Davacının bu dosyadaki talebi sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayanmakta ise de, hem doktrinde hem de yargı kararlarında eğer bir malvarlığı değeri üzerindeki tasarruf sözleşme ilişkisinden kaynaklanıyor ise bu durumda sebepsiz zenginleşmeden söz etmek mümkün değildir. Dolayısıyla baskın görüş sözleşme ilişkisi çerçevesinde olayın çözümlenmesi yönündedir. Davacının davalıya yapmış olduğu ödeme, taraflar arasındaki sözleşme ilişkisi nedeniyle kesilen vade farkı faturasına istinaden başlatılan takipte itirazın iptali kararı verilmesi üzerine yapılan protokol uyarıncadır. Dolayısıyla bir sebepsiz zenginleşmeden söz edilmesi mümkün değildir. Bir davada hukuki nitelendirmeyi yapma görevi hakime aittir. Taraflar bir hukuki sebebe dayanıyor olsa dahi hakim doğru olan nitelendirmeyi yapmakla mükelleftir. Dolayısıyla davacı ile davalı arasında bir sebepsiz zenginleşme ilişkisi yoktur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, süresinde bankaya ibraz edilmeyen çeke dayalı olarak yapılan icra takibine karşı, davalı keşideci tarafından yapılan itiraz üzerine TTK’nun 644.maddesine dayalı olarak açılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Davalı vekili, çekin ibraz edilmediği için çek vasfını kaybettiğini, hamilin keşideciye müracaat hakkını yitirdiğini, davacının yasal hamilde olmadığını belirterek davanın reddini istemiştir....
in keşidecisi olduğu 21.02.2009 tarihli çekin de dava dışı ... tarafından müvekkile verilen ve vadesinde ödenmeyen çeklerden olduğunu, dava dışı ... ile birlikte davalı hakkında sözkonusu çeke dayalı yapılan takibe davalının haksız itirazı ile takibin durduğunu, keşideci olan davalının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre sorumlu olduğunu belirterek, davalının itirazının iptali ile takibin devamına ve %40 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, yetki itirazında bulunmuş, dava dilekçesinin sebepsiz zenginleşme esasına dayandığını, arada temel ilişki bulunmaması halinde sebepsiz zenginleşme hükmüne dayanılarak talepte bulunabileceğini, müvekkilin ise çek vasfını yitiren çekin karşılığını dava dışı ...'...
Davalı vekili ,öncelikle zaman aşımı def'i ve itirazlarının dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesini, davalının davacıya hiçbir borcunun bulunmadığını ve sebepsiz zenginleşme şartlarının da gerçekleşmediğini beyan ederek kötü niyetle açılan davanın reddini istemiştir.Mahkemece yapılan yargılama ve hükme esas alınan bilirkişi raporun göre davanın çalınma nedeniyle süresinde bankaya ibraz olunamayan ve istirdat davası ile davacıya iadesine karar verilen çek nedeniyle TTK nın 818/1 maddesi yollaması ile 732. maddesine göre sebepsiz zenginleşme nedenine dayalı olarak açılan itirazın iptali davası olduğu,çeke dayalı müracaat hakkı düşmüş olan hamilin alacağına dava yolu ile kavuşabilmesi için ya doğrudan temel borç ilişkisine dayanarak tahsil davası ya da çekler hakkında da uygulanması mümkün bulunan TTK nın 732. maddesinde düzenlenmiş bulunan sebepsiz iktisap davası açması gerektiği, davaya konu takipteki çekin hamiline yazılı olup davacının ciro yolu ile hamili olduğu,...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; "...Dava, süresinde ibraz edilmeyen çeklere dayalı alacağın tahsiline yönelik icra takibine yapılan itirazın iptali istemine ilişkindir. Süresinde ibraz edilmeyen çeklerle ilgili kambiyo hukukundan kaynaklanan haklar yitirilmiş olsa dahi, taraflar arasında temel ilişki bulunması halinde alacaklı böyle bir çeke yazılı delil başlangıcı olarak dayanıp alacağını tanık dahil her türlü delille kanıtlayabilir. 6102 sayılı TTK'nın 732. maddesi (TTK 644.md) uyarınca sebepsiz zenginleşme hukuki sebebine dayanarak keşideciye başvurabilir....
Arada temel ilişki bulunmaması halinde ise hamil 6762 sayılı TTK'nın 644.maddesi uyarınca keşideci aleyhine sebepsiz zenginleşme sebebine dayanarak dava açabilir ve böyle bir durumda ise keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür. Somut olayda davacı vekili dava dilekçesinde müvekkili ile davalı arasında temel ilişki bulunduğunu ileri sürerek dava açmış, sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanmamıştır. Davalı ise taraflar arasında temel ilişki bulunmadığını savunmuş ve bu hususu temyiz sebebi olarak da ileri sürmüştür. Davalı bononun keşidecisi, dava dışı ... lehdarı, davacı ise ciro yoluyla hamili durumundadır. Görüldüğü gibi dava konusu bono keşideci tarafından davacı lehine düzenlenmiş değildir. Bu durumda mahkemece taraflar arasında temel ilişki bulunduğuna dair delillerin neler olduğu gösterilmeden ve davacının dava dilekçesindeki dava sebebi dışına çıkılarak yapılan değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Dava; harici taşınmaz satışı nedeniyle ödenen kapora bedelinin sebepsiz zenginleşme hükümleri gereğince iadesi istemine ilişkindir. Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için; bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Borçlar Kanunu’nun konuya ilişkin 61 ve devamı maddelerindeki (TBK'nın 77 ve ardından gelen maddelerindeki) düzenlemelere göre, sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan veya tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme; bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı, geri verme borcu altındadır. Bu nedenle de, dava konusu ihtilafta uygulanacak zamanaşımı süresi, taraflar arasında sözleşme ilişkisi bulunması nedeniyle BK. 125. maddesi (6098 sayılı BK.'...
A.Ş. tarafından kredi ilişkisine teminat olarak davacı bankaya verildiğini, çekin bankaya ibrazında karşılıksız olduğu şerhinin çeke yazıldığını, sonrasında davalıların çek bedelinin ödeneceği beyanları nedeniyle çekin zamanaşımına uğratıldığını, girişilen icra takibine itiraz edildiğini, ancak çekin zamanaşımına uğramış olmasının davacının alacak hakkını ortadan kaldırmayıp, alacağın dayalı olduğu temel ilişki olan kredi borcu esas alınarak sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre davalı borçluların itirazının iptali gerektiğini belirterek itirazın iptali ile sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre takibin devamına, % 40’ dan az olmamak üzere tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı şirket temsilcisi, davanın reddi gerektiğini savunmuştur....
Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ile zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Bu durumda davacı yönetimin, sitenin ortak yerleri için yapılan harcamalardan davalının yararlandığı anlaşıldığına göre uyuşmazlığın sebepsiz zenginleşme (BK.nun 61-66 maddeleri) ve vekaletsiz iş görme hükümleri (BK.nun 413/son maddesi) kapsamında çözümlenmesi gerekir. Maddi olay ile bağlı olan hakim, hukuksal nitelendirmeyi kendiliğinden yapmakla yükümlüdür. Ayrıca KMK.nun 35.maddesi gereğince, yöneticinin yönetim planı hükümleri ve kat malikleri kurulu kararları ile yüklendiği görevler nedeniyle 3.kişiler ile yaptığı yüklenim (taahhüt) ve üstlendiği borçlardan dolayı onlara karşı kişisel sorumluluğu vardır. Ancak, kat maliklerinden her biri de bu işlemlerden dolayı arsa payı oranında davacı yönetime karşı sorumludur....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME KANUN YOLU : TEMYİZ Davacı ..., dava dilekçesinde çekişmeli taşınmazın bir bölümü hakkında tapu iptali ve tescil; talebi yerinde görülmediği takdirde ise sebepsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı olarak tazminat davası açmış, yerel mahkeme kararına yönelik istinaf talebinde bulunulması üzerine Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir. Davacının tapu iptali ve tescil isteğine yönelik bir temyizi bulunmamakta olup; hükmü sebebsiz zenginleşme hukuki nedenine dayalı tazminat talebi yönünden temyiz etmiştir. Davanın belirtilen niteliğine göre; Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu'nun 09.02.2018 tarih ve 2018/1 sayılı kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca temyiz inceleme görevi Yargıtay .. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenle dosyanın, anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 21.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi....