Davalı, aracın iddia edildiği gibi davacı tarafından alınmadığını, bizzat bedelini ödeyerek kendisi satın aldığını, esasen davacının yurt dışından parası geldiğinde araç bedelini ödeyeceğini söyleyerek satış bedelini ödemesini sağladığını, aradaki dostluğa ve iyi niyete güvenerek satış bedelini ödediğini ve aracı bedelsiz olarak davacıya teslim ettiğini, ancak davacının araç bedelini ödemediğini, sözleşme uyarınca aracın zilyetliğini devrettiğini, ancak araç bedelinin ödenmediğini, araç bedeli ödenmediği için de aracın devrini vermediğini savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın ve birleşen davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacı, yabancı uyruklu olmasından dolayı satın aldığı aracı davalı adına tescil edildiğini ve bu hususta taraflar arasında sözleşme aktedildiğini, istemine rağmen araç devrininde yapılmadığını belirterek eldeki davayı açmıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; Ticaret sicilde kaydı bulunmayan ikince el iş makinesinin tescil işlemi için mülkiyetinin davacı şirkete ait bulunduğunun tespit istemine ilişkindir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun 17/10/2008 tarihli ve 113 sayılı kararı ile yürürlüğe konulmuş bulunan İş Makinelerinin Tescili İle İlgili Esasların 9. Maddesinin 4. Fıkrası gereğince iş makinesine ait sahiplik belgesinin ibraz edilememesi halinde, mahkemeden mülkiyetinin tespiti davası yolu ile alınacak sahiplik belgesi arandığından, bu kapsamda belirtilen iş makinesinin hak sahipliğine yönelik mülkiyetinin tespitine karar verilmesinin şartlarının oluşup oluşmadığının tespitine ilişkindir....
A.Ş. ile yaptığı 27/05/2005 (... acentesi için) ve 15/08/2005 (... acentesi için) tarihli acentelik sözleşmeleri ve bunlara bağlı olarak yapılan acenetelik sözleşmesi ek protokolü cari hesap sözleşmelerine istinaden ... ve ... şubeleri için ikişer adet ... Kargo'nun kullanımı ve zilyedliğinde bulunan araç ve sözleşmede belirtilen diğer demirbaşlar için toplamda 92.957 Euro ödendiğini, taraflar arasında yapılan ek protokollerde yer alan "işbu protokolün ve acentelik sözleşmesinin ".... Kargo" tarafından haklı nedenle feshi durumunda, "acente" kazanmış olduğu mülkiyet hakları dışında başka bir talepte bulunmayacaktır..." hükmüne aykırı olarak mezkür demirbaş ve araçların trafik kayıtlarının ......
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 23/12/2014 gününde verilen dilekçe ile araç mülkiyetinin tespiti, aksi halde araç bedelinin tahsili istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; araç bedeli yönünden davanın kabulüne dair verilen 23/05/2019 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine 27/11/2019 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Bu sebeple mahkememizce aracın bedelinin davalı Hasan'a ödenmesi hususunda bir karar verilmeyerek mülkiyetin davacıya ait olduğuna ilişkin tespit kararı verilmiştir. Son olarak tescil, idari bir işlem olup trafik kaydındaki tescilin iptali ile yeni kayıt ve tescile karar verilmesi, idareyi işlem yapmaya zorlayıcı bir karar olacağından, adli yargı yerinde, idareyi işlem yapmaya zorlayıcı türden bir karar verilemeyeceğinden araç mülkiyetinin tespitine karar vermekle yetinilmiştir gerekçesiyle '...34 XX 942 plaka numaralı aracın mülkiyetinin davacı T1 olduğunun tespitine, Araç tescilinin iptali ve yeniden tescil isteminde bulunmak idari nitelikte bir işlem olduğundan davacının bu yöndeki taleplerinin reddine,34 XX 942 plaka numaralı aracın mülkiyetinin davacı T1 olduğunun tespitine, araç tescilinin iptali ve yeniden tescil isteminde bulunmak idari nitelikte bir işlem olduğundan davacının bu yöndeki taleplerinin reddine karar verilmiştir....
DİYARBAKIR ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : KARAR NO : HAKİM : KATİP : DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : VEKİLİ : DAVA : Araç (iş makinesi) mülkiyetinin tespiti DAVA TARİHİ : 22/10/2021 KARAR TARİHİ : 04/03/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : Mahkememizde görülmekte olan Araç (iş makinesi) mülkiyetinin tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Dava dilekçesinde özetle; Davacının, ..... motor no ve ..... Şase nolu............ model ........... LODER 'i davalı ............ Teks. Gıd. Nak, Paz. San. Tic, Ltd. Şti. den 02.09.2021 tarih ve ..... nolu fatura ile satın aldığını, davacının, demirbaş listesine (mizan ) kayıtlı ve filen elinde bulunan yurt dışı ihracı için bekleyen iş bu makinenin ticaret odasına tescili için bu makinenin müvekkile ait ve elinde bulunduğunun tespitini talep ve dava etmiştir. Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır. GEREKÇE: Dava, Araç (iş makinesi) mülkiyetinin tespiti talebine ilişkindir....
Davalı ise; dava konusu iş makinesinin davacı tarafından satın alındığını, iş makinesinin davacıya teslim edildiğini, mülkiyetinin davacıya ait olduğunu, davayı kabul ettiklerini, davanın açılmasına sebebiyet verilmediğinden yargılama giderine ve vekalet ücretine hükmedilmemesini talep etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; araç mülkiyetinin tespiti istemine ilişkindir. Her ne kadar iş makinesinin satıcısı olduğu belirtilen şirkete de husumet yöneltilmiş ise de talebin tespite yönelik olması nedeniyle işin çekişmesiz yargı işi olduğu, talebin mutlak veya nispi ticari dava niteliğinin bulunmadığı, görevin genel görevli mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesi'ne ait olduğu anlaşılmakla davanın görev dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir. (İstanbul BAM 40. Hukuk Dairesi'nin 2022/2500 Esas - 2023/112 Karar sayılı kararı ile Ankara BAM 13. Hukuk Dairesi'nin 2022/1900-1691 E.K....
Mahkemece, yapılan yargılama sonunda, taraflar arasında noterde 11.10.2006 tarihli plaka satış sözleşmesi akdedildiği ve servislere tahsis edilen davaya konu plakanın davalı yanca davacıya devredildiği, davalının 23.03.2007 tarihli emniyete zayi başvurusu üzerine zayi nedeniyle araç ruhsatının yeniden çıkartıldığı, mülkiyetin halen davalı adında gözüktüğü, yapılan sözleşmenin tüm yasal unsurları taşıması nedeniyle geçerli olduğu, dolayısıyla menkul mülkiyetinin sözleşme ile davacıya geçmesi gerektiği, tescil istemindeki esas istemin satım akdi ile mülkiyetin kazanıldığının tespiti istemi de olduğundan bu istemin kabulü gerektiği, davalının sözleşmedeki imzanın aidiyeti hususundaki çelişkili beyanına değer verilemeyeceği gibi bu hususun sahtelik davası ile ispatlanabileceği gerekçeleriyle plakanın mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine, tazminat isteminin feragat nedeniyle reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Mahkemece, yargılama sırasında aracın devir işlemleri gerçekleştirildiğinden bu konuda karar ittihazına yer olmadığına, devir işlemlerinin gerçekleşmesinde davacının 1/3, davalıların 2/3 oranında kusurlu oldukları kabul edilmek ve kusur oranında indirim yapılmak suretiyle 1.910.48 YTL'nın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının 2006/13500-2007/1312 temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2-Davacı, 10.3.2005 gününde açtığı bu davasında murisinin davalı ...'e ... plaka numaralı aracı haricen sattığından bahisle araç mülkiyetinin tespitine karar verilmesini istemiş; daha sonradan verdiği gerek 10.5.2005 tarihli dilekçesinde ve gerekse 13.3.2006 günlü ıslah dilekçesinde aracın gerçekte dahili davalı ...'...
in davalı firmada sadece satış görevlisi olduğunu, sulh protokolünün gerekçe göstererek davalı ... hakkında da hüküm kurulması haksız ve hukuka aykırı olduğunu, ...'e yapılan, onun uhdesine geçen bir ödeme olmadığını, beyanla, ilk derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini talep ve istinaf etmiştir. GEREKÇE: Dava, ticari satım sözleşmesi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti(menfi tespit), araç mülkiyetinin aidiyetinin tespiti ve teslimi davasıdır.İstinafa gelen uyuşmazlık temelde, davacının edimlerini yerine getirip getirmediği ve davalı ... husumetinin bulunup bulunmadığı noktasındadır. Taraflar arasında araç alım ve dizayn sözleşmesi bulunduğu hususu ihtilaflı değildir....
