-K A R A R- Davacılar vekili, müvekkili ile davalı arsa malikleri arasında yapılan 22.01.2001 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin mahkeme kararıyla geriye etkili olarak feshine karar verildiğini, sözleşme uyarınca müvekkilince davalılara ait arsa üzerine inşa edilen bina nedeniyle davalıların sebepsiz zenginleştiğini ileri sürerek, yapılan imalat bedeli olarak şimdilik 200.000,00 TL'nin sözleşmenin feshi tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir. Bir kısım davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur. Davalı H.. Y.., cevap vermemiştir....
dosyada görülmekte olan inşaat sözleşmesinin feshi davasına müdahil olduğunu belirterek 1 no'lu bölümün iptal ve tescilini istemiştir....
Arsa sahipleri Lütfü ve İsmet tarafından, yüklenici şirketin yüklendiği edimin ifasında temerrüdü sebebiyle yüklenici şirket ve üçüncü kişiler hakkında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili sonuç doğurur şekilde feshine ve sözleşme gereğince yükleniciye kayden intikal ettiren tapulu taşınmaz payları ile yüklenici tarafından üçüncü kişilere yapılan pay kayıtlarının iptali ile davacılar adına tapuya tesciline karar verilmesi dava edilmiş, Bursa Altıncı Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen 15.04.2008 tarih ve 2008/104 Esas, 2008/138 Karar sayılı hüküm ile 10.05.1999 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshiyle davalı Mehmet adına kayıtlı (3) nolu bağımsız bölüm ile davalı Melahat adına kayıtlı zemin kat (4) nolu bağımsız bölüm tapularının iptali ile tapudaki hisseleri oranında davacılar adına tesciline; davalı Faruk hakkında açılan davanın ise, "husumet" yönünden reddine karar verilmiş ve verilen karar Dairemizin 19.01.2009 tarih, 2008/ 7505...
b) Birleşen 2012/538 E. sayılı dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı arsa sahibi ... ile davalı yüklenici şirket arasındaki 07.02.2008 tarihli sözleşme uyarınca, davacı yüklenici şirkete ait olacağı kararlaştırılan B blok 10 no'lu bağımsız bölüm, yüklenici şirket tarafından, davalı ...'a satılarak tapuda devredilmiş olup, davacı arsa sahibi, eldeki davada, hem yüklenici ile aralarındaki harici satış sözleşmesine ve hem de yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğinden bahisle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi nedenine dayalı olarak bu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile adına tescilini talep etmiştir. Mahkemece, isabetli olarak, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi gerekçesine dayalı olarak talebin kabulüne, harici olarak yapılan taşınmaz satış sözleşmesinin geçerli olmadığı gerekçesine dayalı olarak da reddine karar verilmiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshedilmesiyle ileriye etkili olarak feshedilmesinin sonuçları birbirinden farklıdır. Sözleşme ilişkisinin sona ermesinden sonra da tarafların sözleşmenin yükümlerinden kurtulmaları başka bir anlatımla, sözleşme ilişkisinin tasfiyesi gerekir. Geriye etkili fesihte alacaklı dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK'nın 108/I maddesine (TBK 125.md.) dayanarak yükleniciye veya onun halefi durumundaki kişilere verdiği tapuları geri isteyebilir. Geriye etkili feshin en önemli sonucu da tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir. Bunun anlamı tarafların hiç sözleşme yapılmamış gibi sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına .../... S. 2 dönmeleridir....
- K A R A R - Davacı vekili, davacı şirket hakkında iflas kararı verilerek kesinleştiğini, iflastan önce arsa sahibi kooperatifle müflis yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını müvekkillerin murisi ... ile davalı yüklenici ...arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, müflisin iflasından sonra davalı arsa sahibi tarafından sözleşmenin feshinin ihbar edildiğini, ikinci alacaklılar toplantısında da masanın inşaatlara devam etmeyeceği ve sözleşmenin tasfiyesi yönünde karar verildiğini öne sürerek sözleşmenin mahkemece feshi ya da feshedilmiş olduğunun tespiti ile müflis şirket tarafından yapılmış inşaat bedelinin tespit edilerek masa alacağı olarak belirlenmesi ve ... bedelinden şimdilik 10.000,00 TL’nin tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, sözleşmenin kendilerince feshedildiğini, davacının alacağı olmadığını öne sürerek davanın reddini savunmuştur....
Bozkan'ın aldığını ve bedelinin tamamını aldığını, müvekkilin kardeşi ile birlikte dava konusu dairede oturmaya başladıklarını, bağımsız bölümü satın aldıklarında sözleşmenin geçerliliğini sürdürdürdüğünü, asıl davada davacı arsa sahibinin edimlerini yerine getirmediğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Asıl dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tazminat, birleşen dava taraflar arasındaki arsa payı karşılığı sözleşmesinin ileriye etkili fesih, tapu iptal ve tescil ile tazminat istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun geçici 3/2. maddesi atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 428, 438/7,8,9. maddeleri ile 439/2. maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 125 nci maddesi ile 470 ve devamı maddeleri. 3. Değerlendirme 1.1....
Kararı, davalı vekili, Fer’i müdahiller vekilleri temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yanında temyiz eden fer'i müdahil vekillerinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2) Dava, Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve gecikme cezasının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshine ve gecikme tazminatının tahsiline karar verilmiştir. Fesih isteminin yanında dava konusu edilen gecikme tazminatı müspet zarar niteliğinde olup, taraflarca aksi kararlaştırılmadığı sürece sözleşmenin geriye etkili feshiyle birlikte istenemez. Bu nedenle gecikme tazminatı isteminin reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, belirtilen sebeple hükmün bozulması gerekmiştir....
Kararı, asıl davada davalı, birleşen davada davacı arsa sahibi vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara ve mahkemece uyulan bozma kararı gereğince inceleme yapılarak hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmanın şümulü dışında kalarak kesinleşen cihetlere ait temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmamasına göre davalı-birleşen davada davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2-Davalı vekilinin asıl davaya ilişkin temyiz itirazlarına gelince; Asıl dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinden kaynaklanan imalat bedelinin tahsiline ilişkindir. Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan BK'nın 355. (TBK'nın 470. vd.) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; feshi istenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini mal sahipleri olarak Ş.. K.. ve C.. K.. ile yüklenici olarak İ.. T..'ın imzaladığı, sözleşmenin feshi için sadece Ş.. K..'nın dava açtığı, C.. K..'nın sözleşmenin feshi yönünde davasının bulunmadığı, bu nedenle de sözleşmenin feshi davası ile ilgili aktif husumetin gerçekleşmediği gerekçesiyle, davanın aktif husumet eksikliği nedeni ile reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
