Aynı şekilde teminat mektubu depo talebi için de kefiller ve borçlu şirket hakkında sözleşmede sorumluluğa ilişkin açık hüküm bulunması gerekir. Güvence bedeli banka tarafından ödendiğinde gayri nakdi alacak nakit alacağa dönüştüğü gibi, kredi borçlusuna verilen çek bedellerinin asgari sorumluluk tutarının ödenmesi halinde de gayri nakit alacak nakit alacağa dönüşür. Halen meri olan, yani tazmin edilmeyen teminat mektupları ve çek riski nedeniyle davacı bankanın kefilden ve borçludan sözleşmede açık hüküm bulunması halinde depo talep etmesi mümkündür. Depo talebi, tahsil talebi niteliğinde bulunmadığından henüz gerçek borç doğmadığından icra inkar tazminatına esas teşkil etmeyecektir. Gayri nakdi alacakla ilgili depo talebi maktu harç ve vekalet ücretine tabidir. Bilirkişinin raporunda da belirttiği üzere davacı banka ile davalı Konyaaltı ... Şti arasında ... tarihli ...-TL limitli ve ... tarihli ......
Ref.li mektup için 100.000,00-TL ile çek sorumluluk bedeli olan 9.780,00....
çıkan halen banka tarafından sorumluluk tutarı ödenmeyen 4 çek yaprağı bedelinin 6.400,00 TL olduğunu, takip tarihinden sonra dava tarihinden önce ibraz edilip karşılığı bulunmayan ve davacı banka tarafından çek sorumluluk bedeli ödenen 9 adet çek yaprağı bedeli olan 14.400,00 TL'nin 31/10/2018 tarihinde ödendiğini, dava tarihinden sonra 3 adet çek sorumluluk bedeli banka tarafından ödendiği için depo talep edilemeyeceğini ve nakde dönüştüğünü, 14.310,00 TL bedelli teminat mektubunun dava tarihinden sonra iade edildiğinden riskinin kalmadığını belirtmiştir....
TL işlemiş faiz, 3.928,69 TL BSMV, 945,71 TL ihtar masrafı, 90.300,00 TL çek depo bedeli (davalılar Halit ve İbrahim çek depo bedelinden sorumlu olmamak üzere ve sorumlulukları toplam 881.935,17 TL olmak üzere) olmak üzere toplam 972.235,17 TL alacak hakkındaki itirazın iptaline, takibin devamına, fazlaya ilişkin talebin reddine, asıl alacağa takip tarihi sonrası %39 temerrüt faizi ile faizin %5 gider vergisi uygulanmasına, toplam nakdi alacak 881.935,17 TL'nin %20'si oranında icra inkar tazminatının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, davalılar ... ve ... hakkındaki çek depo talebinin reddine karar verilmiş, hükme karşı davacı vekili, davalı ... ve davalı ... istinaf yoluna başvurmuştur....
16 adet çek için banka sorumluluğu bulunduğu, banka sorumluluk bedelinin arkası yazılmış 7 adet çek yaprağı için 7 adet çek yaprağı x 2.030,00 TL = 14.210,00 TL, 9 adet boş (kullanılmamış) çek yaprağı için 9 adet çek yaprağı x 2.225,00 TL (2020 yılı banka sorumluluk bedeli) = 20.025,00 TL olmak üzere toplam 34.235,00 TL olduğu, davacı banka tarafından dava tarihi itibari ile 379- 3799- 3776- 3282- 3789- 3783- 3787- 3298- 3790- 3792- 4083- 4100- 3784- 4077-4079-4090-4089-4091-3781-4098-4099-4080-3786- 3785- 3288- 4092- 4081- 4096- 3797- 4097- 4082- 4094-3779- 4095 seri nolu 34 adet çek yaprağı için toplam 63.000,00 TL banka sorumluluk bedeli ödemesi (çek tazmin) yapıldığı yönünde görüş bildirilmiştir....
Burada çek asıllarının muhatap bankaya (davacıya) teslim edilip edilmediği olgusunun kimin tarafından ispatlanması gerektiği, öteki deyişle ispat yükünün kime ait olduğu üzerinde durulmalıdır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)’nın ‘İspat Yükü’ başlıklı 190.maddesinde; “İspat yükü, kanunda özel bir düzenleme bulunmadıkça, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafa aittir.” hükmüne yer verilmiştir. Çek asıllarının muhatap bankaya teslim edilmesi vakıasının davacı lehine hak doğuracağı açıktır. Bu durumda, davacının .... madde kapsamında sorumluluk bedelinin kayıt ve kabulünü talep edebilmesi için çek asıllarının hamiller tarafından muhatap bankaya (davacıya) teslim edildiğini kanıtlaması gerekir....
Yine çek sorumluluk bedeli yönünden; çek depo talebinin değerlendirilmesinde, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 5.17.6 maddesi,” Banka bu Sözleşme’de yazılı temerrüt hallerinden herhangi biri vuku bulduğu takdirde; çek yapraklarının iade edilmesini veya iptalinin muhatabınca resmen bildirilmesinin teminini veya karşılığının komisyon ve masraflar ile birlikte faiz getirmeyen rehinli bir hesapta tutulmak üzere nakden tediye veva Banka’va depo edilmesini isteyebilir....
e teslim edilen (05.01.2018-22.05.2018 tarihli teslim tutanakları) çek yapraklarının yasal yükümlülüğünden doğan 42.480,00 TL, gayri nakdi çek kredisi kapsamında depo edilmesi talep edildiğini, Davacı bankanın ... / ... şubesi nezdindeki hesabı üzerine keşide edilmek üzere verilen çek yapraklarına karşılık 32.480,00 TL'nin depo edilmesi talebine ilişkin olarak davacı bankaca ... nolu çek hesabı dökümü ibraz edilmediğinden, çek yaprağı takip kayıtlarında, depo talebine esas olacak davalının yedinde kalan açık ve/veya karşılıksız kaydıyla hamillerinin elinde bulunduğu gösterir kaydı taşıyan çek yaprağı tespit edilemediğini, bu durumda, davacı bankanın depo talebi ile ilgili hesaplama yapılamadığını belirtmiştir....
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16.Hukuk Dairesinin 2018/544 esas, 2021/54 karar sayılı, 15/01/2021 tarihli ilamı ile, taraflar arasındaki genel kredi sözleşmesinde kefillerden çek depo bedelinin talep edilebileceğine dair açık bir hükme rastlanmadığı, dosyada mevcut hesap ekstresinde 32 adet çek bedelinin dava tarihine kadar ödenip ödenmediğinin denetlenemediği gibi bir kısım çekler yönünden iptal kaydının yer aldığının görüldüğü, davalı bankanın davacı ...'...
Faizi 1.975,84 Faizin %5 Gider Vergisi 479,81, 22.620,00 Depo Edilmesi Gereken Çek Bedelleri olmak üzere toplam 241.007,41-TL talep edildiği, 20.11.2008 temlik tarihinde yapılan hesaplamada ise; Depo Edilmesi Gereken Çek Bedelleri tutarı hesaplamaya dahil edildiği, Bankanın takibe geçtiği 29.07.2008 tarihinde talep ettiği bakiyenin 176.414,84-TL'si anapara olmak üzere 218.387,41 TL nakdi borç bakiyesi ve 22.620,00 TL depo edilmesi gereken çek yaprak bedeli olmak üzere toplam 241.007,41-TL olduğu, temlik verilen 20.11.2008 tarihinde ise İcra müdürlüğünde çıkartılan kapak hesabında takip çıkış rakamın ise çek bedellerini de kapsar şekilde 241.007,41-TL olarak işleme alındığı görülmesine karşın Davalı vekili tarafından dosyaya sunulan, .......
