"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Tüketici Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 18.10.2012 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 11.12.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden temlik alınan bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili isteğine ilişkindir. Davacı vekili, davalı arsa sahibi ile dava dışı yüklenici arasında noterde yapılan 05.06.2007 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davalı adına kayıtlı 772 ada 71 parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşa edilecek binanın bodrum kat 2 no.lu bağımsız bölümünün, müvekkili ile davalıya vekaleten dava dışı yüklenici......
Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin yüklenicisi olan taraf, BK'nın 162. maddesi hükmünden yararlanarak arsa sahibinin rızası da gerekmeden üçüncü kişilere yazılı olmak koşuluyla (BK. m.163) devir ve temlik edebilir. Temlik işlemi; inşaatın başında yapılabileceği gibi inşaat tamamlanmış iken dahi yapılabilir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, binayı sözleşmeye, amacına ve fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmek yüklenicinin ana borcudur. Kural olarak da aslolan sözleşmenin kararlaştırıldığı şekilde eksiksiz ifasıdır. Bu nedenlerle somut olayın arsa payı devri karşılğı inşaat yapım sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekir. Davalı arsa sahipleri tarafından yüklenici aleyhine...Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/27 Esası üzerinden sözleşmenin feshi, tapuların iptali ve tescil davası açıldığı, yine eksik inşaat bedelinin tahsiline ilişkin açılan davanın da 2....
Yapılan bu genel açıklamalardan sonra, somut olaya gelince; Mahkemece, davalı yüklenici şirketin, edimlerini yerine getirmemesi, kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında tapu verilme şartlarının oluşmaması sebebiyle davanın reddine karar verilmiş ise de bu tür davalarda tapu iptali ve tescil talebi yönünden yükleniciden temlik alınan kişisel hakka dayalı olarak açılan tescil isteğinin kabulü için yüklenicinin veya onun halefi olan davacının arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre binayı sözleşmeye, amacına, fen ve sanat kurallarına uygun imal ederek arsa sahibine teslim etmesi halinde şahsi hak kazanılmış olacağından yüklenicinin temlikine dayalı olarak açılan davalarda yapılan inşaatlar devamlılık gösterdiğinden ve her an inşaatın fiziki oranında değişiklik olabileceğinden, ayrıca davalı arsa sahibi tarafından diğer davalı yüklenici ... aleyhine İstanbul Anadolu 25....
Şti. arasında yeni bir arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığını, .... Uluslararası İnş. Turizm Emlak Taş. Oto. Kuyumculuk Gıda Tarım Tekstil İth. İhr. San ve Tic. Ltd. Şti.'nin edimlerini yerine getirmemesi nedeniyle bu sözleşmenin feshi için de dava açıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Birleşen(2011/116 ) davada davacı vekili, davalı ... ile davalı ... Konut Sist. Tic. San. Ltd. Şti. arasında 22.06.2006 tarihinde yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin, alacaklılardan mal kaçırmak amacıyla feshedilerek davalı .... Ltd. Şti. ile yeni bir sözleşme yapıldığını, iki şirket ortağının da aynı kişi olduğunu ileri sürerek, 11.08.2008 tarihli fesihname ile 26.09.2008 tarihli arsa payı inşaat sözleşmesinin muvazaa nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen (2011/116)davada davalı ... vekili, davanın reddini istemiştir. Birleşen(2011/116) davada diğer davalılar, davaya cevap vermemişlerdir....
Mahkemece, yapıdaki ayıp ve eksiklikler tutarından davacıların arsa payına karşılık gelen 2.346.00 YTL.nin davalı arsa sahibine ödenmesi koşuluyla dava konusu bağımsız bölümlerin davacılar adına tesciline karar verilmiştir. Hükmü, davalılardan arsa sahibi temyiz etmiştir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükler. Buradaki öncelikli borç arsa sahibine aittir. Her türlü ayıptan ari olarak üzerine inşaat yapılacak arsayı teslim etmek arsa sahibinin öncelikli borcudur. Arsa sahibi ayrıca, yüklenicinin karşı edimi olan inşaat yapmak borcunu ifa etmesinden sonra yükleniciye, sözleşmeye uygun arsa veya kurulmuşsa kat irtifak tapusunu devretmelidir. Buna karşılık yüklenicinin temel borcu bir bina meydana getirmektir. Bina inşasından maksat, o yapının sözleşmeye, fen kurallarına ve amacına uygun imal edilmesidir....
K... tarafından, yüklenici şirketin yüklendiği edimin ifasında temerrüdü sebebiyle yüklenici şirket ve üçüncü kişiler hakkında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili sonuç doğrurur şekilde feshine ve sözleşme gereğince yükleniciye kayden intikâl ettiren tapulu taşınmaz payları ile yüklenici tarafından üçüncü kişilere yapılan pay kayıtlarının iptâli ile davacılar adına tapuya tesciline karar verilmesi dava edilmiş, Bursa 6. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 15.04.2008 tarih ve 2008/104 Esas, 2008/138 Karar sayılı hüküm ile 10.05.1999 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshiyle davalı M..Y.. adına kayıtlı (3) nolu bağımsız bölüm ile davalı M.....
Dosyada yüklenici ile arsa sahipleri arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin sureti bulunmamakla birlikte dava dilekçesi içeriği, dosya kapsamı ve Erdemli Noterliği'nce düzenlenen 20.05.1997 tarih ve 5229 yevmiye nolu düzenleme şeklindeki rızai taksim sözleşmesinden davalı yüklenici şirket ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin davalı arsa sahibi ... ve dava dışı diğer arsa sahipleri arasında yapıldığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa sahiplerinin temel borcu, üzerine bina yapılacak arsayı hukuki ayıptan ari olarak yükleniciye teslim etmek, yüklenicinin temel borcu ise, arsa sahiplerine ait arazi üzerinde imara, tasdikli ruhsat ve projesine sözleşmeye ve fen ve sanat kurallarına uygun bir yapı meydana getirerek arsa sahiplerine teslim etmektir. Kuşkusuz teslimden sonra yüklenicinin borcu ayıba karşı tekeffül borcu olarak devam eder....
Mahkemece, davalı yüklenici edimini eksik ifa etmiş olup, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi hususunda davalı arsa sahibi ile 05.02.2010 tarihli protokolü imzalamasına rağmen daha sonra kötüniyetli olarak davacı ile 28.07.2010 tarihli satış vaadi sözleşmesini yaparak dava konusu bağımsız bölümün satışını vaadettiği, ancak yüklenicinin bağımsız bölümün tapusunu almaya hak kazanamadığı için onun halefi olan davacının da ... iptali ve tescil isteminde bulunamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili ile davalı yüklenici ... temyiz etmiştir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
MUHALEFET ŞERHİ Dava yüklenicinin temerrüdü hukuksal nedenine dayalı arsa payı karşılığı inşat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Davacı vekili tarafından davacı şirket ile dava dışı ...'nin arsa sahipleri olarak imzaladığı davalı ...'in ise yüklenici olarak imzaladığı dava konusu taşınmaza ilişkin bila tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ibraz edilmiştir. Davalı ... vekili tarafından ise dava dışı ...'nin arsa sahipleri kısmında imzasının bulunduğu, davalı ...'in ise yüklenici kısmında bulunduğu dava konusu taşınmaza ilişkin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ibraz edilmiştir. Her iki sözleşmenin matbu olup aynı ifadeleri içerdiği yalnızca davacı vekilinin ibraz ettiği sözleşmede ayrıca davacının da arsa sahipleri kısmında imzasının ve kaşesinin bulunduğu anlaşılmıştır....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil davasının reddine, tazminat isteminin davalı yüklenici bakımından kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
