HUKUK DAİRESİ T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F M A H K E M E S İ K A R A R I DOSYA NO: 2021/612 Esas KARAR NO: 2021/634 Karar İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ: İstanbul Anadolu 12. Asliye Ticaret Mahkemesi TARİHİ: 19/02/2021 NUMARASI: 2019/699 E. 2021/182 K. DAVANIN KONUSU: İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) İSTİNAF KARAR TARİHİ: 03/06/2021 6100 sayılı HMK'nın 352.maddesi uyarınca dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davanın tacir olan taraflar arasındaki araç kiralama sözleşmesinden doğan alacağın tahsili için başlatılan takibe yapılan itirazın iptali davası olduğu tespit edilmiştir. 01/09/2020 tarihinden itibaren uygulanmakta olan HSK'nın İstanbul Bölge Adliyesi Mahkemesi Hukuk Dairelerinin iş bölümünü belirleyen kararında İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 35-36 ve 49....
Tüm Dosya Münderecatı Kapsamında; İstirdadı istenen çek, keşidecisi davacı, lehtarı dava dışı------ait ---- seri numaralı ---- bedelli çek olduğu, Davalının, davacıya ve diğer cirantalara karşı karşılıksız çek hakkında ----- dosyası ile icra takibi başlattığı, Davacının, işbu çekten kaynaklı lehtara borçlu olmadığını, keza çekin -----Ticaret Mahkemesi kararı ile iptal edildiğini, belirterek çekten kaynaklı borçlu olmadığını iddia etmiştir. Davacı vekili, her ne kadar davanın menfi tespit davası olduğunu belirtmişse de dava dilekçesi içeriğine göre mevcut dava, TTK madde 792'ye dayalı istirdat davasıdır. TTK madde 792 uyarınca açılmış istirdat davasında, ispat yükü davacıdadır....
Tüm Dosya Münderecatı Kapsamında; İstirdadı istenen çek, keşidecisi davacı, lehtarı dava dışı------ait ---- seri numaralı ---- bedelli çek olduğu, Davalının, davacıya ve diğer cirantalara karşı karşılıksız çek hakkında ----- dosyası ile icra takibi başlattığı, Davacının, işbu çekten kaynaklı lehtara borçlu olmadığını, keza çekin -----Ticaret Mahkemesi kararı ile iptal edildiğini, belirterek çekten kaynaklı borçlu olmadığını iddia etmiştir. Davacı vekili, her ne kadar davanın menfi tespit davası olduğunu belirtmişse de dava dilekçesi içeriğine göre mevcut dava, TTK madde 792'ye dayalı istirdat davasıdır. TTK madde 792 uyarınca açılmış istirdat davasında, ispat yükü davacıdadır....
DAVA : İstirdat DAVA TARİHİ : 08/04/2021 KARAR TARİHİ : 19/01/2022 YAZIM TARİHİ : ... Mahkememizde görülen İstirdat davası yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı tarafından müvekkili aleyhine Adana 4. İcra Müdürlüğünün 2016/... esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlatıldığını, takibin kesinleşmesinin ardından müvekkilinin maaşına haciz konulduğunu, takibe konu alacağın müvekkilinin eşine ait şirket adına olan kredi kartı borcuna ilişkin olduğunu, müvekkilinin de bu borca kefil olduğu iddiası ile takip başlatıldığını, kredi kartına kefaletin söz konusu olamayacağını, bundan dolayı menfi tespit davası açtıklarını, Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/... esas sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, kararın istinaf edilmesi üzerine Adana BAM 9....
Somut olayda davaya konu çekin müdahil ...... elinde bulunduğu anlaşılmış, davacı vekiline anılan hususta istirdat davası açmak üzere süre verilmiş, davacı vekilinin verilen sürede istirdat davası açtığı gözetilerek konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE Dava, taraflar arasındaki ticari satım nedeniyle verilen çekten kaynaklı istirdat talebine ilişkindir. Her ne kadar davacı vekili tarafından dava konusu edilen çek nedeniyle sebepsiz zenginleşme davası açılmış ise de hukuki nitelendirme hakime ait olup dava istirdat talebine ilişkindir. Davacılar ile davalı arasında narenciye bahçesindeki narenciyelerin satımı konusunda anlaşıldığı, davacılar tarafından davalıya 28.12.2018 keşide tarihli 115.000,00-TL bedelli çekin verildiği, davacılardan ... tarafından dava konusu edilen çek hakkında Adana 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/... esas sayılı dosyasından çek iptali davası açıldığı, açılan davadan feragat edildiği, yine dava konusu edilen çek hakkında davacılar tarafından Adana Asliye Ticaret 3....
Hukuk Dairesi'nin 2018/2134-2019/1214 Esas ve Karar sayılı "davacı tarafça borçlu olmadığı halde ihtirazi kayıtla ödemek zorunda kaldığı paranın iadesinin talep edildiği, davanın icra takibi nedeniyle borçlu olmadığı bir paranın istirdatı istemine ilişkin olup, İİK'nın 72. m. düzenlenen istirdat davası niteliğinde olduğu, her ne kadar davacı tarafça davanın istirdat davası niteliğinde olmadığı, sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince açıldığı ileri sürülmüş ise de, istirdat davasının koşullarının oluştuğu durumlarda davaların sebepsiz zenginleşme davası olarak nitelendirilmesinin doğru olmadığı ve davaya istirdat davası olarak bakılması gerektiği, davanın da 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığı gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddine karar verilmesine" ilişkin kararını onayan Yargıtay 11....
Borçluyu menfi tespit davası açmaya zorlayan takibin haksız ve kötü niyetli olduğu anlaşılırsa, talebi üzerine, borçlunun dava sebebi ile uğradığı zararın da alacaklıdan tahsiline karar verilir. Takdir edilecek zarar, haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın (Değişik ibare:02/07/2012-6352 S.K./15.md.) yüzde yirmisinden aşağı olamaz. Borçlu, menfi tesbit davası zımmında tedbir kararı almamış ve borç da ödenmiş olursa, davaya istirdat davası olarak devam edilir. Takibe itiraz etmemiş veya itirazının kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek mecburiyetinde kalan şahıs, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını istiyebilir. Menfi tesbit ve istirdat davaları, takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi, davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabilir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "...Somut olayda, davacı borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kaldığını iddia ederek davalı aleyhine takip başlatmış olup dava esasen hukuki niteliği itibariyle İİK.nın 72/7.maddesi uyarınca istirdat davası niteliğindedir. Tüm dosya kapsamından; davacı tarafça İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı icra takip dosyasında mükerrer tahsil edilen bedelin iadesi için huzurdaki davaya konu İstanbul ... Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı icra takibinin başlatıldığı, itiraz üzerine takibin durduğu, itirazın iptalinin talep edildiği, talebin icra tehdidi altında ödenen bedelin istirdadı niteliğinde olduğu, İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı icra takip dosya borcunun 11/09/2018 tarihinde ödendiği, icra tehdidi altında mükerrer ödendiği iddia edilen bedelin iadesi için 17/02/2020 tarihinde İstanbul ......
Aksi takdirde 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 792. maddesi uyarınca açılacak istirdat davası sonucu çeki iadeye mecbur kalır. İstirdat davası olarak nitelenen bu dava özü itibariyle menkullerin iadesini sağlamak için açılan menkul davası niteliğindedir. Medeni hukukta bu dava -------- veya zayi hâllerinde sadece kötü niyetli değil, iyi niyetli hamile karşı da açılmakta ise de, kambiyo senetleri yönünden bir sınırlama getirilmiş ve aynî haklardaki---------ayrılmak suretiyle, söz konusu davanın yalnızca kötü niyetli veya senedi iktisabında ağır kusuru bulunan kimselere karşı açılabileceği esası benimsenmiştir. Bu tür davalarda, davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötü niyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir. Anılan yasanın 792. Maddesinde belirtilen -------------rızası hilafına çıktığını bilmek veya bilebilecek durumda bulunmaktır....
