"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki intifa hakkının terkini davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 16.09.2014 gün ve 2014/4662 Esas, 2014/9980 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalılar vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, muvazaaya dayalı intifa hakkının terkini isteğine ilişkindir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, dava konusu taşınmazlarda davalılar lehine düzenlenen intifa hakkı tesisine ilişkin sözleşmenin muvazaa nedeniyle iptaliyle dava konusu taşınmazlardaki intifa hakkının terkinine karar verilmiştir....

- K A R A R - Davacı vekili, müvekkil şirket ile davalı taraf arasındaki intifa hakkını içeren ve 5 yılı aşan süreli bayiilik anlaşmasının Rekabet Kurumu' nun 12.03.2009' da yayınladığı duyuru gereği 18.09.2010 tarihinde sonlandığını, bu nedenle müvekkilinin sebepsiz zenginleşme ve denkleştirici adalet ilkesi gereği anlaşmanın gerçekleşmeyen sürelerine ilişkin olarak davalı tarafın peşinen sağlamış olduğu kazanımları ve bunların semerelerini faiziyle ve KDV' siyle iadesini talep hakkının doğduğunu, bu kapsamda; müvekkili şirketin peşinen yapmış olduğu anapara ödemesini faiz ve KDV' siyle, sözkonusu bedelin davalı yedinde kaldığı sürece elde edilmiş olan tüm semerelerini faizi ve KDV' siyle, müvekkilinin sözleşmenin sona ermesi nedeniyle tek taraflı olarak gerçekleştirdiği intifa terkin harcı ve ilgili masraflarını faiz ve KDV' siyle, intifa ivaz bedelini faiz ve KDV' siyle, sözkonusu bedelin davalı yedinde kaldığı sürece elde edilmiş tüm semerelerini faiz ve KDV' siyle olmak üzere, fazlaya...

İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer (TMK m.796). Kanuni intifa hakları hariç (TMK m. 495 v.d.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir....

Mahkemece, taraflar arasında kurulan 15/12/1998 başlangıç tarihli, 25 yıl süreli bayilik sözleşmesi ile intifa hakkı sözleşmesinin Rekabet Kurulunun grup muafiyeti ile ilgili tebliğ hükümleri gereğince 18/09/2010 tarihinden itibaren geçersiz hale geldiği, bu nedenle davacı petrol ofisi tarafından akaryakıt istasyonunun kurulu olduğu İskenderun Kara Hüseyinli Köyü'nde bulunan 2939 parsel nolu taşınmazın tapu kaydındaki intifa hakkının 17/09/2010 tarihinde terkin edilerek söz konusu terkin işlemi sebebi ile 6.489,45 TL tapu harcı ile 135,00 TL döner sermaye harcı ödendiği, Harçlar Kanununun 58. maddesi gereğince intifa terkin harcının mükellefinin lehine terkin işlemi yapılan malik olduğu, bu hali ile terkin harcı ve ilgili masrafların davalı malik ... nam ve hesabına davacı şirket tarafından ödenmesi nedeni ile 8.924,11 TL tutarındaki terkin harç ve masraflarının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte bu davalıdan tahsiline karar vermek gerektiği, ancak davacı dağıtıcı...

Şti. vekili, Rekabet Kurulu kararı ile taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesinin ve bağlı olduğu sözleşme niteliğindeki intifa hakkının 05/04/2011 tarihinde geçersiz hale geldiğini, müvekkiline ödenen bir intifa bedeli de olmadığından iade edilecek bir bedelin de bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir. Davalılar... Yapı Taah. Tic. Ltd. Şti. ve ... vekili, davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içinde açılmadığını, kendi rızası ile intifa hakkını terkin ettiren davacının sonrasında zarara uğradığını ileri sürerek işbu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir. Davalı ...'a usulüne uygun dava dilekçesi tebliğine rağmen davaya cevap vermediği gibi yargılamaya da katılmamıştır....

Rekabet Kurulu'nun bu duyurusundan sonra, protokol ile intifa süresinin de bayilik sözleşmesi ile uyumlu hale getirileceği kararlaştırılmış olup en nihayetinde davaya konu Karabük İli, Merkez İlçesi Yeşil Mah., Safranbolu sokağı mevki, 1168 ada, 175 parsel sayılı taşınmaz üzerinde Karabük Tapu Müdürlüğünün 03/07/2008 tarih ve 3662 YN'lu işlem ile 15 yıl süre ile davacı lehine tesis edilen intifa hakkı, 22/12/2015 tarih ve 10480 YN'lu tescil işlem belgesinde davacı vekilinin "... Taşınmaz üzerinde bulunan intifa hakkının süresi dolduğundan/kendi isteğim ile terkinini talep ederim." şeklindeki beyanı sonucu terkin edilmiştir. İntifa hakkının kalan süreye yönelik bedelinin istenebilmesi için dava tarihinden önce intifa hakkının Tapu Sicil Müdürlüğü'nden terkininin yapılması gereklidir. İntifa hakkının bedelsiz terkin edilmesi halinde artık bakiye intifa bedelinin istenemeyecektir....

Rekabet Kurulu'nun bu duyurusundan sonra, protokol ile intifa süresinin de bayilik sözleşmesi ile uyumlu hale getirileceği kararlaştırılmış olup en nihayetinde davaya konu Karabük İli, Merkez İlçesi ... Mah., ... sokağı mevki, ... ada, ... parsel sayılı taşınmaz üzerinde Karabük Tapu Müdürlüğünün 03/07/2008 tarih ve ... YN'lu işlem ile 15 yıl süre ile davacı lehine tesis edilen intifa hakkı, 22/12/2015 tarih ve ... YN'lu tescil işlem belgesinde davacı vekilinin "... Taşınmaz üzerinde bulunan intifa hakkının süresi dolduğundan/kendi isteğim ile terkinini talep ederim." şeklindeki beyanı sonucu terkin edilmiştir. İntifa hakkının kalan süreye yönelik bedelinin istenebilmesi için dava tarihinden önce intifa hakkının Tapu Sicil Müdürlüğü'nden terkininin yapılması gereklidir. İntifa hakkının bedelsiz terkin edilmesi halinde artık bakiye intifa bedelinin istenemeyecektir....

İstasyonu’nun kurulduğu taşınmaz üzerine 30 yıl süre ile davalı lehine intifa hakkı tesis edildiğini, davalı şirketin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediği için müvekkilinin yakınları dışında kimseye mal satamadığını, sözleşmenin devamının telafisi imkansız sonuçlar doğuracak bir aşamaya geldiğini, davalı şirketin ismini ve nev’ini değiştirdiği için intifa hakkının da sona erdiğini, 04.12.2003 tarihinde kabul edilen 5015 Sayılı ... Piyasası Kanunu gereğince lisans alınması zorunluluğunun getirildiğini, davalı firmanın dağıtıcı firma olarak lisans almadığını, müvekkil ile yapmış olduğu sözleşmeyi ... Düzenleme Kurumu’na bildirmediğini, davalı şirket dağıtım şirketi olmadığı için müvekkiline ... verme imkanının bulunmadığını, bu hukuki durum içerisinde taraflar arasında yapılan sözleşmenin kendiliğinden sona erdiğini, taşınmaz üzerindeki intifa hakkının kaldırılması için çekilen ihtarnameye olumsuz cevap alındığından bu davanın açıldığını ileri sürmüş ve ......

Maddesi uyarınca kamu düzenine aykırılık ve istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonunda; İlk Derece Mahkemesi kararının reddedilen kısımlar ilişkin olarak usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf başvurusunun reddine,; intifa hakkının terkinine ilişkin tapu harç ve masrafları ile intifa ivaz bedeli alacağına ilişkin davanın davalı şirketin sorumlu olduğundan bahisle kabulüne karar verilmesi isabetli görülmemiş ve bu nedenle davalı şirketin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının bu yönden kaldırılmasına, yeniden yargılama yapılmasına gerek bulunmadığından dairemizce esas hakkında yeniden karar verilmek suretiyle intifa hakkının terkinine ilişkin tapu harç ve masrafları ile intifa ivaz bedeline ilişkin davanın da reddine karar verilmiştir....

olduğu intifa hakkı ve bayilik sözleşmesinde düzenlenen cezai şartın verdiği güvenle davalı tarafından haksız ve kötü niyetli olarak reddedildiğini ileri sürerek davalı lehine davacıya ait taşınmaz üzerinde kurulan intifa hakkının terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....