YARGITAY 11. CEZA DAIRESI

11. Ceza Dairesi         2024/32 E.  ,  2024/11491 K.
"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Sulh Ceza Hakimliği

Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcılığının, 03.03.2023 tarihli ve 2021/51598 Soruşturma sayılı kovuşturmaya yer olmadığına dair ek kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii Küçükçekmece 2. Sulh Ceza Hakimliğinin, 10.05.2023 tarihli ve 2023/2687 Değişik İş sayılı kararının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (5271 sayılı Kanun) 271/4. maddesi uyarınca kesin nitelikte olması sebebiyle karar tarihi olan 10.05.2023'te kesinleştiği belirlenmiştir.

Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Kanun'un 309/1. maddesi uyarınca, 20.11.2023 tarihli ve 2023/15456 sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 19.12.2023 tarihli ve KYB-2023/125389 sayılı Tebliğnamesi ile soruşturma dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü:

I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 19.12.2023 tarihli ve KYB-2023/125389 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
"5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 160. maddesi uyarınca, Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlaması gerektiği, aynı Kanun’un 170/2. maddesi gereğince yapacağı değerlendirme sonucunda, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açacağı, aksi halde ise anılan Kanun’un 172. maddesi gereği kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vereceği, buna karşın ortada yasaya uygun bir soruşturmanın bulunmadığı durumda, anılan Kanun’un 173/3. maddesindeki koşullar oluşmadığından, itirazı inceleyen merciin Cumhuriyet savcısının soruşturma yapmasını sağlamak maksadıyla soruşturmanın genişletilmesine karar verebileceği yönündeki açıklamalar karşısında,
Dosya kapsamına göre, keşidecisi Musa Dengiz Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından lehdarı Belgin Konfeksiyon Teks. Ürün. San ve Tic. Ltd. Şti. emrine keşide edilen Halkbankasına ait 31/12/2021 tarihli, 5620224 seri numaralı ve 50.000,00 Türk lirası bedelli çekin kargoya verildikten sonra alıcısı Belgin Konfeksiyon isimli firma teslim alamadan hırsızlanmasını takiben, sırasıyla Belgin Konfeksiyon ve ... Marketçilik Gıda İnş. Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. isimli firma tarafından ciro edilmesi akabinde en son şüpheli ... tarafından ciro edilerek Tam Finans Faktoring A.Ş.'ye faktoring sözleşmesi uyarınca devredildiği, ancak söz konusu çeke ilişkin olarak müşteki Belgin Konfeksiyon isimli firma tarafından Mahkemeden ödeme yasağı alınması ve bu itibarla çekten kaynaklanan alacağın tahsil edilememesi üzerine anılan faktoring firması tarafından, şüpheli ...'dan aldıkları çek nedeniyle maddi zararlarının olduğu, ...'nın çeke dayanak faturaları sunarak kendilerini dolandırdığından bahisle yapılan şikâyet üzerine yürütülen soruşturma neticesinde, şüpheli ...'nın, "olay tarihinde faaliyette olan işletmesine gelen tanımadığı kişinin ... Market adına iş elbisesi siparişi vererek çeki devrettiği, çekin kendisine önceden cirolanmış şekilde devredildiği, işe dair fatura bulunduğu, sahtelikten haberdar olmadığı" şeklindeki savunması ile diğer şüpheli Adnan'ın, "kendi şirketlerinin adının ... olarak başladığı, çekteki cironun ... market şeklinde olduğu, kaşenin ve adresin kendi kaşeleri olmadığı, çek üzerindeki imzanın kendisine ait olmadığı, çekteki taraflarla herhangi bir ticaretinin bulunmadığı" yönündeki savunması ve imza ve yazı örneklerinin mukayesesi neticesinde alınan 19/11/2022 tarihli bilirkişi raporu nazara alınarak şüpheliler haklarında kamu davası açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilemediğinden bahisle kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar verilmiş ise de,
Somut olayda, şüpheli ...'nın alınan savunmasında, anılan faktoring firmasına ciro ederek devrettiği suça konu sahte çeki, diğer şüpheli Adnan'ın yetkilisi olduğu belirtilen ... Marketçilik isimli firmaya satıp teslim etmiş olduğu iş elbiseleri karşılığında anılan firmadan teslim aldığı ve karşılığında anılan firmaya 08/07/2021 tarihli faturanın düzenlendiğini iddia etmesi karşısında, söz konusu faturanın gerçek bir mal veya hizmet alımına dayanıp dayanmadığının tespiti amacıyla, anılan firmaların belirtilen dönemlerdeki bütün ticari defter, bilgisayar kayıtları, tahsilat makbuzları, irsaliye ve faturaları ile diğer hukuki belgeleri temin edilip, söz konusu belgelerle birlikte dosyanın alanında uzman bilirkişiye tevdii sağlanıp, suça konu faturanın gerçek bir mal veya hizmet alımına dayanıp dayanmadığı hususunda ayrıntılı ve denetime elverişli bilirkişi raporu alınması ve şüpheliler haklarındaki benzer soruşturma veya kovuşturma dosyaları varsa araştırılarak incelenmek üzere celp edilmesini takiben toplanacak deliller ve yapılacak inceleme sonucuna göre şüphelilerin hukuki durumunun tayin ve takdir edilmesi gerektiği gözetilmeden, eksik soruşturma ile kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi nedeniyle, soruşturmanın genişletilmesine karar verilmesi yerine, yazılı şekilde itirazın reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
"
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.

II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Kanun'un 160. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında; Cumhuriyet savcısının, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir hâli öğrenir öğrenmez kamu davasını açmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere hemen işin gerçeğini araştırmaya başlayacağı, maddî gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için, emrindeki adlî kolluk görevlileri marifetiyle, şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlü olduğu belirlenmiştir.
2. 5271 sayılı Kanun'un, “Kovuşturmaya yer olmadığına dair karar” başlıklı 172/1. maddesi;
“(1) Cumhuriyet savcısı, soruşturma evresi sonunda, kamu davasının açılması için yeterli şüphe oluşturacak delil elde edilememesi veya kovuşturma olanağının bulunmaması hâllerinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. Bu karar, suçtan zarar gören ile önceden ifadesi alınmış veya sorguya çekilmiş şüpheliye bildirilir. Kararda itiraz hakkı, süresi ve mercii gösterilir.
...“
Şeklinde düzenlenmiştir.
3. 5271 sayılı Kanun'un, “Cumhuriyet savcısının kararına itiraz” başlıklı 173. maddesinin inceleme konusu ile ilgili olan birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarında;
“(1) Suçtan zarar gören, kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilir.
(2) İtiraz dilekçesinde, kamu davasının açılmasını gerektirebilecek olaylar ve deliller belirtilir.
(3)(Değişik: 18/6/2014-6545/71 md.) Sulh ceza hâkimliği, kararını vermek için soruşturmanın genişletilmesine gerek görür ise bu hususu açıkça belirtmek suretiyle, o yer Cumhuriyet başsavcılığından talepte bulunabilir; kamu davasının açılması için yeterli nedenler bulunmazsa, istemi gerekçeli olarak reddeder; itiraz edeni giderlere mahkûm eder ve dosyayı Cumhuriyet savcısına gönderir. Cumhuriyet savcısı, kararı itiraz edene ve şüpheliye bildirir.
(4) (Değişik: 25/5/2005 - 5353/26 md.) Sulh ceza hâkimliği istemi yerinde bulursa, Cumhuriyet savcısı iddianame düzenleyerek mahkemeye verir.
...“
Hükümleri yer almaktadır.
4. Kanun‘da yer alan düzenlemelerden de görüleceği üzere; Cumhuriyet savcısı, suçun işlenip işlenmediğinin tespiti bakımından hemen işin gerçeğini araştırmaya başlamalı, toplanan delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturduğu kanısına ulaştığında iddianame düzenleyerek kamu davası açmalı, aksi halde 5271 sayılı Kanun'un 172. maddesi gereğince kovuşturma yapılmasına yer olmadığına dair karar vermelidir.
5. Kovuşturmaya yer olmadığına dair kararı itiraz üzerine inceleyen Sulh Ceza Hakimliği, kamu davası açılması için yeterli delil bulunmaması durumunda itirazın reddine, yeterli delil bulunması durumunda itirazın kabulüne veya eksik soruşturma nedeniyle soruşturmanın genişletilmesine karar verebilecektir.
6. Bu kapsamda inceleme konusu soruşturma dosyası değerlendirildiğinde; şüpheli ... tarafından aralarındaki faktoring sözleşmesine istinaden suçtan zarar gören Tam Finans Faktoring A.Ş.'ye verilen Halkbank Anadolu Bulvarı Ticari Şubesine ait keşidecisi Musa Dengiz Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. olup Belgin Konfeksiyon Teks. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. namına keşide edilmiş, 31.12.2021 keşide tarihli ve 50.000,00 TL bedelli çekin çalıntı olduğunun, arkasında yer alan ciro imzalarının sahte olarak atıldığının iddia olunması üzerine yürütülen yürütülen soruşturma kapsamında; çeki Tam Finans Faktoring A.Ş.'ye veren şüpheli ...'nın ifadesinde, suça konu çeki aralarındaki ticari ilişki nedeniyle ikinci ciranta ... Marketçilik Gıda İnş. Tur. San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti.'den aldığını, çekin 4-5 adet çekle birlikte bu şirketin ismini ve iletişim bilgilerini hatırlamadığı çalışanı tarafından getirildiğini, diğer çeklerde herhangi bir sorun çıkmadığını beyan etmesine karşın, çekin arkasındaki ciroda ismi "... Marketçilik Gıda İnş. Tur. San. ve Dış Ticaret Ltd. Şti." olarak yazılmakla birlikte, gerçek ticari unvanı "... Marketçilik Gıda İnş. Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti." olan şirketin yetkilisi şikâayetçi-şüpheli ...'nın suça konu çekle kendi firmasının bir ilgisinin bulunmadığını, çekteki diğer keşideci ve cirantaları tanımadığını, çekin arkasında yer alan ve şirketi adına atılan ciro imzasının sahte olduğunu bildirmesi karşısında; şüpheli ... ile ... Marketçilik Gıda İnş. Tur. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. arasındaki ticari ilişkinin ortaya konulması bakımından, suça konu çekin dayanağı olan ticari ilişkiyi ispatlayıcı nitelikteki tüm fatura, sevk irsaliyesi..vb belgelerin şüpheli ...'dan da sorulmak suretiyle dosyaya celbi, bu belgelerin vergisel işlemlerde kullanılıp kullanılmadığının ilgili vergi dairesinden sorulması, şüpheli tarafından ödendiği belirtilen diğer çeklerin akıbetinin araştırılması, gerekli görülmesi halinde şüphelinin ticari defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması, çek üzerindeki imza ve yazıların aidiyeti yönünden Emniyet Kriminal Laboratuvarı Müdürlüğü veya Adli Tıp Kurumu Başkanlığı nezdinde yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması, çeke ilişkin açılan icra/hukuk dava dosyalarının getirtilip incelenmesi, bu soruşturmayı ilgilendiren delillerin onaylı örneklerinin dosyaya eklenmesi, Belgin Konfeksiyon Teks. Ürün. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından çalındığı bildirilen diğer çeklerin akıbetlerinin araştırılması, çalınan bu çekler ile şüpheliler arasında herhangi bir bağlantı bulunup bulunmadığının ortaya konulmasından sonra sonucuna göre bir değerlendirme yapılması gerekirken; "...dosya kül halinde ele alındığında şüphelilere müsnet fiillerin TCK. M. 158/1 ve 204 kapsamında düzenlendiği, somut olayda şüphelilerin sahtecilik ve dolandırıcılığa iştirakine dair veri bulunmadığı, alınan bilirkişi raporunda aidiyetin tespit edilemediği, eline gelen sahteciliğe konu çek hakkında basiretli tacir olması beklenen ... bakımından tazminat sorumluluğunun devam edeceği, ... firmasınının çekle herhangi bir bağının bulunmadığı..." şeklindeki hatalı gerekçe ve eksik soruşturma neticesinde verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair ek karara karşı yapılan itiraz üzerine soruşturmanın genişletilmesine karar verilmesi yerine itirazın reddine karar verilmesi Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.

III. KARAR
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. Küçükçekmece 2. Sulh Ceza Hakimliğinin, 10.05.2023 tarihli ve 2023/2687 Değişik İş sayılı kararının, 5271 sayılı Kanun'un 309/3. maddesi gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
5271 sayılı Kanun'un 309/4-a. maddesi uyarınca gerekli işlemlerin yapılması için soruşturma dosyasının, mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 14.10.2024 tarihinde karar verildi.