"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, dava konusu taşınmazı miras bırakanlarının 25.000 lira bedelle ancak peşin para ödenmeyeceği, ödemenin 20 eşit taksitte yapılacağı ve borç nedeniyle satıcı lehine ipotek konulacağı koşulları ile davalıya 01.08.1975 tarihinde devrettiğini, ancak hiçbir ödeme yapılmadığını ileri sürüp, davalı adına olan tapunun iptali ile adlarına tescili olmadığı taktirde alım satım nedeniyle ipotek güncelleme bedelinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemişlerdir. Davalı, zamanaşımı definde bulunarak davanın reddini savunmuştur. Mahkemece; zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, düşüncesi alındı....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 05.02.2019 gün ve 2018/3817 Esas- 2019/893 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, tapu iptal ve tescil, mümkün olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmün, davacı vekili tarafından temyizi üzerine Dairemizin 05.02.2019 tarih ve 2018/3817 Esas, 2019/893 Karar sayılı ilamı ile onanmasına karar verilmiştir. Davacı vekili, karar düzeltme talebinde bulunmuştur....
Hukuk Dairesinin 24/05/2021 tarih 2018/3147 esas 2021/3433 karar sayılı bozma ilamında "İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. 1- Davaya konu 3312 ada 29 parseldeki 21 nolu bağımsız bölüm yönünden yapılan temyiz incelemesinde; dava, TMK’nın 893. maddesinde düzenlenen satıştan doğan alacak nedeniyle tapuya tescil edilen kanuni ipotek istemine yönelik olup, bununla taşınmazın satış bedelinden ödenmeyen bakiye alacak teminat altına alınmaktadır....
Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine, müvekkil şirketin, davalı ... binası yapı ve mekanik işlerinde malzeme veren firma olması nedeniyle kanuni ipotek hakkından sebep ipotek tesciline, müvekkilin temin ve tevdi ettiği malzemelerin karşılığında ödemelerin yapılmamış olması sebebiyle sebepsiz zenginleşmiş olan davalıdan, fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak üzere şimdilik 100.000 TL'nin ticari faiziyle beraber tahsiline, vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, GEREKÇE VE KABUL: TTK’nin 5. maddesine eklenen 5/A maddesiyle, TTK’nın 4. maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalarda konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri, ile 01/09/2023 tarihinde yürürlüğe giren 7445 sayılı yasa ile menfi tespit davası açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı haline getirilmiş olup, eldeki dava 28/12/2023 tarihinde açılmıştır....
DAVANIN KONUSU : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)|İpotek (Tescil İstemli) İSTİNAF KARAR TARİHİ : KARAR YAZIM TARİHİ : Mahalli mahkemesinden verilen 26/11/2018 tarihli ara karara karşı davalı vekilince süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup, incelemenin duruşma açılmadan karar verilmesi mümkün işlerden olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirketin yüklenici olduğu ... isimli yapının yapılması işinde yüklenici, davacının ise bu inşaatın duş teknesi yapımına ilişkin alt yüklenici olduğu ve alacağını tahsil edemediği iddiasıyla 4721 sayılı TMK'nın 893/3 ve 895. maddeleri uyarınca yapı alacaklısı olarak ipotek hakkının geçici tescilini talep ve dava etmiştir. Davalı ... vekilinin cevap dilekçesinde özetle; Dosya ile birleşen Konya ......
Şti tarafından ödeme yapılmadığı, davalının binanın yapıldığı arsanın maliki olması hasebiyle, Türk Medeni Kanunu 893.maddesi uyarınca kanuni ipotek haklarını kullandıklarını, davalıya ait taşınmaz üzerine ipotek konulması gerektiğinden bahisle mahkememizde dava açıldığı, kanuni ipotek hakkı çerçevesinde talepte bulunulabilmesi için taraflar arasında anlaşmaya uygun olarak yapı işinin tamamlanmış olması gerektiği, ancak dosyamızda eksik ödeme nedeniyle bir takım işlerin eksik bırakıldığının tespiti edildiği, Yargıtay . HD. de 16.6.2005 tarihli ... E. ve ......
DAVA : İnşaatçı İpoteği (Tescil İstemli) DAVA TARİHİ : 03/06/2022 KARAR TARİHİ : 30/11/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 20/12/2022 Mahkememizde görülmekte olan İnşaatçı İpoteği (Tescil İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili davalıya ait... parsel sayılı taşınmazda inşa edilen yapı sebebiyle doğan alacağına dayanarak 54.880,66-Amerikan Doları (KDV dahil) ve 34.078,45-Avro (KDV dahil) tutarlar üzerinden inşaatçı ipoteğinin tescili ile ilgili tapu kütüğüne geçici inşaatçı ipoteği şerhinin verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili davanın reddini istemiştir....
-TL bedel için "İnşaatçı ipoteği geçici tescil şerhi" konulmasını talep etmiştir. Taşınmazın aynına ilişkin davaların taşınmazın tapu siciline kayıtlı bulunduğu yer mahkemesinde açılması gerektiği, 6100 sayılı HMK’nın 12. maddesinde hüküm altına alınmıştır. Taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin veya ayni hak sahipliğinde değişikliğe yol açabilecek davaların taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde açılması hakkındaki bu yetki kuralı, kamu düzenine ilişkin olup kesin yetki kuralı niteliğinde olduğundan yetki sözleşmesi ile belirlenen yer mahkemesi yetkili olmayacaktır. Eldeki dosyada, davacı "İnşaatçı ipoteği geçici tescil şerhi" konulmasını istediği taşınmazların ... ili, ... ilçesi sınırları içinde bulunduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda davanın ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 5....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, tapu sicilindeki ipoteğin terkin ettirilmesi; karşı dava, tapu iptali ve tescil ve ipotek bedelinin uyarlanması istemine ilişkindir. Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 24/05/2021 tarih 2018/3147 esas 2021/3433 karar sayılı ilamında açıklandığı üzere "... dava, TMK’nın 893. maddesinde düzenlenen satıştan doğan alacak nedeniyle tapuya tescil edilen kanuni ipotek istemine yönelik olup, bununla taşınmazın satış bedelinden ödenmeyen bakiye alacak teminat altına alınmaktadır. Buna göre; mahkemece, öncelikle taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri saptanmalı, bu değerin satış bedelinin ödenmeyen kısmına oranlanarak ulaşılan bedelin depo edilmesi için davacıya süre verilip sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. TMK’nın 893. maddesine dayalı kanuni ipotek tesis edilmiş olup ilk derece mahkemesinin ipoteği karz ipoteği olarak nitelendirmesi doğru olmamıştır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, tapu sicilindeki ipoteğin terkin ettirilmesi; karşı dava, tapu iptali ve tescil ve ipotek bedelinin uyarlanması istemine ilişkindir. Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 24/05/2021 tarih 2018/3147 esas 2021/3433 karar sayılı ilamında açıklandığı üzere "... dava, TMK’nın 893. maddesinde düzenlenen satıştan doğan alacak nedeniyle tapuya tescil edilen kanuni ipotek istemine yönelik olup, bununla taşınmazın satış bedelinden ödenmeyen bakiye alacak teminat altına alınmaktadır. Buna göre; mahkemece, öncelikle taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri saptanmalı, bu değerin satış bedelinin ödenmeyen kısmına oranlanarak ulaşılan bedelin depo edilmesi için davacıya süre verilip sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. TMK’nın 893. maddesine dayalı kanuni ipotek tesis edilmiş olup ilk derece mahkemesinin ipoteği karz ipoteği olarak nitelendirmesi doğru olmamıştır....
