Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 16.09.2009 gün ve 563-424 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık imar uygulamasından kaynaklanan bedel arttırımı istemine ilişkin olup kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 5. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 5. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 23.09.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 09/03/2021 NUMARASI : 2018/24 Esas - 2021/60 Karar DAVA KONUSU : İmar Uygulamasından Doğan İpotek Bedel Artırımı KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelenmesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilleri T7 T4 ve diğer müvekkillerinin murisi Derviş Güner ARIKAN'ın 11 pafta, 1069 ada (eski), 11 parsel sayılı taşınmazda hissedar iken davalı Belediyece yapılan imar uygulaması sonucunda bir kısım hisselerin çok düşük tutarda bedele çevrildiğini, bahse konu taşınmazın arsa vasfında olduğunu ve çok kıymetli bir konumda olduğunu bu nedenlerle takdir edilen bedelin artırılarak şimdilik 1.000,00- TL'nin, 07/07/2020 tarihli bedel arttım dilekçesi ile de 430,497,88- TL'nin dava veya değerlendirme tarihinden hangisi lehe ise o tarihten itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini...
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME : Dosya kapsamı, mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri, istinaf sebepleriyle bağlılık ve kamu düzeni ilkesi de dikkate alındığında; Arsa niteliğindeki taşınmaza imar uygulamasının tapuya tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi esas alınarak tespit edilen ipotek bedelinin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosu uygulanarak dava tarihine güncellenmek suretiyle ipotek bedelinin artırılmasına karar verilmesi doğru olduğu gibi 3194 sayılı İmar Kanununun 17/son maddesinin "Bu madddeye göre bedel takdirleri ve bu bedellere itiraz şekilleri 2942 sayılı Kamulaştırma Kanun hükümlerine göre yapılır" hükmü dikkate alınarak adli yargının görevli olduğu, ipotek bedelinin artırılması davalarının hak düşürücü süreye tabi olmadığı, faiz başlangıç tarihinde bir hata bulunmadığı anlaşıldığından, taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir....
Somut olaya gelince; davalı yararına 18.07.2001 tarihinde tesis edilen kanuni ipotek, muris Kemal Konuk lehine 15.360.000 TL, davalı ... lehine 178.000.000 TL bedellidir. İpoteğin, imar uygulaması sebebiyle davalının maliki olduğu taşınmazdan bir miktarın davacı taşınmazına ilavesi zaruretinden kaynaklandığı görülmektedir. O yüzden, imar uygulama cetvellerinden davalı taşınmazından kaç m² yer alındığı tespit edilerek, kanuni ipotek bedelinin alınan bu miktarın taşınmazın dava tarihindeki değerine göre belirlenmesi gerekir. Zira, kanuni ipotekler tarafların serbest iradeleriyle değil, kanundan kaynaklanan bazı zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilir. Mahkemece öncelikle, HMK’nın 266. maddesi hükmü gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılarak ve imar uygulama cetvelleri incelenerek, davalı ... taşınmazından imar uygulaması sebebiyle ne miktar yer alındığı tespit edilmeli, gerekirse keşif de yapılarak bu miktarın dava tarihindeki değeri bilirkişilere hesaplattırmalıdır....
Somut olaya gelince; davalılar yararına 18.10.1991 tarihinde tesis edilen kanuni ipotek 2.616.000,00 ETL bedellidir. İpoteğin, imar uygulaması sebebiyle davalının maliki olduğu taşınmazdan bir miktarın davacı taşınmazına ilavesi zaruretinden kaynaklandığı görülmektedir. O yüzden, imar uygulama cetvellerinden davalı taşınmazından kaç m2 yer alındığı tespit edilerek, kanuni ipotek bedelinin alınan bu miktarın taşınmazın dava tarihindeki değerine göre belirlenmesi gerekir. Zira, kanuni ipotekler tarafların serbest iradeleriyle değil, kanundan kaynaklanan bazı zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilir. Mahkemece öncelikle, HMK'nın 266. maddesi hükmü gereğince bilirkişi incelemesi yaptırılarak ve imar uygulama cetvelleri incelenerek, davalı ...'in taşınmazından imar uygulaması sebebiyle ne miktar yer alındığı tespit edilmeli, gerekirse keşif de yapılarak bu miktarın dava tarihindeki rayiç değeri bilirkişilere hesaplattırmalıdır....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 05/10/2018 NUMARASI : 2014/406 Esas - 2018/369 Karar DAVA KONUSU : İmar Uygulamasından Doğan İpotek Bedel Artırım KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Bağcılar İlçesi, Mahmutbey Mahallesi, 597 parsel sayılı taşınmazın imar uygulaması sırasında bedele dönüştürüldüğünü, takdir edilen bedelin artırılmasını talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece davanın kısmen kabulü ile; şuyulandırma bedelinin 19.033,87- TL bedelin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalı idareden alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/11/2019 NUMARASI : 2016/348 Esas - 2019/385 Karar DAVA KONUSU : İmar Uygulamasından Doğan İpotek Bedel Artırım KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Kartal İlçesi, Çavuşoğlu Mahallesi 2029 ada 3 parsel sayılı taşınmazın imar uygulaması sırasında bedele dönüştürüldüğünü, takdir edilen bedelin artırılmasını talep ve dava etmiştir. Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; mesanetsiz açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece davanın kabulü ile; 29.581,73- TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacı tarafa ödenmesine karar verilmiştir....
İpoteğin, imar uygulaması sebebiyle davalının maliki olduğu taşınmazdan bir miktarın davacı taşınmazına ilavesi zaruretinden kaynaklandığı görülmektedir. O yüzden, imar uygulama cetvellerinden davalı taşınmazından kaç m2 yer alındığı tespit edilerek, kanuni ipotek bedelinin, alınan bu miktar taşınmazın dava tarihindeki değerine göre belirlenmesi gerekir. Zira, kanuni ipotekler tarafların serbest iradeleriyle değil, kanundan kaynaklanan bazı zorunlu durumlar sebebiyle tesis edilir....
Yani ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılıp bu hususta tapuya şerh verilmemesi halinde 31.01.2020 tarihinden sonra ipotek kaydı ipotek borçlusunun talebi üzerine tapudan terkin edilecektir. Dava konusu İpotek bedeli yaklaşık 30 yıl öncesine ait olup taşınmaz bedeli karşılığı tesis edilmiştir. Değişen ekonomik koşullar dikkate alındığında bu bedel üzerinden yapılacak takip ile alacağın gerçek değeri üzerinden tahsil edilmesi mümkün olmadığından , bu bedel yönünden icra takibine girişilmesi halinde kamu zararı oluşacaktır....
Davacı, 5250 ada 39 sayılı parselin maliki olduğunu, taşınmazın imar uygulamasına tabi tutulduğunu, bu uygulama sırasında kanuni ipotek tesis edildiğini ileri sürerek; o tarihteki 755 TL ipotek bedelinin ödenmesi koşuluyla ipotek şerhinin terkinine karar verilmesini istemiştir. Birleştirilen davada, davalılar ipoteğin 1996 yılında tesis edildiğini, ipotek kurulurken saptanan bedelin dava tarihi itibariyle parasal bir önemi kalmadığını, ipotek bedelinin artırılmasını talep etmiştir. Mahkemece, ipotek bedeli 4.693,10 TL olarak güncelleştirilmiş, bu bedel depo ettirilerek ipoteğin terkinine ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
