Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Yüklenicinin birleşen davada istediği tazminat sözleşmenin feshi sonucu gerçekleştirdiği imalât bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre arsa sahiplerinden tahsiline yöneliktir. Uygulama ve Dairemizin yerleşik içtihatlarında arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinin geriye etkili feshi halinde yüklenicinin gerçekleştirdiği sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi ve ruhsatı ile imara uygun ve arsa sahiplerinin yararlanabileceği, ekonomik değeri haiz olan imalât bedelini, feshin kesinleştiği ya da fesih iradelerinin birleştiği tarihteki mahalli piyasa rayiçlerine göre isteyebileceği kabul edilmektedir....
İlk derece mahkemesince; "…Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil davası ile ipotek ve hacizlerin kaldırılması talebine ilişkindir. Balıkesir 1. Noterliği'nin 25/05/2018 tarih 01606 yevmiye sayılı "Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin" davacı ile davalı T5 San.ve Tic. Ltd....
Kararı davacı vekili ile davalılar ... ve ... vekilleri temyiz etmiştir. ........ 1-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı sözleşmenin feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi iki ayrı parsele ilişkin olarak düzenlenmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi talep edilmiş olmasına ve verilecek fesih kararının diğer parsel sahiplerinin haklarını da etkileyeceğinden dava dışı diğer arsa sahibi davaya dahil edilmeksizin yargılama yapılarak karar verilmesi doğru olmamış hükmün resen bozulması gerekmiştir. 2-Bozma nedenine göre taraf vekillerinin karara ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
Tapuda satışı bizzat davacı arsa sahibi ...yapmış olup, yüklenicinin talimat ve isteğiyle ve onun adına yapıldığına dair akit tablosunda açıklık Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde yükleniciden bağımsız bölüm ya da bölümleri satın alanlara yapılan tapu devirleri sözleşme gereği arsa sahibince yapılan avans ödemesinin iadesi niteliğinde olduğundan tapu kayıtlarının iptâl ve arsa sahipleri adına tescili gerekir ise de, satış arsa sahibince yapılıp satın alanın arsa sahibinden satın aldığını savunması ve arsa sahibinin kendisince yapılan tapu devrini yüklenicinin istek ve talimatı ile yapıldığını kanıtlayamaması halinde satış işleminin bedel karşılığı arsa sahibi ile satın alan kişi arasında yapıldığının kabulü zorunlu olacağından tapu kaydının iptâl ve tesciline karar verilmesi mümkün değildir. Somut olayda davalı ...'...
a satıldığını, bu kişilerce de Türkiye İş Bankası A.Ş'ye 2.derecede ipotek ettirildiğini ileri sürerek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshini, tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini, tapu iptali ve tescilin mümkün olmaması halinde terditli olarak taşınmazın güncel piyasa değerinin tazminini talep etmiştir. II. CEVAP Davalılardan ... . Tic. Ltd. Şti., ..., ..., ... ve ... vekili cevap dilekçesinde; davacı ile davalı yüklenici şirketin ilk olarak dava konusu taşınmaz üzerinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, dava konusu taşınmaz üzerinde yapı yasağı bulunduğunu, davalı yüklenicinin inşaat ruhsatı alamadığını ve inşaata başlayamadığını, ancak bu süreç içerisinde taşınmazın gerçek malikinin davacı olmadığını, arsanın gerçekte dava dışı ...'a ait iken ...'...
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshine ve tapu kayıtları üzerindeki sözleşmelerin şerhinin terkinine karar verilmesi istemiyle açılmış; mahkemece davanın kabulü ile taraflar arasındaki düzenleme şeklindeki satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, ... parsel numaralı taşınmazın tapu kaydındaki davalı şirket lehine olan şerhin kaldırılmasına karar verilmiş ve verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir. Davada, Ankara 17. Noterliği'nce doğrudan düzenlenen 27.02.2007 tarihli ve 08328 yevmiye numaralı aynı noterlikçe doğrudan düzenlenen 16.03.2007 tarih ve 10916 yevmiye numaralı ve 23.03.2007 tarihli 11951 yevmiye sayılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili sonuç doğurur şekilde feshine karar verilmesi istenmiştir. Ancak, Ankara 17....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile ayni hak sahibi olan diğer paydaşların haklarının etkileneceği muhakkaktır. Bu nedenle sözleşme imzalanırken diğer paydaşların imzasının bulunması veya muvafakatının alınması gereklidir. Diğer paydaşların sözleşmede imzası bulunmaması veya muvafakatinin alınmaması halinde sözleşme geçerli olmayacaktır. Mahkemece ... ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazda pay sahibi olan diğer arsa sahiplerinin de davalılarla sözleşme imzalayıp imzalamadıkları veya davacı ve dava dışı ... ... tarafından imzalanan sözleşmeye muvafakatlarının bulunup bulunmadığı konusunda bir araştırma yapılmamıştır. Öte yandan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ya taraf iradelerinin birleşmesi veya mahkeme kararıyla mümkündür. Mahkemeden sözleşmenin feshi talep edilebilmesi için sözleşmede imzası bulunan tüm maliklerin davayı birlikte açmaları ya da davalı safında bulunmaları gerekir....
Asıl davanın davacısı arsa sahibi ..., birleşen davalarda davacı yüklenicilerden ..., davalıları ise diğer yüklenici ... ve tapu malikleridir. Davalılar davanın reddini talep etmişlerdir. Mahkemece dosya kapsamına göre; yükleniciler ... ve ... sözleşme uyarınca inşaat yapımını üstlendiği bila harç inşaatların Kemal tarafından yapıldığını, ancak sözleşme süresi tamamlanmasına rağmen inşaatın tamamlanmadığı geldiği aşamaya göre sözleşmenin geriye etkili feshinin gerekeceği ve davacı yüklenici Kemal'in henüz tapu kaydı isteme hakkı doğmadığı için sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca imalat bedelini talep edebileceği gerekçeleriyle taraflar arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, Kemal tarafından yapılan imalat bedelinin arsa sahibinden tahsili ile davacı ...'e ödenmesine karar verilmiştir....
