İSTANBUL ANADOLU 1. FIKRI VE SINAI HAKLAR HUKUK MAHKEMESI

T.C. İstanbul Anadolu 1. FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
ESAS NO :2022/269 Esas
KARAR NO: 2023/200
DAVA: Faydalı Model Belgesi (Faydalı Model Belgesinin Hükümsüzlüğünden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 29/04/2015
KARAR TARİHİ: 17/10/2023

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan hükümsüzlük davasının yapılan açık yargılama sonucunda;

DAVACI VEKİLİ DAVA DİLEKÇESİNİ DURUŞMADA TEKRARLA;

Müvekkili şirketin ------ yılında kurulduğunu ve jeneratör gruplarının üretimi, satışı ve satış sonrası teknik hizmetleri alanında faaliyet gösterdiğini, ----------ve birçok ülkeye ihracat gerçekleştirdiğini, davalı şirket tarafından müvekkili aleyhine--------- dosyası ile davalıya ait endüstriyel tasarım olarak korunan jeneratör kabinleri ve faydalı model olarak korunan jeneratör kabinleri için hava emiş sisteminin aynısının müvekkili tarafından üretildiğinden bahisle, tecavüzün tespitini talep ettiğini, Mahkemece alınan bilirkişi raporunda müvekkiline ait ----- davalıya ait--------- tescil numaralı faydalı modelin bağımsız isteminde yer alan tüm unsurların mevcut olduğu ve müvekkiline ait söz konusu jeneratörün davalıya ait ---------- kabini tasarımlarının -------iltibas yaratacak kadar benzer olduğunun tespit edildiğini, söz konusu rapora itiraz ettiklerini, davalıya ait ------- faydalı modelin bir tek istemi bulunduğunu, yıllardan beri başka firmalarca da kullanılan, yeni olmayan bir makinenin emiş sistemine ilişkin olduğunu, davalının faydalı modeline konu jeneratördeki tüm unsurların ------- yıllardan beri kullandığı jeneratörde aynen bulunduğunu, davalı tarafından buluş olduğu iddia edilen şeyin buluş olmadığını ve yıllardır gerek havalandırma tesisatlarında, gerek jeneratörlerde ses zayıflatıcı olarak kullanıldığını, yine davalıya ait -------- numaralı tasarımın da yenilik ve ayırt edicilik unsurunu taşımadığını, söz konusu tasarımın gerek yurt içinde, gerekse de yurt dışında başka firmalar tarafından kullanıldığını, bu sebeplerle davalı adına tescilli---- numaralı faydalı modelin yenilik ve buluş olma şartlarını haiz olmaması, ayrıca ------ numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşımaması nedeniyle hükümsüzlüklerine ve sicilden terkinlerine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

DAVALI VEKİLİ CEVAP DİLEKÇESİNİ DURUŞMADA TEKRAR İLE;

Müvekkili şirketin------- unvanı ile ----------- unvanını aldığını, tüm dünyada ------- yakıtlı jeneratör sektöründe hizmet verdiğini, ------ isimli endüstriyel tasarımın müvekkili adına ------ nezdinde tescilli olduğunu, müvekkiline ait faydalı modelin ------ tarihinden itibaren 10 yıl süreyle tescil edildiğini, davalı tarafça söz konusu faydalı modelin sanayiye uygulanabilir olduğu konusunda herhangi bir itiraz ileri sürülmediğini, müvekkiline ait faydalı model sisteminin ne dünyada ne de ----------- hiç bir firma tarafından buluştan önce kullanılmadığını, faydalı modelin müvekkili tarafından geliştirildiğini, yine müvekkiline ait endüstriyel tasarımın ise 18.04.2013 tarihinde tescil edildiğini, yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşıdığını,-------- kabini ile müvekkiline ait tasarım arasında benzerlik bulunmadığı gibi, pek çok ayırt edici özellik bulunduğunu belirterek, bu sebeplerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

TARAFLAR ARASINDAKİ UYUŞMAZLIK :

Davalı adına tescilli ------faydalı modelin yenilik ve buluş olma şartlarını haiz olmaması, ayrıca -------numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşımaması nedeniyle hükümsüzlük şartlarının oluşup oluşmadığı noktasındadır.

UYUŞMAZLIK HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:

1-----Kayıtları uyarınca;---- numaralı -------- buluş başlıklı faydalı modelin ------isimli çoklu endüstriyel tasarımın ---- tarihinde davalı adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
2-Makine mühendisi ----tasarım uzmanı ----- ve makine mühendisi ------- tarihli raporda; ----- numaralı çoklu endüstriyel tasarımın başvuru tarihi olan ---- tarihinden önce kamuya sunulduğu, bu sebeple koruma şartı olan yenilik ve ayırt edicilik özelliklerine sahip olmadığı,---- faydalı model belgesinde belirtilen buluşun yeni olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
3-Bilirkişilerin ----- tarihli ek raporunda; davalı adına tescilli ----- numaralı tasarım ile dava dışı ---- tarihli--------- ürünler arasında bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenimde belirgin farklılıklar bulunmadığı, bu sebeple benzer olarak algılandıkları, ----- numaralı faydalı model belgesinde belirtilen buluşun yeni ve ayırt edici nitelikte olmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
4-Bilirkişi heyetine patent - faydalı model uzmanı -------- dahil edilmek suretiyle aldırılan ---- tarihli ek raporda; ----- numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığını belirtmişlerdir.
5-Çelişki ve itirazları gidermek amacıyla aynı bilirkişi heyetinden aldırılan -------- numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığının belirtmişlerdir.
6-Mali bilirkişinin ---- tarihli raporunda; davacı tarafça dosyaya sunulan ------fatura asıllarının defterlere kayıt edilmiş oldukları, dava konusu ---- tescil numaralı faydalı model belgesinin başvuru tarihi --------- olup, dosyada mübrez faturalardaki konu emtia yönünden önce/aynı/sonra olmak üzere farklı tarihli olduğu, davaya konu iki üründen faydalı model olan ---------- beraber / bütün olarak satılabildiğinin satış faturaları üzerindeki emtia ile ilgili açıklamadan anlaşıldığı, bu nedenle delil olarak sunulan faturalardaki emtiaların üretim tarihlerinin davalının faydalı model tescil tarihinden önce olduğu belirtilmiştir.
7-Davacı tarafça satışı yapılan ve faturalara konu olan jeneratör ürünlerinin davacı vekillerinin bildirdiği adreslerde yerinde incelenerek önceki raporlar arasındaki çelişkileri giderecek ve davalının itirazlarını da giderecek şekilde davalıya ait faydalı modelin yenilik ve buluş basamağı unsurlarına sahip olup olmadığı, davalıya ait tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurlarına sahip olup olmadığına dair patent uzmanı patent uzmanı ------ makine mühendisi ------ tarihli heyet raporunda; davalı tarafa ait ----- numaralı tescil içeriğindeki -----tasarımların başvuru tarihi olan ---- tarihi itibarıyla başvuru şartı olan yeni ve ayırt edici niteliklere sahip olmadığı, davalı tarafa ait ------numaralı faydalı model belgesinin ---- isteminin yenilik vasfına sahip olmadığına dair görüş bildirmişlerdir.

UYUŞMAZLIK HAKKINDAKİ YASAL DÜZENLEME:Dava açıldığı tarihte tarihinde yürürlükte olan 551 sayılı KHK uyarınca incelenmesi gerekir. 551 sayılı KHK'nin 154. maddesinde, aynı KHK'nun 156. maddesi uyarınca yeni olan ve sanayiye
Uygulanabilen buluşların, faydalı model verilerek korunacakları düzenlenmiştir. 551 sayılı KHK'nin 156. maddesinde ise, faydalı model başvurusuna konu olan buluşun, başvuru tarihinden önce,---------içinde vaya dünyada herkesin ulaşabileceği şekilde yazılı olarak veya bir başka yolla açıklanmış veya yöresel veya ülke çapında kullanılmış olması halinde yeni olarak kabul edilemeyeceği belirtilmiştir. 551 sayılı KHK'nin 165. maddesine göre, faydalı modelin 156. maddede belirtilen şartları taşımaması halinde zarar gören kişiler veya menfaati olanlar, ------ isteme hakkına sahip kişiler tarafından faydalı modelin hükümsüzlüğünü talep edilebilir. 554 sayılı KHK'nin 3. maddesine göre"Tasarım", bir ürünün tümü, veya bir parçası veya üzerindeki süslemenin, çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyuları ile algılanan çeşitli unsur veya özelliklerinin oluşturduğu bütünün korunacağı düzenlenmiştir.

G E R E K Ç E
Dava, davalı adına tescilli ----- numaralı faydalı modelin yenilik ve buluş olma şartlarını haiz olmaması, ayrıca ---- numaralı tasarımın yenilik ve ayırt edicilik unsurlarını taşımaması nedeniyle hükümsüzlüklerine ve sicilden terkinlerine ilişkindir.
Mahkememizin -------sayılı kararı sayılı ile davanın kabulüne
Davalı adına tescilli -------- isimli faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, davalı adına tescilli -------- tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmiş olup, karar davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine--------sayılı ilamıyla ".Mahkemece bilirkişi heyetine patent - faydalı model uzmanı ----- dahil edilmek suretiyle aldırılan --------faydalı model belgesinin başvuru tarihi itibariyle yenilik unsurunu taşıdığı ve hükümsüz kılınmasına gerek olmadığı" kanaati bildirilmiştir. Mahkemece raporlar arasındaki çelişki ve itirazları gidermek amacıyla aynı bilirkişi heyetinden aldırılan ----tarihli ek raporda aynı görüşlerin tekrarlandığı anlaşılmıştır. Raporlar arasındaki çelişkinin ek raporla giderilemeyeceği gözetilerek, mahkemece oluşturulacak yeni bilirkişi heyetinden (faturada yer alan makineler ile faydalı model belgesine konu makinenin karşılaştırmasının da yapılarak) çelişkileri giderecek ve davalı itirazlarını karşılayacak nitelikte rapor aldırılması gerekirken mahkemece eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olduğundan, davalı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına..." şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.Bu tespitlerden sonra taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davanın açıldığı tarihte yürürlükte olan, 554 sayılı KHK'nin 3. maddesinde tasarım "ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, doku, malzeme veya esneklik gibi insan duyguları ile algılanan çeşitli unsur ve özelliklerinin oluşturduğu bütünü" olarak tanımlanmış, bu kanun uyarınca tescil edilmiş olması halinde tasarımın tescilli tasarım olarak korunacağı düzenlenmiştir. Yine 554 sayılı KHK'nin 5. maddesinde, tasarımın yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla korunacağı düzenlenmeleri dikkate alınarak çözümlenmesi gerektiği, Alınan bilirkişi raporları ve ---- kayıtları ile, davacıya ait ------ faydalı modelin bir bağımsız istemden oluştuğu, bu bağımsız istemde “buluş, jeneratör kabinlerinde motorun yanma için, radyatör ve alternatörün ise soğutma için ihtiyaç duyduğu havayı temin etmek amaçlı kullanılan hava emiş sitemi ile ilgili olup, özelliği; kabin ön sacı üzerinde oluşturulmuş hava emiş açıklığı, havanın emişine izin veren açıklıkları sağlarken sesin çıkışına engel olan yüzey alanlarına sahip delikli sac, sesin yolunu uzatan panjurlar, panjurların yanlarında konumlandırılan ve önlerinde bir set oluşturarak sesin geçiş yolunu uzatan dikme cepler, panjurlar ve dikme ceplerin üzerine sabitlenerek ses yalıtımını sağlayan ses yalıtım mazlemesi içermesidir” şeklinde tanımlandığı, ------ dosyası ile yapılan delil tespiti sonucunda alınan bilirkişi raporu ile davacıya ait ürünün davalı adına tecsilli ----- faydalı modelin isteminde yer alan tüm unsurları barındırdığı ve faydalı modelin koruma kapsamında olduğunun tespit edildiği, hükümsüzlük incelemesi sonucunda alınan bilirkişi raporlarında farklı görüşler bildirilmişse de, delil tespiti sırasında incelenen davacıya ait -----ürünün üzerinde imalat yılının ------olarak yazılı olduğu, dosyaya sunulan bu ürüne ait irsaliyenin ------- irsaliye numaralı fatura olup, incelenen ticari kayıtlar ile bu faturaların davacının ticari defterlerine kayıtlı olduklarının tespit edildiği, buna göre davalının faydalı modelinin başvuru ve tescil tarihinden önce üretildiği ve satışa sunduluğunun anlaşıldığı, bu nedenle dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 551 sayılı KHK’nın 156. maddesi uyarınca yenilik özelliğinin mevcut olmadığı, yine------- kaldırma kararının gereği olarak Mahkememizce alınan ----- tarihli raporda da tespit edildiği üzere, buluşun, ----- kabinlerinde motorun yanma için, --------soğutma için ihtiyaç duyduğu havayı temin etmek amaçlı kullanılan hava emiş sistemi ile ilgili olup, özelliği; kabin (1) ön sacı (1.1) üzerinde oluşturulmuş hava emiş açıklığı, havanın emişine izin veren açıklıkları sağlarken sesin çıkışına engel olan yüzey alanlarına sahip delikli sac , sesin yolunu uzatan panjurlar, panjurların yanlarında konumlandırılan ve önlerinde bir set oluşturarak sesin geçiş yolunu uzatan dikme cepler, panjurlar ve dikme ceplerin üzerine sabitlendirilerek ses yalıtımı sağlayan
ses yalıtım malzemesi içermesini ihtiva ettiği, -----------buluş başlıklı faydalı model belgesinin istemleri incelendiğinde yalnızca 1 adet bağımsız isteme sahip olduğu, Tekniğin bilinen durumuna en yakın doküman olarak --------- çekilen fotoğraflar incelenerek yapılan hükümsüzlük analizinde; hükümsüzlük koşullarının oluşabilmesi için ilgili
------- belgesinin ana isteminde korunan ve ilgili objektif teknik problemin çözümünde buluşa teknik olarak katkı sağlayan esaslı unsurların tümünün ilgili dokümanda bulunması gerektiği, davalıya ait ------ no’lu isteminde bulunan tüm esaslı unsurların ----------çekilen makine üzerinde bulunduğu tespit edilmiş olup, ilgili ----------- isteminin yenilik içermediğinin belirlendiği, bu haliyle kaldırma kararında belirtilen çelişkinin de giderilmek suretiyle rapor alındığı, alınan raporlarda davalı tarafa ait ------ numaralı tasarımların başvuru tarihi olan --- tarihi itibarıyla başvuru şartı olan yeni ve ayırt edici niteliklere sahip olmadığı, davalı tarafa ait ------- isteminin yenilik vasfına sahip olmadığı hususu sabit olmakla, dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 554 sayılı KHK’nin 5. ve 6. maddelerine tanımlanan yenilik ve ayırt edicilik özelliğinin bulunmadığı, hükümsüzlük koşullarının oluştuğu sonucuna varılmış, tüm bu nedenlerle davacı tarafın ispatlanan davasının kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

H Ü K Ü M /Yukarıda açıklanan nedenlerle ;

Davanın KABULÜ ile,
Davalı adına tescilli ---- numaralı ------ isimli faydalı modelin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
Davalı adına tescilli ------ numaralı ---- tasarımının hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine,
Alınması gereken 269,85 TL harçtan peşin alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 242,15‬ TL harcın davalıdan tahsili ile Hazine'ye gelir kaydına,
Davacı vekiline faydalı modelin hükümsüzlüğü davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 25.500,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı vekiline endüstriyel tasarımın hükümsüzlüğü davası üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince takdir olunan 25.500,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 55,40 TL harç, 10.623‬,00 TL tebligat ve müzekkere masrafları ile bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 10.678,4‬0 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davalı tarafından yapılan 1.535,00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
Kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde ilgililere iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren yasal 2 haftalık süre içersinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/10/2023