ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 31/01/2023 NUMARASI : 2022/333 ESAS, 2023/48 KARAR DAVA KONUSU : İntifa Hakkının Hükümsüz Hale Geldiğinin Tespiti İle İntifa Hakkının Terkinine KARAR : 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353. maddesi uyarınca dava dosyası incelendi; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İ D D İ A: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; mülkiyeti Şişli Belediyesine ait Esentepe Mahallesi, 36 pafta, 1229 ada, 55 parsel üzerinde bulunan, 3260/12536 arsa paylı Hizmet Binası niteliğindeki C Blok üzerinde davalı T4 (MYO) lehine intifa hakkı kurulmasına dayanak sağlayan 10.6.2014 tarihli “İntifa Hakkı Sözleşmesi”nin buna dayanak sağlayan Belediye Meclis kararlarının yetkili ve görevli idare mahkemesinin kesinleşen kararlarıyla iptal edilmesi nedeniyle hükümsüz hale geldiğinin tespiti ile bu sözleşme uyarınca davalı lehine 30 yıl süreyle ve 1,00 (bir) Türk Lirası bedelle kurulan intifa hakkının Türk Medeni Kanununun 718. maddesi uyarınca hükmen terkinine, yargılama gideri...
Yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda somut olaya gelince; Mahkemece, taraflar evli iken dava konusu taşınmaz üzerinde 20.01.2011 tarihinde intifa hakkının bedelsiz ve süresiz olarak davacı lehine tanındığı 18.12.2013 tarihinde tarafların boşanmasına ilişkin kararının kesinleşerek evlilik birliğinin sona erdiği, bu tarihten sonra intifa hakkının kullanma olanağının kalmadığı gibi intifa hakkının kurulma sebebinin de ortadan kalktığı gerekçeleri ile davacı karşı davalı ... ’nin elatmanın önlenmesi ve ecrimisil davasının reddine, davalı-karşı davacı ...’ın davasının kabulü ile, intifa hakkının terkinine karar verilmiş ise de; yanılgılı değerlendirme ile verilen karar isabetli değildir. Şöyle ki; yukarıda detaylı olarak açıklandığı üzere intifa hakkı sebepten ari yararlanma aktidir. İntifa hakkı sözleşmesinde de her hangi bir sebebe bağlılık mevcut olmadığı gibi intifa hakkının hangi hallerde kaldırılacağı TMK’nin 796. maddesinde ve devamı maddelerde açıklanmıştır....
e verdikleri vekaletname ile taşınmaz kaydındaki intifa hakkının 17.09.2010 tarihinde terkin edildiğini ileri sürmüş olup, temyiz dilekçesi ekindeki tapu kaydında da intifa hakkının yer almadığı görülmüştür. Mahkemece tapu kaydı getirtilerek intifa hakkının ne zaman terkin edildiğinin tespiti ve yargılama aşamasında intifa hakkı terkin edilmiş ise davanın konusu kalmayacağından sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekmektedir. Karar bu nedenlerle bozulmalıdır. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle elatmanın önlenmesi davasının davacılarının temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca yerel mahkeme kararının BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine yer olmadığına, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 05.05.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir. Kaldı ki, bu gibi durumlarda intifa hakkı sahibinin hakkın sürdürülmesini istemesi hakkın kötüye kullanılmasıdır. Her ne kadar intifa hakkının sona ermesi sebeplerini sayan Türk Medeni Kanununun 796. vd. maddelerinde eşyaya bağlı irtifak haklarında olduğu gibi şahsi bir irtifak hakkı olan intifa hakkının sona erdirilmesini malikin talep edebileceğine ilişkin bir hüküm yoksa da burada Türk Medeni Kanununun 785. maddesinin kıyasen uygulanması gerekir. Doktrindeki hakim görüş de bu doğrultudadır. (Bkz.Prof.Dr.Şeref Ertaş....
. - K A R A R - Davacı vekili, taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesi ek protokol ve intifa hakkı tesisine yönelik sözleşme kapsamında müvekkilinin edimlerini ifa ettiğini, adına kayıtlı taşınmaz üzerinde davalı yararına 30.000 TL bedel karşılığında on iki yıl süreyle intifa hakkı da tesis olunmasına rağmen davalının edimlerini ifa etmediğini ihtarname tebliğine rağmen sonuç alınamaması üzerine keşide olunan ikinci ihtarnameyle bayilik sözleşmesi ve buna bağlı tüm sözleşmelerin feshedildiğini, bu bağlamda intifa hakkının da terkinine karar verilmesi gerektiğini belirterek taraflar arasında akdolunan bayilik ve intifa hakkı tesisine dair sözleşmenin feshine ve taşınmaz üzerindeki intifa hakkının tapu sicilinden terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Mahkeme gerekçesinde bayilik sözleşmesinin sona ermemesi nedeniyle intifa hakkı bedelinin istenemeyeceği belirtilmiş ise de dosya kapsamından taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin sona erdiği anlaşılmakta olup, mahkemece intifa hakkının terkinine ilişkin tapu sicil müdürlüğünden verilen talep formu ve terkin belge örneği de getirilerek kalan süreye ilişkin intifa hakkı bedelinin tahsil edilip edilmediği, tahsil edilmemiş ise kalan süreye ilişkin intifa bedelinin tespiti ile sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yanılgılı gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 11.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Sözü geçen intifa hakkının terkinine ilişkin 23/06/2011 tarihli Tapu Müdürlüğünce Düzenlenen Resmi Senedin ve ilgili belgelerin dosyasına konularak temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine geri çevrilmesine” karar verildiği” - geri çevirme üzerine Tapu Müdürlüğüne müzekkere yazılmadan dosya içerisindeki tapu bilgilerinin ibraz edildiği, intifa hakkının terkinine ilişkin istem belgesi, intifa hakkının bedel karşılığı terkin edilip edilmediğine ilişkin resmi belgelerin celp edilmediği görülmektedir....
davalı tarafından feshedildiğini, bu nedenle intifa hakkının konusunun kalmadığını ileri sürerek intifa hakkının iptali ile tapu kaydından terkinini istemiştir....
İntifa hakkı; bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzelkişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle, harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer. (TMK.m.796) Kanuni intifa hakları hariç (TMK.m.495 vd.) intifa hakkının tesisi daima bir sözleşmeye dayanır. Taraflarına hak ve borçlar yükleyen bu sözleşmeyle intifa hakkı sahibi ile malik hakkın konusu olan şeydeki yararlanmanın nasıl sürdürüleceği kararlaştırılabilir. Şayet intifa hakkının tesisine neden olan sözleşmedeki edimler yerine getirilmemiş, intifa hakkının devamı malike yüklediği külfete göre çok az yarar sağlar hale gelmişse malik bozulan yararlar dengesini ileri sürerek hakimden sözleşmeye müdahale edilmesini, intifa hakkının sona erdirilmesini isteyebilir....
karşılanacağını, ikinci protokolün tek amacının intifa süresini mevzuata uyumlu hale getirmek olduğunu, dolayısıyla intifa hakkının terkinine ilişkin davacının yaptığı ve icra takibine konu olan toplam 2.492.905,14 TL tutarındaki masrafın davalı tarafından karşılanması gerektiğini, takdirin Mahkememize ait olduğunu tespit ve beyan etmiştir....
