldırıldığı, kaldırma ilamında belirtilen hususlar çerçevesinde davacı vekiline sözleşmeden dönme mi yoksa ayıp oranında bedelden indirim mi talep ettiğinin sorulduğu, davacı vekili tarafından sunulan 18/03/2021 tarihli dilekçe ile, "ayıp nedeniyle bedelde indirim talebinde bulunduklarını " beyan ettiği, bunun üzerine daha önce rapor düzenleyen bilirkişiye dosyanın tevdii ile eserin kabule icbar edilemeyecek şekilde ayıplı olup olmadığı hususunda ve bedel indirimi gerekecekse nisbi metoda göre değerlendirme yapması hususunda ek rapor talep edildiği, bilirkişinin hazırladığı ek raporda; yapılmış olan imalatların kabule icbar edilemeyecek şekilde ayıplı olmadığı, sökülüp kaldırılması sonucunda sıva ve boya tamiratı gerektirecek hasarlar oluşacağı, ancak aşırı zarar doğurmayacağı yönünde görüş bildirdiği, ayrıca nisbi metoda göre bedelde indirim miktarını hesapladığı, hazırlanan ek raporun mahkememizce de hükme esas alınabilecek nitelikte olduğu...
Bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatı satıcıya aittir. Bu karine, malın veya ayıbın niteliği ile bağdaşmıyor ise uygulanmaz. (2) Tüketicinin, sözleşmenin kurulduğu tarihte ayıptan haberdar olduğu veya haberdar olmasının kendisinden beklendiği hâllerde, sözleşmeye aykırılık söz konusu olmaz. Bunların dışındaki ayıplara karşı tüketicinin seçimlik hakları saklıdır. Ayıplı mal sebebiyle tüketicinin seçimlik hakları aynı yasanın 11.maddesinde düzenlenmiş olmakla,buna göre:"(1) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici;a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,ç)İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme,seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür....
Bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatı satıcıya aittir. Bu karine, malın veya ayıbın niteliği ile bağdaşmıyor ise uygulanmaz. (2) Tüketicinin, sözleşmenin kurulduğu tarihte ayıptan haberdar olduğu veya haberdar olmasının kendisinden beklendiği hâllerde, sözleşmeye aykırılık söz konusu olmaz. Bunların dışındaki ayıplara karşı tüketicinin seçimlik hakları saklıdır. Ayıplı mal sebebiyle tüketicinin seçimlik hakları aynı yasanın 11.maddesinde düzenlenmiş olup, şu şekilde hükme yer verilmiştir:"(1) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici;a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme,seçimlik haklarından birini kullanabilir....
Somut olayda satılanın gizli ayıbının ortaya çıkmasından sonra süresinde ihbarda bulunulduğu ve arızanın giderilememesi nedeniyle TBK'nın 227/3.maddesi gereğince sözleşmeden dönme veya zararın miktarı dikkate alınarak ayıpsız misli ile değiştirme talebi mahkememizce yerinde görülmüştür. Bu sebeplerle araçtaki değer azlığı yerine davacının talebi doğrultusunda misli ile değiştirilmesine yönelik talep ayıbın niteliği itibarıyla gizli ayıp olması da dikkate alınarak karar verilmesi gerektiği kanaati gelişmiş olmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur...."gerekçesi ile, 1-Davacının davasının KABULÜ ile Dava konusu ... Marka ... model, ... motor numaralı, .... şase numaralı aracın AYIPSIZ MİSLİ İLE DEĞİŞTİRİLMESİNE, 2-Misli ile değiştirilmesinin mümkün olmadığı takdirde İİK 24.maddesi gereğince işlem yapılmasına, 3-Fazlaya ilişkin taleplerin reddine, karar verilmiş ve karara karşı davalılar ve ihbar olunan vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER VE GEREKÇE: HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, davalılardan Metinler Otomotiv Ltd. Şti. tarafından satışı yapılan diğer davalının üreticisi olduğu aracın ayıplı olduğu iddiasına dayalı olarak; ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi, mümkün olmadığı takdirde sözleşme bedeli ile aracın plaka, ruhsat vs. işlemleri için yapılan ödemenin iadesi istemine ilişkindir. Dava konusu araç, 28/09/2017 tarihinde 56.598,17 TL bedel karşılığında, davacı tarafından, davalı T4 Ltd. Şti.'den satın alınmıştır....
Aynı Yasanın 9 uncu maddesinde de; "Satıcı, malı satış sözleşmesine uygun olarak tüketiciye teslim etmekle yükümlüdür..." denilmiştir. 2. 6502 sayılı TKHK'nın "Tüketicin seçimlik hakları" başlıklı 11 inci maddesinin 1 ve 2 nci fıkrasında; "(1) Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme, seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur....
Maddesine göre alıcı ayıbı ihbar etmek suretiyle satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, imkan varsa satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme haklarına sahiptir. Somut olayda davalı aracı satan olduğundan kendisinden önce olan km düşürme eyleminden sorumdur. Davacı taraf bedelde indirim anlamında tazminat istediğinden davacının 20.000,00 TL tazminata hak kazanmıştır. Ancak dava sırasında aracı 107,500,00 TL'ye satması karşısında davacının zararı 12.500,00 TL olduğundan davanın kısmen kabulüne " şeklinde karar vermiştir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; "Somut olayda; davacının, duruşmada aracın ayıplı olduğunu beyan ederek araç için ödediği bedelin iadesini talep etmiş, daha sonra ise talep sonucunu ıslah ederek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep etmiştir. Bu açıklamalara göre davacının ıslah talebi; yasal durum ve yukarıdaki açıklamalar karşısında talep sonucunun/davanın bütünüyle ıslahı olarak değerlendirilmiş ve bu durumda da yeni dava konusunun önceki dava konusunun yerine geçtiği ve yine tek bir davanın söz konusu olduğu nitelendirilerek davacının ıslah ile talep etmiş olduğu son talebi yönünden değerlendirme yapılmıştır. Bilirkişiler tarafından tanzim edilen raporda, aracın ayıplı araç statüsünde olduğu ve ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğunun anlaşıldığı yönünde detaylı rapor düzenlemişlerdir....
nin yerleşmiş içtihatlarında da bahsi geçtiği üzere araçta mevcut boya vernik atmasının, paslanmanın yeri, kapladığı alan yayılma eğilimi gösterip göstermediği hususlarının ayrıntılı şekilde irdelenerek, aracın misli ile değişiminin hakkaniyet kuralları gereği somut olaya uygun olup olmadığı, şayet uygun değilse, bu sefer Yargıtay 13. H.D.'nin yerleşmiş içtihatlarında bahsi geçtiği üzere, çoğun için de az da vardır kuralı gereğince bedelde indirim miktarının nispi yönteme göre belirlenmesi gerektiği ve nisbi yönteme göre ödenecek Bedel=(taraflar arasındaki Kararlaştırılan Bedel (satış bedeli) x satış tarihi itibariyle Ayıplı Değer/(bölü) satış tarihi itibariyle Ayıpsız Bedel şeklinde orantı kurularak bulunan rakamın, satış bedelinden mahsubu ile bulunan miktar olup, bu miktarın da belirlenerek ve ayrıca bedelde indirim seçeneğinin hakkaniyetli olduğunun anlaşılması halinde ise, davalı üretici/ithalatçı Mais ......
