Bu maddenin iptalinden önce anne ve babanın sonradan evlenmesi (Türk Medeni Kanununun 292. maddesi) ya da aynı Kanunun 27. maddesine bağlı haklı nedenlerden dolayı soyadının değiştirilmesi halleri dışında çocuğun babanın soyadını alma imkanı bulunmamaktaydı. Yukarıdaki açıklamalar ışığında bir çocuğa soyadı verilmesi için o çocuğun doğum tarihinde annesi ile babasının evli olup olmadığına bakmak gerekir. Doğum gününde anne ve baba evli ise çocuk babanın, diğer bir anlatımla ailenin soyadını alacaktır. Çocuğun soyadı bu surette belirlendikten sonra, onun soyadını velayet hakkına vs. nedenlere dayanarak değiştirmek Türk Medeni Kanununun 321. maddesindeki düzenleme karşısında mümkün değildir. Ancak çocuk, ergin olduktan sonra Türk Medeni Kanununun 27. maddesindeki koşulların varlığı halinde soyadını her zaman değiştirmek hakkına sahiptir. Velayet hakkı anne ve baba için normal şartlarda çocuğun ergin olmasına yani onsekiz yaşını tamamlamasına kadar devam eden geçici bir haktır....

Dava, çocuğun annesinin soyadını kullanmasına izin verilmesi istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince ".... Davacı anne, babalarının soyadının kullanılmasının çocuklar için aleyhte durum teşkil ettiğini iddia etmişse de bunu somutlaştıramamıştır. Nitekim mahkememizce çocukların da bizzat dinlenilerek hazırlanan sosyal inceleme raporunda da çocuk soyadları hakkında bireysel ve sosyal yaşamlarında sorunla karşılaşmadıklarının bildirildiği görülmüştür. Davacı ile yapılan görüşmeden edinilen ve dosyaya sunulan çocukların okul araç gereçlerinde isimlerini karalama gibi eylemlerinin de; davacının çocuklara durumu yansıtmasından kaynaklanabileceği kanaatine varılmıştır. Mahkememizce de çocukların soyadının hukuki anlam ve sonuçlarını kavrayabilecek idrak yaşında olmadıkları (dava tarihi itibariyle 5 ve 7 yaşında olan) da değerlendirilmiştir....

Ancak, ana önceki evliliğinden dolayı çifte soyadı taşıyorsa çocuk onun bekarlık soyadını taşır" Ergin olmayan çocuğun, doğumla veya kan bağına dayanan soybağının yahut da yapay soybağının (evlat edinme) kurulmasıyla kazandığı soyadının; velayet hakkına sahip olan ebeveyn ya da çocuk vesayet altında ise vasisinin talebiyle değiştirilip değiştirilemeyeceği sorunu, 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun 321. maddesi hükmü ve soybağının hükümleri esas alınarak çözülecektir....

Dava dilekçesinde, Süleymen ve Meryem kızı Hatice'ye, Hatice ve Mustafa kızları Kadriye ve Cemile'ye “Balsever” soyadının verilmesi ve bu soyadının nüfus kaydına yazılması istenmektedir. Bu kişiler nüfusa 04.12.1934 tarihinde tescil edilmişlerdir. 2525 sayılı Soyadı Kanunu, 21.06.1934 tarihinde kabul edilmiş, 02.07.1934 tarihinde Resmi Gazete'de yayınlanmış ve neşri tarihinden altı ay sonra (02.01.1935 tarihinde) meriyete girmiştir. Kanun, 4/1. maddesinde soyadı seçme vazifesi ve hakkını evlilik birliğinin reisi kocaya vermiş, koca ölmüş ise bu hak ve vazifeyi kadına vermiştir. Kanuna göre mümeyyiz olan reşit kişiler soyadını seçmekte serbesttirler. (m.5) Yasal düzenleme böyle olmakla birlikte, Hatice ve kızları Kadriye ile Cemile'nin, Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra iki yıl içinde kendiliklerinden bir soyadı seçmedikleri de görülmektedir....

AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 21/02/2023 NUMARASI : 2022/897- 2023/179 DAVA KONUSU : ocuğun Annesinin Soyadını KARAR : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ve davalı T3’ın evli iken Kayseri 3. Aile Mahkemesinin 2018/763 Esas 2020/83 Karar sayılı ilamı ile boşandıklarını, müşterek çocukları T6 velayetinin müvekkiline verildiğini, velayeti müvekkiline verilen müşterek çocuğun soyadının müvekkilinin soyadından farklı olması nedeni ile hastane kayıtlarında sorun yaşandığını, davalı babanın müşterek çocuğu görmediğini, arayıp sormadığını, çocuğun soyadının müvekkilinin soyadı ile farklı olmasının çocuğun hayatında olumsuzluklara neden olacağını belirterek, davanın kabulü ile tarafların müşterek çocuğu olan T6 "UÇAR” olan soyadının “ÇIKLABAŞ” olarak değiştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

Gerekçe ve Sonuç Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dahili davalı babanın ortak çocukla yeterince ilgilenmediği, çocuğun altı yıldır babasını görmediği, esasen babası ile çocuk arasındaki kişisel ilişkinin mahkeme kararı ile tamamen kaldırıldığı, müşterek çocuğun dahili davalı babaya sevgi ve güven beslemediği, bilakis babayı görmek, soyadını taşımak istemediği, davacı annenin soyadığını taşıma hususunda istekli ve ısrarcı olduğu, bunu da bizzat dile getirdiği, soyadı değişikliğinin müşterek çocuğun üstün yararına da aykırı bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf talebinin kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulmak suretiyle, davanın kabulüne, ortak çocuk Ada'nın Şahin olan soyadının davacı annenin bekarlık soyadı olan Yıldız olarak değiştirilmesine karar verilmiştir. V. TEMYİZ A....

Bu düzenlemelerden çıkan sonuç şudur; çocuğun soyadı, ana ve babasıyla soybağı ilişkisini göstermektedir. O halde, ergin olmayan çocuğun, doğumla veya kan bağına dayanan soybağının yahut da yapay soybağının (evlat edinme) kurulmasıyla kazandığı soyadının; velayet hakkına sahip olan ebeveyn yahut çocuk vesayet altında ise vasisinin talebiyle değiştirilip değiştirilemeyeceği sorunu, Türk Medeni Kanununun 321'nci maddesi hükmü ve soybağının hükümleri esas alınarak çözülecektir....

Mahkemece yapılan yargılama ve toplanan deliller neticesinde; davacının ikinci evliliğini yaptığı, ikinci evliliğinden de bir çocuğunun olduğu, Göksel Yerlikaya'nın da ilk evliliğinden bir oğlu olduğu, ailede davacının oğlu Umut dışında herkesin soyadının "Yerlikaya" olduğu, bu durumun çocuğu olumsuz etkilediği, TMKmd. 27 ve Anayasanın 20. maddesi gereği velayeti anneye verilen çocuğun soyadının haklı neden olması durumunda değiştirilme talebinin kabul edilebileceği, bu nedenle davanın kabulü ile Umut'un "Yıldızhan" olan soyadının "Yerlikaya" olarak değiştirilmesine karar verilmiş ilgili karar davalı kurum tarafından temyiz edilmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık; evlilik birliği içinde doğan çocuğun evlilik içinde doğumla kazandığı soyadının, davacı annenin ikinci evliliği nedeniyle kazanmış olduğu soyadı ile değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı noktasındadır....

Maddesine göre Türk vatandaşlığının kaybı nedeniyle kapatılan kayıtlar üzerinde isim ve soyisim düzeltmesi yapılması mümkün olmadığı gibi 2525 sayılı Soyadı Kanunu 3.maddesindeki hükümlere göre yabancı ülke soyadının (Von Zabern) verilmesi de mümkün olmadığından" davanın reddine karar verilmiştir....

'nun "..." olan soyadının annesinin soyadı olan "..." olarak değiştirilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 18.06.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....