İSTANBUL 9. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO:2023/564 Esas
KARAR NO :2024/597

DAVA:İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:29/08/2023
KARAR TARİHİ:15/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; müvekkili sigorta şirketi ile dava dışı ... A.Ş. arasında ... numaralı Nakliyat Emtea Abonman Sigorta Poliçesi akdedilmiş olduğunu, sigortalı şirket ile davalı şirket arasında ise müvekkilinin satın almış olduğu elektronik devre elemanları parçalarının Çin'den Türkiye'ye nakliyesine ilişkin anlaşılmış olduğunu, müvekkili şirket nezdinde sigortalı olan söz konusu malların 30/12/2021 tarihinde davalı şirket tarafından Çin'den Türkiye'ye nakliyesinin gerçekleştirildiği sırada malların bir kısmının kaybolduğunu, sigortalının satın almış olduğu elektronik parçaları davalı nakliyeci firmaya 22/12/2021 tarihinde teslim edilmiş olup sevkiyat sonrası ... A.Ş. firmasına ait depoda yapılan kontrollerde nakliyeciye teslim edilmiş olan 500 adet (1kg) LM ... P/N kodlu ürün eksik olduğunun tespit edildiğini, nakliye sonucu 500 adet malzemenin teslim edilmemiş olduğunun tutulan tutanakta da açıkça görülmekte olduğunu, sigortalı şirketin ....Noterliği'nin ... yevmiye no ve 27.01.2022 tarihli ihtarnamesiyle ilgili hasarı davalıya bildirmiş olduğunu, olay sonrası düzenlenen ekspertiz raporunda da “...emtiada meydana gelen eksiklik/kaybolma hasarının, İstanbul'dan Manisa'ya olan sevkiyat sırasında oluşmuş olabileceği..." tespit edildiğini, bu durumun taşıma hukuku ilkeleri kapsamında taşıyıcının ağır kusurlu olduğunu göstermekte olduğunu, taşınan eşyanın bir kısmının sebepsiz yere kaybolmasının, taşıyanın ağır kusurlu olduğunu göstermekte olduğunu, bu durumda tazminat alacağına herhangi bir sınırın uygulanmaması gerektiğini, yine TTK m. 878/4’te “özel kural” uyarınca, taşıyıcı söz konusu donanımın seçimi, bakımı ve kullanımı konusunda üzerine düşen “bütün önlemleri almak” ve özel talimatlara uygun hareket etmek borcu altında olduğunu, taşıyıcının eşyayı “taşıma güvenliği”ne uygun olarak yüklemek için en yüksek özeni göstermek zorunda olduğunu, gerçekleşen kaza neticesinde, müvekkili şirket nezdinde nakliyat Emtea Abonman Sigortası kapsamında sigortalı olan emteanın bir kısmı kaybolmuş ve müvekkili şirket tarafından 22/06/2022 tarihinde hasar tazminatının ödenmiş olduğunu, dava dışı sigortalıya ödenen tazminat tutarının 71.611,73-TL olduğunu, söz konusu ödeme ile müvekkili sigorta şirketi halefiyet ilkesi gereği sigortalısının zarar sorumlularına karşı ileri sürebileceği tüm dava haklarına sahip olduğunu, söz konusu zararın şimdilik 32.257,27-TL tutarındaki kısmının dava konusu yapıldığını, fazlaya ilişkin haklarının saklı olduğunu, sigorta poliçesi kapsamında yapılan bu ödeme ile müvekkili şirket TTK madde 1472 uyarınca sigortalısının haklarına halef olduğunu, halefiyet hükmü uyarınca; müvekkili sigorta şirketinin, Emtea Abonman Sigorta Poliçesi kapsamında sigortalısına yapmış olduğu tazminat ödemesi ile hukuken sigortalısının yerine geçmiş ve sigortalısının sahip olduğu tüm hak ve yetkilere sahip olduğunu, bu sebeple müvekkili şirket tarafından ödenen tazminatın rücuen tahsili amacıyla ... Genel İcra Müdürlüğü ... E. sayılı dosyasında icra takibi başlatılmış olduğunu fakat borçlunun haksız itirazları üzerine takibin durduğunu, borçlunun, borca itirazı üzerine uyuşmazlığın çözümü için arabuluculuk süreci gerçekleştirilmiş ve fakat sürecin anlaşamama ile sonuçlanmış olduğunu, söz konusu itirazın iptal edilerek takibe devam edilebilmesi için de huzurdaki itirazın iptali davasının açılması gerektiğini, davalı tarafın aleyhine açılan davada faizin başlangıç süresi olarak dava dışı sigortalıya Emtea Abonman Sigorta Poliçesi kapsamında ödeme yapılan tarihin esas alındığını, haksız fiilden doğan borçlarda borçlu taraf ayrıca bir ihtar ya da bildirime gerek olmaksızın haksız fiilin gerçekleştiği tarihte mütemerrit olacağını, bu sebepten ötürü faiz başlangıç tarihinin müvekkili sigorta şirketi tarafından ödeme yapılan tarih olarak kabul edilmesi, aksi tarihte rücu mektubunun tebliğ edildiği tarihin uygulanması gerekmekte olduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle; fazlaya ilişkin tüm talep hakları saklı kalmak kaydıyla, 1. ... Genel İcra Müdürlüğü ... E. sayılı icra dosyasına davalı tarafından yapılmış haksız ve hukuka aykırı itirazın iptali ile takibin devamını, davalı aleyhine asıl alacağın %20'si oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ile dava ettiği görüldü.
Davalı vekilinin cevap dilekçesinde özetle; süresinde ihbar bildirimi yapılmış olmasının dava şartı olup davanın usulden reddi gerektiğini, müvekkilinin kötü niyetle hareket ettiğini gösterir hiçbir belge olmadığı gibi hava kargo taşıyıcısının sorumluluğunun kasten ve kötü niyetle hareket etmiş olsa dahi sınırlı olduğunu, davacının işlemiş faiz talebinin haksız olup ancak karar tarihinden itibaren faiz talep edebileceğini, yukarıda açıklanan nedenlerle; haksız davanın dava şartı yerine getirilmediğinden öncelikle usulden reddini, mahkemece esasa girilmesine kanaat getirildiği halde davanın esas yönünden reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ile cevap verdiği görüldü.
DELİLLER VE GEREKÇE;
... Genel İcra Müdürlüğü ... E sayılı dosyası, Nakliyat Emtia Abonman Sigorta Poliçesi, Nakliyat Emtea sertifikası, Emtea Nakliyat Abonman Sözleşmesi, hasar dosyası, navlun faturası , ekspertiz raporu, fotoğraflar, ihtarname, ödeme dekontu ve dayanılan diğer deliller celp edilip incelenmiş, tüm dosya kapsamı ile yaptırılan inceleme sonucu rapor alınmış ve tüm deliller toplanmıştır.
... Genel İcra Müdürlüğü ... E sayılı dosyası incelendiğinde, davacının, davalıdan, sigortalısına ödenen tazminat tutarının rücuen tahsilinden kaynaklı olarak, 32.257,27 TL. asıl alacak, 1.948,69TL.işlemiş faiz olmak üzere toplam 34.205,96TL. üzerinden, asıl alacak tutarlarına takip tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili amacıyla ilamsız icra takibi yaptığı, davalının süresi içerisinde, borca, faize, faiz oranına ve tüm fer’ilerine itirazı nedeniyle takibin durdurulduğu ve davacı tarafından takibin devamının sağlanması amacıyla İİK. 67. maddesinde belirtilen 1 yıllık hak düşürücü süre içinde, itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmıştır.
İhtilaf, davacının, dava dışı sigortalısına ödediği tazminat tutarını, davalıdan, rücuen talep edip edemeyeceği, talep edebilecek ise miktarının tespiti konularından kaynaklanmakta olup, alacak miktarının tespiti için takip dayanağı belgelerin incelenmesi hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektiren haller olduğundan 6100 sayılı HMK m.266 gereği mahkemenin tarafların talebi yahut kendiliğinden vereceği karar ile bu hususların bilirkişiye tespit ettirilmesi mümkündür
Tüm deliller toplandıktan sonra, bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, taşıma uzmanı bilirkişi ... ve sigorta uzmanı bilirkişi ... tarafından hazırlanan 22/05/2024 tarihli bilirkişi raporunda; "...
1)Taraflar arasındaki uyuşmazlık konularının; davacı şirketin, sigortalısı ... Şirketinin emtiasının davalının taşıma sürecinde kaybolmak suretiyle zayi olduğu iddiasıyla poliçe güvencesi kapsamında ödediği tazminatı, davalıdan rücuen tazmin etmesinin mümkün olup olmadığı ve olabilecekse miktarının belirlenmesi hususlarında olduğu;
2)Davacı sigorta şirketinin, geçerli bir poliçe kapsamında, kaybolma veya eksik çıkma şeklinde ortaya çıkan hasar nedeniyle sigortalının uğradığı zararı 22.06.2022 tarihli dekont kapsamında ödeyerek TTK m.1472 gereği sigortalısına halef olarak işbu davayı açmaya hak kazandığının değerlendirildiği;
3)Davalı ... A.Ş. nin somut olayda konişmentoya ve navlun faturasına göre emtianın tüm taşıma süreçlerinde taşınmasını üstlendiğinden dolayı akdi taşıyıcı olarak işbu davanın muhatabı olabileceğinin değerlendirildiği;
4)Davacının kaybolmak suretiyle meydana geldiği iddia edilen hasara ilişkin TTK m.889/2 gereği yedi gün içinde taşıyıcıya ihbarda bulunmamasından dolayı hasarın taşıma süreci içinde meydana geldiği yönündeki karinelerden yararlanamayacağı ve dava dosyasına göre de hasarın taşıma sürecinde meydana geldiğini gösteren bir veri bulunmadığının değerlendirildiği;
5)Emtianın taşıma süreci içinde kaybolmak suretiyle zayi olduğu ispat edilemediğinden dolayı davalı şirkete atfı mümkün bir kusur veya sorumluluk da bulunmadığının değerlendirildiği;
6)Öte yandan aksi kanaat söz konusu olursa; hasar, kaybolmak suretiyle oluştuğu ve davalı ...'nın hasara bir izah getirememesi nedeniyle davalı ...'ye bir sorumluluk atfedillecekse bunun sınırsız sorumluluk olması geerktiği; ancak davacının hasarın taşıma süreci içinde meydana geldiğini ispat edememesi sebebiyle davalı ...'ye herhangi bir sorumluluk atfının da mümkün olmadığı; bununla birlikte Sayın Mahkemenin aksi yönde bir değerlendirme yapması halinde ise eksper raporundaki hesaplamanın fatura birim değerlerine uygun olmasından ve aynı zaman 1.500 Euro karşılığı muafiyet mahsubu yapıldığından davacının işbu davadaki 32.257,27 TL talebinin ve sigortalısına yaptığı ödemesinin (71.611,73 TL) gerçek zarar kapsamında kaldığının değerlendirildiği,
7)Davacı vekili 22.06.2022 tarihinden (fiili ödeme tarihi) itibaren işleyecek değişen oranlarda avans faiz oranında lehine hüküm kurulacak meblağ üzerinden faiz işletilmesi yönünde talebi bulunduğu, ancak sigorta şirketi lehine sigortalısına fiili ödeme tarihinden faiz işletilip işletilmeyeceği Sayın Mahkemenin takdirindedir; çünkü davalıyı ödeme dolayısıyla takip öncesi temerrüde düşürdüğüne dair dava dosyasında veri bulunmadığı; buna karşılık tarafların tacir olmasına göre avans faizi oranında faiz isteminin 3095 sayılı Kanuna uygun olduğu;
8)Neticeten, davalının taşıma sürecinde kayıp sabit olmadığı, bu nedenle davalının sorumlu tutulamayacağı; aksi kanaat halinde ise davacının giriştiği takip tutarı bakımından bu miktarda tazminatı sorumlulara rücu hakkı olduğu..." sonuç ve mütalaa edildiği görüldü.
6102 sayılı TTK'nun 889/1 maddesinde "Eşyanın zıyaı veya hasara uğramış olduğu açıkça görülüyorsa, gönderen veya gönderilen en geç teslim anına kadar zıyaı veya hasarı bildirmezlerse, eşyanın sözleşmeye uygun olarak teslim edildiği varsayılır. Bildirimde, zararın gerekli açıklıkla belirtilmesi ve nitelendirilmesi şarttır." düzenlemesi yer almaktadır. Maddenin 2. fıkrasında "Birinci fıkradaki karine, zıya veya hasarın açıkça görünmemesi ve eşyanın tesliminden sonra yedi gün içinde bildirilmemesi hâlinde de geçerlidir." denilmektedir.
Dosyada mübrez 30/12/2021 tarihli tutanakta "yapılan sayım sonucu ... numaralı malzeme çıkmamıştır" ibaresinin yazılı olduğu görülmektedir. Davacının sigortalısı dava dışı ... A.Ş.'nin .... Noterliğinin 27/01/2022 tarihli ... yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davalı şirkete; ürünler teslim yerine ulaştığında 30/12/2021 tarihinde ürünlerin bir kısmının eksik olduğu ve kutusundan çıkmadığının tespit edildiğini belirterek 7.250 USD'nin ödenmesini ihtar ettiği görülmektedir. Davacının sigortalısının hasardan 30/12/2021 tarihinde haberdar olduğu, davalı taşıyıcıya yasada düzenlenen 7 günlük sürede başvurmadığı, dosya kapsamında hasarın taşıma sırasında meydana geldiğine ilişkin bir delil bulunmadığı bu nedenle TTK 880. Madde hükümleri kapsamında davacının davalıdan sigortalının zararı için yaptığı ödemenin rucuen tahsilini talep edemeyeceği kanaati oluştuğundan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm kurulmuştur
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre hesap edilen 427,60-TL. maktu karar ve ilam harcından peşin olarak alınan 413,13-TL. harcın mahsubu ile bakiye 14,47-TL. harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 30.000-TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama masraflarının kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 3.120-TL. arabuluculuk ücretinin tamamının, davacıdan tahsiliyle hazineye irat kaydına,
6-Taraflarca yatırılan bakiye gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, taraflar vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verilecek veya başka mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 15/10/2024

Katip ...
e-imzalıdır

Hakim ...
e-imzalıdır