Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, fesih nedenleri ve feshin sonucu, tasfiyenin ileri veya geri etkili olup olmayacağının sonuçları, arsa sahibinden veya yükleniciden bağımsız bölüm satın alan veya kendisine satış vaadinde bulunulan üçüncü kişiyi doğrudan etkiler. Feshin ileriye veya geriye etkili olması ayrımı, yüklenicinin yapımını yüklendiği inşaatı kısmen tamamlaması fakat temerüdü yüzünden teslim edememesi halinde tasfiyenin nasıl yapılacağı ile ilgilidir. Eğer feshin sonuçları geriye etkili olacaksa, sözleşme yokmuşcasına tasfiye edileceğinden, yüklenici inşaattan yapamadığı kısma orantılı arsa payı değil, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre imal ettiği inşaatın bedelini alabilir. Ancak, fesih ileriye etkili ise imalat oranına paralel arsa payının devri istenebilir. Bu husus 25.01.1984 tarihli ve 3/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında ayrıntılı olarak tartışılmıştır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, fesih nedenleri ve feshin sonucu, tasfiyenin ileri veya geri etkili olup olmayacağının sonuçları, arsa sahibinden veya yükleniciden bağımsız bölüm satın alan veya kendisine satış vaadinde bulunulan üçüncü kişiyi doğrudan etkiler. Feshin ileriye veya geriye etkili olması ayrımı, yüklenicinin yapımını yüklendiği inşaatı kısmen tamamlaması fakat temerüdü yüzünden teslim edememesi halinde tasfiyenin nasıl yapılacağı ile ilgilidir. Eğer feshin sonuçları geriye etkili olacaksa, sözleşme yokmuşcasına tasfiye edileceğinden, yüklenici inşaattan yapamadığı kısma orantılı arsa payı değil, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre imal ettiği inşaatın bedelini alabilir. Ancak, fesih ileriye etkili ise imalat oranına paralel arsa payının devri istenebilir. Bu husus 25.01.1984 tarihli ve 3/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında ayrıntılı olarak tartışılmıştır....
Kat 34 nolu dairenin tesliminin ve bu dairenin tapu-tescilinin mümkün olamayacağı, davalı arsa sahipleri ile davalı Makrom şirketi arasında yapılan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedildiği, davacının arsanın önceki sahipleri davalı T6, davalı T7 ve arsayı sonradan devralan davalı T3 Hizm. İnş. Tur. Teks. Tic. Ltd. Şti....
Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili olarak feshi, eksik işlerin giderilmesi için gerekli bedel ile gecikme tazminatının tahsili istemlerine ilişkindir. Mahkemece, işin %92,86 seviyesinde ifa edildiği bu haliyle inşaat kabul edilebilir aşamaya ulaştığından sözleşmenin ileriye etkili olarak feshinin mümkün olmadığı, eksik iş bedeli ile gecikme tazminatı istemleri ancak sözleşmenin ayakta kalması halinde istenilebilecek müspet zarar kalemleri arasında olduğundan, sözleşmenin feshi ile birlikte istenemeyeceği gerekçesiyle, davacının tüm istemlerinin reddine karar verilmiştir....
Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye yönelik feshi nedeniyle davacı yüklenicinin tapu iptali ve tescil, mümkün olmaz ise tazminat istemine ilişkindir. Karşı dava, sözleşmenin ileriye etkili feshi nedeniyle müspet zarar kapsamındaki eksik ve ayıplı işler bedeli ile gecikme tazminatının tahsili istemine ilişkindir. 818 sayılı BK'nın 81. (TBK'nın 97.) maddesine göre, karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifasını talep eden kimse sözleşmede aksine bir hüküm yoksa, kural olarak kendi borcunu ifa etmedikçe karşı taraftan edimin ifasını isteyemez. Karşı davacı arsa sahibinin sözleşmeden doğan haklarını, teminat altına alabilmek amacıyla elde tutulan bağımsız bölüm veya bölümlerin eksik ve ayıplı işleri tamamlamadan veya eksik ve ayıplı işleri bedeli ile gecikme tazminatı ödenmeden, sözleşmeye uygun olarak teslim olgusunun gerçekleştiği kabul edilemeyeceğinden, davacı yüklenici tescile hak kazanamaz....
Davalı yüklenicinin başvurusu sonucu oluşturulan kat irtifakına göre, bodrum katta 22/560 arsa paylı 1 nolu bağımsız bölüm işyeri ve 6/560 arsa paylı 2 nolu bağımsız bölüm işyeri tapu kaydı düzenlenmiştir. Daha sonra 6/560 arsa paylı 2 nolu işyeri tapusu davacı tarafa devredilmiştir. Ancak sözleşmede bodrum katta inşat edilecek depo veya işyerinin %25'lik kısmının arsa maliklerine ait olacağı hükme bağlanmıştır. Bu orana göre işlem yapıldığında davacı tarafa isabet etmesi gereken arsa payı oranı 7/560 olmaktadır. Kat irtifakı sonucu belirlenen tapudaki arsa payı oranı sözleşmede kararlaştırılan miktara uygun değildir. Tapuda iki ayrı bağımsız bölüm belirlendiği halde fiilen tek bir işyeri halinde davalı yüklenicinin kullanımında olduğu ifade edilmektedir....
- KARAR - Davacı arsa sahibi vekili, müvekkili ile davalı şirket arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, davalı şirketin sözleşmeden doğan edimlerini yerine getirmede temerrüde düştüğünü, inşaatın yasalara aykırı başlaması nedeniyle mühürlendiğini, aradan 3,5 yıl geçmesine rağmen inşat ruhsatı alınmadığını, kaçak ve ruhsatsız olarak 1. ve 2. bodrum kat betonları atılarak zemin kat kalıp imalatının yapıldığının belediyece tespit edilerek yapı tatil tutanağı düzenlendiğini, encümen tarafından alınan 15.12.2009 tarihli karar ile yapının yıkımına karar verildiğini, yüklenici firmanın kendisine verilen vekaletname ile üçüncü kişilere satış yaptığını, bu kişilerin iyiniyetlerinin korunmayacağını ve adlarına yapılan tescillerin de iptali gerektiğini ileri sürerek, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin feshine, davalılar üzerine kayıtlı taşınmazın tapu kayıtlarının iptaline ve payları oranında davacı adına tekrar tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir....
ye kat karşılığı inşaat yapılmak üzere ihale edildiğini, müvekkilinin dava dışı ... A.Ş.'den ... Konutlarında ...,... Blok 9. kat 20 no'lu, ... no'lu ve ... 9. kat 20 no'lu daireleri satın aldığını, ancak geçen süre içerisinde müteahhit ve belediye arasında çıkan uyuşmazlıklar neticesinde kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedildiğini, müvekkilinin dışında gelişen bu durumlar nedeniyle bedelinin tamamını ödediği dairelerin kat irtifak tapusunun davalı ... üzerinde kaldığını beyan ederek dava konusu dairelerin davalı adına kayıtlı tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tescilini, bunun mümkün olmaması halinde yargılama sırasında yapılacak keşif sonucunda bulunacak rayiç değerinin ... ile davalı ... arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi tarihinden itibaren yürütülecek avans faizi ile birlikte müvekkiline ödenmesini, bu olay nedeni ile müvekkilinin uğradığı menfi ve müspet zarar ve fazlaya ilişkin haklarının da saklı tutulmasını istemiştir....
Asıl davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davacı vekili tarafından müvekkil şirket aleyhine açılan taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye yönelik olarak feshi davasını kabul etmediğini, müvekkil şirket ile davacı arasında 22/02/2006 tarihinde kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmeye göre davacının maliki olduğu Melikgazi İlçesi Y.Beyazıt Mah. 3263 ada, 2 nolu 540 m2 alanlı parsel için arsa payı karşılığı kat yapım sözleşmesi yapıldığını, sözleşmenin 3 A maddesine göre davacının 540 m2 arsası için 2 adet daire verileceği kararlaştırıldığını, sözleşmenin 4....
İstinaf sebepleri ile sınırlı dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan gecikme tazminatı istemidir....
