Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2011/1225 esas 2012/526 karar sayılı dosyası ile vasiyetnamenin açılmasına karar vermiştir. Ancak vasiyetnamenin açılması dosyasında murise ait veraset belgesi bulunmadığı gibi, incelemeye konu vasiyetnamenin iptali dosyasında bulunan Edremit Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2012/1082 esas 2013/572 karar sayılı ilamı ile düzenlenmiş murise ait veraset belgesinde yer alan bir kısım mirasçılara (veraset ilamındaki mirasçılar H... T..., F... S..., Cengiz, T... T...'a) TMK 595,596 ve 597. madde hükümleri gereğince tebligat yapılmamış ve taraf teşkili sağlanmamıştır. Bununla birlikte yine vasiyetnamenin açılması dosyasında, dava konusu vasiyetname, yalnızca iş bu inceleme konusu vasiyetnamenin iptali dosyasının davacısı ve davalısı olan miraşçılara duruşmada okunmuş fakat bu mirasçılara da vasiyetname sureti içerir gerekçeli karar tebliğ edilmemiş, böylece vasiyetnamenin açılması kararı kesinleşmemiştir....

a devrettiğini, böylelikle yapılan vasiyetnamenin geçersiz hale gelip yok hükmünde olduğunu, yapılan bu devirler nedeniyle ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/210 E. sayılı dosyası ile muvazaa nedeniyle tapu iptali ve tescil davası açtıklarını, vasiyetname ve devir tarihinde murisin birçok rahatsızlıkları bulunduğunu ve fiil ehliyetinin olmadığını,yine söz konusu vasiyetnamenin muğlak ve ahlaka aykırı hükümler içerdiğini ileri sürerek, öncelikle vasiyetname ile bağdaşmayan tasarruflar ile hükümsüz kaldığının tespiti ile iptaline, vasiyetnamenin hükümsüz kaldığı yönünde aksi kanaat oluşursa vasiyetçinin hukuki fiil ehliyetine sahip olmaması ve vasiyetnamenin ahlaka aykırılığı ve muğlaklığı nedeniyle iptaline, vasiyetnamenin iptali yönünde karar verilmediği takdirde ise tenkisine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen vasiyetnamenin iptali ve tenkis davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 3. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; vasiyetnamenin iptali talebinin reddine, tenkis talebinin kabulüne karar verilmiştir....

KARAR : Davanın vasiyetnamenin iptali davasının reddine, tenkis davasının kabulü Taraflar arasındaki vasiyetnamenin iptali ve terdiden tenkis davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay 1. Hukuk Dairesince, kararının bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; vasiyetnamenin iptali davasının reddine, tenkis davasının kabulüne karar verilmiştir. Mahkeme kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA 1....

Mirasbırakan, ancak tasarruf özgürlüğünün sınırları içinde malvarlığının tamamında veya bir kısmında vasiyetname ya da miras sözleşmesiyle tasarrufta bulunabilir. Vasiyetnamenin yorumunda ''irade teorisinden'' yararlanılmaktadır. Vasiyetnamenin yorumunda uygulanacak olan genel kurallar ise; "vasiyetnamenin metnine bağlılık", "mirasbırakanın iradesine bağlılık" ve "dış etmenlerle bağlılık" olmak üzere üç başlık altında toplanmaktadır. Ölüme bağlı tasarrufun yorumlanmasında genel olarak uygulanacak ilk kural, ölüme bağlı tasarrufun metnine bağlı kalınmasıdır. Vasiyetnamenin metninde yer almayan bir olgu ise; vasiyetnamenin yorumu ile var kabul edilemez. Tasarrufun yorumlanmasında uygulanacak bir diğer kural ise; mirasbırakanın iradesine göre yorum yapmaktır. Kural olarak vasiyetnamenin yorumunda, murisin iradesini ayakta tutacak bir yol izlenmeli, azami biçimde murisin iradesinin açığa çıkarılmasına gayret gösterilmeli ve vasiyetnamenin tenfizine imkan sağlanmalıdır....

Mahkemece davanın kabulüne, ... 1.Noterliğinin 16/07/2012 tarih ve 5009 yevmiye nolu vasiyetnamenin tenfizine, vasiyetnameye konu ... ili ... ilçesi ... mahallezi 25 pafta 574 ada 69 parselde kayıtlı 18/330 arsa paylı 2. Katta kain 5 nolu bağımsız bölümün muris adına olan tapusunun iptali ile davacı ... TC nolu ... adına tapu kayıt ve tesciline karar verilmiş, hüküm davalı ... tarafından temyiz edilmiştir. 1-) Dava; vasiyetnamenin tenfizine ve vasiyetnameye konu taşınmazın tapu kaydının iptali ve tesciline ilişkindir.Vasiyet, genellikle ivazsız bir tasarruftur. Vasiyet alacaklısı, mirasbırakanın külli halefi olmayıp, cüzi halefi olduğu için vasiyet olunan mal üzerinde doğrudan hak kazanması mümkün değildir. Vasiyet alacaklısının alacak hakkının hukuki sebebi olan vasiyet her ne kadar mirasbırakanın sağlığında yapılıyorsa da, bu bir ölüme bağlı tasarruf olduğundan, vasiyet alacağı ancak mirasbırakanın ölümü ile doğar....

TMK’nın 557’nci maddesinde vasiyetnamenin iptali sebepleri sınırlı olarak sayılmış olup, bunlar; 1- Ehliyetsizlik, 2- Vasiyetnamenin yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmış olması, 3- Tasarrufun içeriğinin bağlandığı koşullar veya yüklemelerin hukuka veya ahlâka aykırı olması, 4- Tasarrufun kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmış olması hâlleridir. TMK'nın 557. maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez....

Davada, vasiyetnamenin tenfizi istenilmiştir. Vasiyetnamenin tenfizine karar verilebilmesi için, vasiyetnamenin usulüne uygun açılıp okunması ve vasiyetnameye ilişkin bir itirazın bulunmaması gerekir. Oysa, davalı cevap dilekçesinde; söz konusu vasiyetname ile ilgili olarak tenkis davası açtığını, derdest bulunduğunu ileri sürmüştür. Tenkis davası, TMK'nun 560-562 maddelerinde düzenlenen, mirasbırakanın saklı payları zedeleyen gerek ölüme bağlı ve gerekse sağlararası kazandırmalarının kural olarak saklı paylarının karşılığını alamayan mirasçılar tarafından mirasbırakanın tasarruf edebileceği sınıra çekilmesini amaçlayan, öncesine etkili, yenilik doğurucu davalardandır. Bu yönüyle bakıldığında tenkis davası Miras Hukukuna özgü bir iptal davası olarak kabul edilmelidir. (G.Antalya, Miras Hukuku, İstanbul, 2003, s.305). Tenkis, açıkladığımız sebeplerle saklı payın yaptırımıdır (H.Hatemi, Miras Hukuku, İstanbul, 2004, s.23)....

Ayrıca mirasbırakan tarafından yapılan her türlü kazandırma tenkise tâbi olmayıp, ölüme bağlı tasarruf yoluyla yapılan kazandırmaların tamamı tenkise konu olurken, sağlararası kazandırmalar sınırlı olarak tenkise tâbidir. Bu açıdan tenkise tâbi kazandırmalar, ölüme bağlı tasarruf yoluyla yapılan kazandırmalar ve sağlararası işlemle yapılan kazandırmalar olarak ikiye ayrılmaktadır. Mirasbırakanın saklı payı ihlal eden ölüme bağlı kazandırmaları mutlak anlamda tenkise tâbidir. Kazandırmanın mirasçı ya da üçüncü kişiye yapılması arasında fark bulunmadığı gibi bu anlamda ölüme bağlı tasarrufun vasiyetname veya miras sözleşmesi şeklinde yapılması arasında da fark bulunmamaktadır. TMK’nın 561. maddesine göre “Saklı pay sahibi mirasçılara ölüme bağlı tasarrufla yapılan ve tasarruf edilebilir kısmı aşan kazandırmaların onların saklı paylarını aşan kısmı orantılı olarak tenkise tâbi olur....

Noter yetkisine sahip yazı işleri müdürlerinin resmi vasiyetname düzenleyebilecekleri uygulamada ve doktrinde kabul edilmektedir.Resmi vasiyetnamenin; işlemde birlik prensibi uyarınca, vasiyetçinin vasiyetnameyi okumasından sonra, aşamalarında araya fasıla girmeksizin tamamlanması gerekir. Resmi memurun yaptığı işlemler tevsik işlemi olduğu için baştan itibaren aynı memur tarafından yapılması ve son imza işleminin de tahriri alan, okuyan ve vasiyetçi ile tanık sözlerini dinleyen, yazdıran memur tarafından yapılması zorunludur. Bu yön işlemlerde birlik prensibinin zaruri bir sonucudur.Bu prensibe uyulmamasının vasiyetnamenin iptali sebebi oluşturduğu Yargıtay’ın yerleşmiş uygulaması ile kabul edilmektedir.Somut olayımızda, vasiyetnamenin son sayfasının ... 15.Noter vekili ...’ın imzalamış olması karşısında ilk sayfanın da bu kişi tarafından düzenlenip düzenlenmediğinin tespiti önem taşımaktadır.İptal davasına konu olan vasiyetnamenin düzenlendiği ... 15.Noteri ...'...