İSTANBUL 14. ASLIYE TICARET MAHKEMESI

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/797 Esas
KARAR NO : 2024/714
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/11/2022
KARAR TARİHİ : 31/10/2024

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının tasarrufunda bulunan stadyum ve tesislerde bulunan sahalara verilen bakım hizmetinin 2015 yılından itibaren başladığı, 01.03.2019 tarihi itibariyle 5 yıllık yeni sözleşme imzalandığı, normal süresi 2024 yılında bitecek olan sözleşmenin 31.03.2026 tarihine kadar uzatıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 22.06.2022 tarihinde kendilerince aşağıda belirtilen sebeplerden dolayı feshedildiği, süresi 2026 yılına kadar uzatılan 01.03.2019 tarihli sözleşmede, daha önceki sözleşmelerde olduğu gibi; aylık bakım ücretlerinin her yıl mart ayında TÜFE ve ÜFE oranlarının ortalamasına göre artırılacağının yazılı olduğu, her yıl mart ayında başlayan yeni çalışma yılı ücretinin Nisan ayında açıklanan Mart ayı verileri uyarınca artırıldığı, 2022 yılı mart ayında başlayan dönem için de aynı ay için Nisan ayı başında açıklanan enflasyon oranlarının ortalaması olan 88,06 oranında artış yapılarak faturaların davalı şirkete gönderildiği, 2021-2022 döneminde stadyum için aylık net 68.146,33 TL, tesisler için aylık net 136.292,66 TL olan hizmet bedelleri, bu enflasyon ortalama oranı uyarınca, stadyum için 128.183,25 TL, tesisler için 256.366,49 TL olduğu, davalı şirket tarafından gönderilen 15.04.2022 tarihli ihtarnamede Mart ayı enflasyon verileri yerine Şubat ayı verileri esas alınmak suretiyle artış yapılması gerektiğinin belirtildiği, davalı şirketin ihtarına uygun olarak Şubat ayı verilerinin esas alınabileceğinin kabul edilmesine rağmen davalı şirketten bir cevap gelmediği, Şubat ayı verilerine göre düzenlenen Nisan ayına ilişkin faturaya da itiraz edildiği, gerekçe olarak “tüm sözleşme bedelinin ekonomik koşullar dairesinde pazarlık suretiyle yeniden belirlenmeye muhtaç olduğunu ileri sürmüş ve başka gerekçe göstermeden fatura bedellerini kabul etmediğini ... Noterliğinin 2022/... yevmiye numaralı ihtarnamesi ile” kendilerine bildirildiği, davalı şirkete gönderilen 24.05.2022 tarihli ihtarname ile hesaplamaların Şubat ayı verileri dikkate alınmasının kendileri tarafından da kabul edilebilir olduğunun bildirildiği, Mayıs ayına ilişkin faturanın da kesilip gönderildiği, Davalı Şirket tarafından 2021-2022 yıllarındaki ücretlerin esas alınarak düzenlenecek faturalar üzerine ödeme yapılabileceğini beyan ettiği, hâlihazırda düzenlenen faturalara ek faturalar düzenlenemeyeceğinden, yaşanan enflasyonist ortamda bu teklifin kabul edilebilir olmadığı, davalı şirket görevlilerinin 21.06.2022 tarihinde, vermekte oldukları bakım hizmetlerini yerine getiren personelin kullanmakta olduğu kontrol merkezine erişimin engellendiği, anahtarların değiştirildiği, kendileriyle bu yönde bilgi paylaşılmadığı, Mart, Nisan, Mayıs Haziran aylarında verilen hizmetlere karşılık olarak düzenlenen ve Davalının itiraz ettiği fatura bedellerinin talep edildiği, sonuç olarak 1.401.329,03 TL tutarındaki asıl alacak yönünden takibin devamına, 10.596,00 TL işlemiş faiz yönünden takibin devamına TTK nın 1530 mad. Uyarınca TCMB tarafından belirlenen faiz oranına göre faiz işletilmesine, Davalı tarafın %20 den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödemesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; süregelen hizmet ilişkisinin temellerinin 2022 Mart ayı ile başlamış olan uyuşmazlık nedeniyle bozulduğu ve nihayet Davacı tarafın tek taraflı kararı ile sona erdirildiği, bilindiği üzere son yıllarda mali piyasalarda yaşanan yüksek enflasyon trendi ve kur artışlarının ödeme ve değerleme dengelerini kamu otoriteleri nezdinde mücbir sebep olarak adlandıracak şekilde bozduğu, Davacı tarafın Mart 2022 ayından itibaren fahiş fiyat artışları talep ettiğini, Davacının hizmet bedeli olarak belirttiği bedelin tahsilini talep etmesine rağmen iş bu talebi ile alakası olmayan birçok beyanda bulunduğunu, mahkemenin 2022/... E. sayılı dosyada bu hususların cevaplarının verildiği, işbu dosyanın 2022/... Esas sayılı dosya ile birleştirilmesinin talep edildiği, davacının Mart 2022 dönemi ve sonrasına ilişkin hizmet bedellerine ait bedeli tek taraflı olarak belirleyerek müvekkil şirkete fatura düzenlemişse de; yukarıda da açıklandığı üzere taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklanan hizmet bedeli hakim müdahalesine ve yeniden belirlemeye muhtaç durumda olduğu, hizmet bedeline ilişkin artışlara itiraz edildiği, huzurda görülen davanın sözleşme dönemine yönelik hizmet bedeli ile fesihten kaynaklı sözleşmeden doğan tazminat talebinden ibaret olduğu, fesihten sonrasına ait bir talebin olmadığı, bu nedenle fesihten sonrasına ait tedarik edilen hizmete yönelik Davacının celp talebi ve muhtırasının ticari sır niteliğinde olduğundan talep edilmemesi gerekirse yerinde inceleme yapılması, Davacının alacağının bulunmamasına rağmen, icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için talep edilen alacağın belirli ve en azından belirlenebilir olması gerektiği Davacının icra takibine konu edilen alacağının varlığının tartışmalı olduğu, uyuşmazlığın çözümünün yargılamayı gerektirdiği, Davacı tarafından icra takibine konu edilen alacak kaleminin likit olmadığından davacının icra inkar tazminatına ilişkin talebinin de reddi talep edilmiştir.
Mali Müşavir ve konu uzmanı bilirkişi heyetinin 22.03.2024 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Taraflar arasında imzalanan 01.03.2019 tarihli ... ve ... 1-2-3 Nolu Çim Sahalar Bakım sözleşmesinin (Bakım Sözleşmesi) İŞİN MALİYETİ kenar başlıklı 4 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları gereğince bakım bedellerinin ... için 50.000 TL +KDV, ... ...'nde yer alan sahalar için 100.000 TL + KDV olacağı kararlaştırılmıştır. Aynı hükmün dördüncü fıkrası ise şu şekildedir. “Yukarıda belirtilen aylık ücretlerin sözleşmenin ilk yılı için belirlenmiş olduğu, takip eden her dönem (YIL) için en son ödenen aylık sözleşme bedelinin TÜİK tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ortalaması (TÜFE+ÜFE/2) oranında artırılmak suretiyle belirlenecektir” Bakım sözleşmesine göre sözleşme başlangıcı 01.03.2019 olup buna göre sözleşme bedelinin yeniden belirlenme tarihi somut olay bakımından 01.03.2022'dir. Anılan hükme göre sözleşme bedelinin artırım oranı, en son ödenen ay olan Şubat 2022 dönemindeki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ortalaması (TÜFE+ÜFE)/2) esas alınmak kaydıyla belirlenmesi gerekir. Bu suretle Mart 2022- Şubat 2023 dönemi için sözleşmenin yeni bedeli belirlenirken, değerlemeye tabi tutulması gereken dönem ve verileri, Şubat 2022 ayının verileridir. Bakım sözleşmesinin ÖDEME KOŞULLARI kenar başlıklı 8 inci maddesi şu şekildedir
“İşveren bu sözleşme ile kesilen aylık bakım faturalarının ödemesini takip eden 90 gün içerisinde banka havale yoluyla yapacaktır. Yüklenici gününde ödenmeyen ödemeler için TCMB tarafından belirlenen yasal faiz oranına göre gecikme faizi uygulama hakkına sahiptir”.
5.2. Değerlemeye Tabi Tutulacak Ücret tutarları;
Şubat 2022 ayı için ücretin;
Stadyum İçin Net : 68.146,33 TL,
Tesisler İçin 136.292,66 TL olduğu,
5.3. Değerlemede Esas Alınacak TÜFE-ÜFE Oranları:
Mart 2022 tarihinden geçerli olacak ücretin Belirlenmesinde;
Şubat 2022 TÜFE Oranı — : % 54,44
Şubat 2022 ÜFE Oranı —— :% 105,01
TOPLAM :% 159.45
Artışa Esas Alınacak Oran — : (% 159,45/2=) %79,72 olmaktadır.
5.4. Davacının Talep Edebileceği Tutarlar;
5.4.1. Davalı Defter Kayıtlarında Yer Alan Tutarlar;
Yukarıda tabloda da gösterildiği üzere Davalı Şirket kayıtlarında Davacı Şirkete dava tarihi itibariyle 230.599,30 TL borcun göründüğü,
5.4.1. Davalı Defter Kayıtlarında Yer Almayan Tutarlar;
Taraflar arasında imzalanan 01.03.2019 tarihli sözleşmede; Bir sonraki yılda uygulanacak fiyat artışlarının ödenen son ayda oluşan TEFE-TÜFE ortalamasının alınması suretiyle hesaplanacağı kararlaştırılmıştır. Buna göre Şubat 2022 ayında gerçekleşen TEFE-TÜFE ortalamasının esas alınması gerekmektedir. Buna göre fiyat artışı 2022 Şubat ayında gerçekleşen TEFE, TÜFE toplamının yarısı olacaktır. Bu da (% 159,45/2-) % 79,72 olmaktadır. Buna göre yapılan hesaplama sonucu;
¸¸
Davalı Şirket Kayıtları;
Davalı Şirket kayıtlarında Davacı tarafa 31.05.2022 tarihi itibariyle 230.593,30 TL alacaklı olduğu, davalı şirket kayıtlarında davacı tarafından düzenlenen toplam 1.146.379,22 TL tutarındaki 6 adet faturanın yer almadığı, yapılan hesaplamalar sonucu davalı şirket kayıtlarında yer alan 230.593,30 TL alacak ile, Mart-Nisan-Mayıs 2022 dönemi kin 1.122.093,75 TL nin toplamı olan (230.593,30 +1.122.093,75) 1.352.687,05 TL davacının davalı taraftan alacaklı olduğu, davacının alacak tutarına sözleşmenin 8. Maddesine göre vade tarihlerinden itibaren TCMB tarafından belirlenen yasal faiz oranında ayrıca gecikme faizi uygulanması gerekiği belirtilmiştir.
Mali Müşavir ve konu uzmanı bilirkişi heyetinin 18.07.2024 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; "5. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ;
5.1. Sözleşme Hükümleri ve Tespitler;
Taraflar arasında imzalanan 01.03.2019 tarihli ... ve ... 1-2-3 Nolu Çim Sahalar Bakım sözleşmesinin (Bakım Sözleşmesi) İŞİN MALİYETİ kenar başlıklı 4 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları gereğince bakım bedellerinin ... için 50.000 TL + KDV, ... ...’nde yer alan sahalar için 100.000 TL + KDV olacağı kararlaştırılmıştır.
Aynı hükmün dördüncü fıkrası ise şu şekildedir “Yukarıda belirtilen aylık ücretlerin sözleşmenin ilk yılı için belirlenmiş olduğu, takip eden her dönem (YIL) için en son ödenen aylık sözleşme bedelinin TÜİK tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ortalaması (TÜFE+ÜFE/2) oranında artırılmak suretiyle belirlenecektir”. Bakım sözleşmesine göre sözleşme başlangıcı 01.03.2019 olup buna göre sözleşme bedelinin yeniden belirlenme tarihi somut olay bakımından 01.03.2022’dir. Anılan hükme göre sözleşme bedelinin artırım oranı, en son ödenen ay olan Şubat 2022 dönemindeki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ortalaması (TÜFE+ÜFE/2) esas alınmak kaydıyla belirlenmesi gerekir. Bu suretle Mart 2022 – Şubat 2023 dönemi için sözleşmenin yeni bedeli belirlenirken, değerlemeye tabi tutulması gereken dönem ve verileri, Şubat 2022 ayının verileridir.
Bakım sözleşmesinin ÖDEME KOŞULLARI kenar başlıklı 8 inci maddesi şu şekildedir “İşveren bu sözleşme ile kesilen aylık bakım faturalarının ödemesini takip eden 90 gün içerisinde banka havale yoluyla yapacaktır. Yüklenici gününde ödenmeyen ödemeler için TCMB tarafından belirlenen yasal faiz oranına göre gecikme faizi uygulama hakkına sahiptir”.
5.2. Değerlemeye Tabi Tutulacak Ücret tutarları;
Şubat 2022 ayı için ücretin;
Stadyum İçin Net : 68.146,33 TL,
Tesisler İçin 136.292,66 TL Olduğu,
5.3. Değerlemede Esas Alınacak TÜFE-ÜFE Oranları;
Mart 2022 tarihinden geçerli olacak ücretin Belirlenmesinde;
Şubat 2022 TÜFE Oranı : % 54,44
Şubat 2022 ÜFE Oranı : % 105,01
TOPLAM : % 159.45
Artışa Esas Alınacak Oran : (% 159,45/2=) % 79,725 olmaktadır. Rakamın yuvarlatılması sonucu hesaplamalarda 79,73 oranı esas alınmaktadır.
5.4. Davacının Talep Edebileceği Tutarlar;
5.4.1. Davalı Defter Kayıtlarında Yer Alan Tutarlar;
Yukarıda tabloda da gösterildiği üzere Davalı Şirket kayıtlarında Davacı Şirkete dava tarihi itibariyle -230.599,30 TL borcun göründüğü,
5.4.1. Davalı Defter Kayıtlarında Yer Almayan Tutarlar;
Taraflar arasında imzalanan 01.03.2019 tarihli sözleşmede; Bir sonraki yılda uygulanacak fiyat artışlarının ödenen son ayda oluşan TEFE-TÜFE ortalamasının alınması suretiyle hesaplanacağı kararlaştırılmıştır. Buna göre Şubat 2022 ayında gerçekleşen TEFE-TÜFE ortalamasının esas alınması gerekmektedir. Buna göre fiyat artışı 2022 Şubat ayında gerçekleşen TEFE, TÜFE toplamının yarısı olacaktır. Bu da (% 159,45/2=) % 79,73 olmaktadır. Buna göre yapılan hesaplama sonucu;

¸
Davalı Şirket Kayıtları;
Davalı Şirket kayıtlarında Davacı tarafa 31.05.2022 tarihi itibariyle 230.593,30 TL alacaklı olduğu,
Davalı Şirket kayıtlarında Davacı tarafından düzenlenen toplam 1.146.379,22 TL tutarındaki 6 adet faturanın yer almadığı,
Yapılan Hesaplamalar Sonucu Davalı Şirket kayıtlarında yer alan 230.593,30 TL alacak ile, Mart-Nisan-Mayıs 2022 dönemlerine ilişkin 1.122.156,15 TL nin toplamı olan (230.593,30 + 1.122.156,15=) 1.352.749,45 TL Davacının Davalı taraftan alacaklı olduğu,
Davacının alacak tutarına sözleşmenin 8. Maddesine göre vade tarihlerinden itibaren TCMB tarafından belirlenen yasal faiz oranında ayrıca gecikme faizi uygulanması gerektiği belirtilmiştir.
Dava, taraflar arasındaki sözleşme gereği 2022 yılı Mart, Nisan, Mayıs Haziran ayı hizmet bedeli faturalarına dayalı icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının .... İcra Dairesinin 2022/... esas sayılı takip dosyasında fatura alacağından kaynaklanan 1.408.374,02 asıl alacak 10.649,62-TL TTK 1530 faizi olmak üzere toplam 1.419.023,64 takip yapıldığı, ödeme emrinin 27/07/2022 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun da süresi içerisinde 03/08/2022 tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, durdurma kararının alacaklı vekiline tebliğ edilmediği, dava İİK'nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Sözleşmenin incelenmesinde; taraflar arasında ... ve ... Çim Sahaları Bakım Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmenin süresini belirleyen 12. Maddede; “İşbu sözleşmenin süresinin 01.03.2019 tarihinden itibaren 60 ay süre ile geçerli olduğu, İşveren, sözleşme süresi sonunda iş bu sözleşmeyi 60 ayı geçmeyecek şekilde tek taraflı yazılı bildirimi ile uzatma hakkına sahiptir.” şeklinde düzenlenmiştir.
İşin Maliyetini Belirleyen 4. Maddedi
... için ödenecek aylık bedelin tüm maliyetler yükleniciye ait olmak üzere 50.000,00 TL+ KDV dir. ... ... futbol sahalarının tüm gerekli bakımı için ödenecek aylık bedelin tüm maliyetler yükleniciye ait olmak üzere 100.000,00 TL + KDV dir.
Ayırımı Yapılan bu değerlerin yaklaşık ortalama değerler olduğu, hem dönemsel hem de yıllık bazda aşağı ya da yukarı dalgalanmaların olabileceği, Yukarıda belirtilen aylık ücretlerin sözleşme süresinin ilk yılı için belirlendiği, takip eden her yeni dönem (Yıl) için, son ödenen aylık sözleşme bedelinin TÜİK tarafından açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi ve Üretici Fiyat endeksi ((TÜFE+ÜFE)Y/2-) oranında artırılması suretiyle belirleneceği” şeklinde düzenleme mevcuttur.
Ödeme Koşullarının Düzenlendiği 8. Maddede;
“İşveren'in bu sözleşme ile kesilen aylık bakım faturalarının ödemesini takip eden 90 gün içerisinde banka havale yoluyla yapacağı, Yüklenicinin gününde ödenmeyen ödemeler için TCMB tarafından belirlenen yasal faiz oranında gecikme zammı uygulama hakkında sahip olduğu” belirtilmektedir.
Somut olayda; Mahkememizde görülmekte olan işbu dava Davacı ... ... ... .... A.Ş. tarafından davalı ... San. Ve Tic. A.Ş. aleyhine .... İcra Müdürlüğünün 2022/... sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptali istemine ilişkin olup, taraflar arasında 01.03.2019 tarihli Stadyum ve Tesisler Bakım Sözleşmesi bulunduğu, davacının 2022 yılı Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarına ilişkin hizmet bedeli alacaklarının tahsili için icra takibi başlattığı, davalının borca itiraz etmesi üzerine işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davanın İİK 62. madde gereğince tebliğ tarihinden itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içinde işbu davanın açıldığı görülmüştür.
Davalı taraf, Sözleşmenin haksız feshedilmiş olduğu savunmalarında bulunsa da, Sözleşmenin yürürlükte olduğu dönemde ifa edilen hizmetlerden kaynaklanan alacağın istendiği, son faturanın da feshinden bir gün önce bitecek şekilde düzenlenip, fesih tarihine kadar ifa edilen hizmetlere ilişkin bedelin talep edildiği, fesih işleminin ileriye dönük olduğu / olduğunun kabulü gerektiği, bu nedenle Sözleşmenin haklı veya haksız feshedilmiş olmasının dava konusu uyuşmazlığın çözümüne etkisi bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davalının sözleşmedeki bedelin ekonomik buhran nedeniyle fahiş hale geldiği ve uyarlanması gerektiği yönündeki savunmasının değerlendirilmesi noktasında, taraflar arasındaki Sözleşmenin 4. maddesinde yıllık artış oranının TÜFE ve ÜFE ortalaması olarak belirleneceğinin açıkça kararlaştırıldığı, tarafların tacir olduğu ve basiretli işadamı gibi davranma yükümlülüğü altında bulundukları, sözleşme serbestisi ilkesi gereği tarafların serbest iradeleri ile bu artış yöntemini belirlediği, keza Sözleşmenin kurulduğu tarihte ileride enflasyon oranlarının yükselebileceğinin öngörülebilir olduğu, nitekim enflasyonist bir ekonomide tarafların bu riski üstlenerek Sözleşmeyi imzaladıkları... öte yandan hizmet bedelindeki artışın tamamen objektif kriterlere ve resmi endekslere dayandığı, kaldı ki bu hususun davamızın konusu olmadığı, karşı dava olarak ileri sürülen bir uyarlama davası bulunmadığı, ön mesele de teşkil etmeyeceği anlaşılmıştır.
Taraflar arasında ihtilafa konu faturalardaki hizmetin verilmediğine ilişkin ihtilaf bulunmamaktadır.
Davacı ... ... ... .... A.Ş., davalı ... San. Ve Tic. A.Ş.'den sözleşmeye dayalı olarak toplam 1.352.687,05 TL alacaklı olduğunu iddia etmektedir. Bu alacağın 230.593,30 TL'si davalı şirket kayıtlarında görünen borç, 1.122.093,75 TL'si ise Mart-Nisan-Mayıs 2022 dönemlerine ilişkin kayıtlara alınmayan faturalardan oluşmaktadır.
Taraflar arasındaki ilk uyuşmazlığın fiyat artış oranının hangi döneme göre ve nasıl hesaplanacağıdır. Sözleşmenin İŞİN MALİYETİ kenar başlıklı 4. maddesinde ... için 50.000 TL + KDV, ... ...'nde yer alan sahalar için 100.000 TL + KDV bedel kararlaştırıldığı, aynı maddenin dördüncü fıkrasında sözleşme bedelinin artırım oranının en son ödenen ay olan Şubat 2022 dönemindeki Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ortalaması (TÜFE+ÜFE/2) esas alınmak kaydıyla belirleneceğinin düzenlendiği, bilirkişi raporunda Şubat 2022 itibariyle stadyum için aylık net ücretin 68.146,33 TL, tesisler için aylık net ücretin 136.292,66 TL olduğunun tespit edildiği, Şubat 2022 TÜFE oranının %54,44 ve ÜFE oranının %105,01 olduğu, toplam %159,45 oranının yarısının %79,725 olduğu ve TÜİK'in resmi istatistik yayınlarındaki iki haneli küsurat, teamülü gereği %79,73 olarak yuvarlanmasının yerinde olduğu... bu artış oranı uygulandığında stadyum için aylık ücretin 122.472,58 TL'ye, tesisler için aylık ücretin 244.945,16 TL'ye yükseldiği anlaşılmıştır.
İkinci uyuşmazlığın alacağın muaccel olup olmadığı noktasında toplandığı görülmekle; Sözleşmenin ÖDEME KOŞULLARI kenar başlıklı 8. maddesinde İşveren'in fatura ödemelerini takip eden 90 gün içerisinde yapacağının düzenlendiği, icra takip tarihinin 13.07.2022 olduğu, 90 günlük vade süresi dikkate alındığında muaccel olan sadece iki fatura bulunduğu, bunların 08.04.2022 tarihli 132.811,12 TL ve 265.622,26 TL'lik faturalar olduğu, bu iki faturanın toplamının 398.433,38 TL olduğu ve takip tarihi itibariyle yalnızca bu tutarın muaccel olduğu, diğer faturaların vadelerinin henüz dolmadığı, vadesi gelmemiş alacaklar bakımından TBK m.149 uyarınca takip yapılamayacağı anlaşılmıştır.
Üçüncü uyuşmazlığın temerrüt tarihi ve faiz hesabına ilişkin olduğu görülmekle, Sözleşmede belirli bir vade bulunmadığından temerrüt için ihtar gerektiği, davacı tarafından gönderilen 22.06.2022 tarih 09680 yevmiye nolu Kartal 34. Noterliğinin ihtarnamesinin tebliğinden itibaren ihtarnamede verilen 3 günlük süreden sonra olan 25.06.2022 tarihinde temerrüde düşürüldüğü, bu tarihten takip tarihi olan 13.07.2022 tarihine kadar geçen 46 günlük süre için %9 yasal faiz oranı üzerinden 4.519,22 TL işlemiş faize hükmedilmesi gerektiği, Sözleşmenin 8. maddesinde TCMB tarafından belirlenen yasal faiz oranında faiz uygulanacağının açıkça düzenlendiği ki bu faizin 3095 S.K.nun 1. maddesindeki yasal faiz oranı olduğu anlaşılmıştır. Keza Mahkememizin 31.10.2024 tarihli celsesinde Sözleşmenin 8. Maddesindeki muacceliyet şartına ilişkin 90 günlük sürenin hangi tarihten itibaren başladığına ilişkin taraf vekillerince "90 günlük süre faturanın kesim tarihinden itibaren başlamaktadır, sürenin başlaması için faturanın tebliğine gerek yoktur." beyanında bulundukları, bu hususta tarafların mutabık oldukları anlaşılmıştır.
Alacağın Sözleşmeye ve faturalara dayalı olması nedeniyle likit olduğu anlaşılmakla nedenle İİK'nın 67. maddesi uyarınca takip tutarı üzerinden %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmiştir.
Kötüniyet tazminatı talep edilmiş ise de kötüniyetli olduğunun kabul edilemeyeceği ve kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
Sonuç olarak, davacının takip tarihi itibariyle muaccel olan 398.433,38 TL asıl alacak ve 4.519,22 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 402.952,60 TL için takip yapma hakkı bulunduğu, bunun dışında kalan ve henüz vadesi gelmemiş alacaklar yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği, davalının itirazının kısmen iptali ile takibin devamına karar verilmesi gerektiği, alacağın likit olması nedeniyle icra inkar tazminatına hükmedilmesi, kötüniyet tazminatı talebinin ise reddi gerektiği ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
İcra İnkar Tazminatı yönünden; dava konusu fatura alacağının önceden belirlenebilirlik, bilinebilirlik, hesap edilebilirlik vasfı ve dolayısıyla likit alacak niteliği taşıdığı, bu haliyle İİK'nın 67. maddesindeki koşullar gerçekleştiği görülmekle, davacının icra inkar tazminatı kabulü ile, alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tahsis edilmiştir.
Kötü Niyet Tazminatı yönünden; Kötüniyet tazminatı İİK 67/2 maddesinde düzenlenmiştir. İİK’nın 67. maddesinin 2. fıkrası uyarınca alacaklının kötü niyet tazminatına mahkûm edilebilmesi için takibin haksız ve kötü niyetle yapılmış olması gerekir. Alacaklının icra takibini kötü niyetli olarak yaptığı hususu, borçlu tarafından kanıtlanmalıdır.
Öğretide ve Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına göre, alacağının bulunmadığını bildiği veya bilmesi gereken bir durumda olduğu hâlde, icra takibine girişen alacaklının kötü niyetli olduğu kabul edilmektedir.
Anılan yasa hükmünde düzenlenen ve ‘kötü niyet tazminatı’ olarak adlandırılan tazminat, yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde takibe girişmekte kötü niyetli bulunduğu borçlu tarafından açıkça kanıtlanmış olan ya da öyle olduğu ayrıca kanıtlanmasına gerek bulunmaksızın dosya kapsamından açıkça anlaşılabilen alacaklıya yönelik bir yaptırım niteliğindedir.
Hemen belirtilmelidir ki, alacağının varlığına maddi hukuk kuralları çerçevesinde inanarak icra takibine girişen, ancak bunu usul hukuku kurallarına uygun şekilde kanıtlayamadığı için itirazın iptali istemi reddedilen bir alacaklı, İİK’nın 67. maddesi anlamında ‘haksız’ ise de, ‘kötü niyetli’ olarak kabul edilmesine ve dolayısıyla, bu iki koşulun birlikte gerçekleşmesini açıkça şart koşan söz konusu hüküm çerçevesinde tazminatla sorumlu tutulmasına hukuken olanak yoktur.
Nitekim, Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 20.06.1980 tarihli ve 1979/9-82 E., 1980/2073 K.; 10.04.2002 tarihli ve 2002/19-282 E., 2002/299 K.; 27.04.2005 tarihli ve 2005/19-286 E., 2005/268 K., 21.10.2015 tarihli ve 2013/19-2415 E., 2015/2335 K., 01.03.2017 tarihli ve 2015/1048 E., 2017/380 K. sayılı kararlarında da aynı ilkeler benimsenmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜYLE .... İcra Dairesinin 2022/... sayılı takip dosyasında davalının itirazının
-398.433,38-TL Asıl alacak
-4.519,22-TL işlemiş faiz miktarı ve temerrüt faizi oranı açısından ise "3095 S.K.nun 1.maddesi hükmüne göre kanuni faizi oranında" şeklinde itirazların iptaline,
-402.952,60-TL'nin %20 oranında olan 80.590,52-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
-Kötü niyet tazminatı talebinin kötü niyet sabit olmamakla reddine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 275.256,92-TL ilam harcından peşin alınan 17.017,03-TL'nin mahsubu ile bakiye 258.239,89‬-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 17.017,03-TL peşin harç ve 80,70-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 17.097,73‬-TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 64.442,89-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. 7/2 göre hesaplanan 30.000,00-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşmamaları nedeniyle 6325 sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 3.120,00-TL'nin kısmen red kararı usulden red olmakla takdiren davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
7-Davacı tarafından yapılan 12.831,25-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 3.661,94-TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde ... Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere oy çokluğu ile karar verildi.31/10/2024

Başkan ...
(Muhalif)
Üye ...
¸e-imzalıdır
Üye ...
¸e-imzalıdır
Katip ...
¸e-imzalıdır

MUHALEFET ŞERHİ

İşlemiş ve işleyecek faiz oranının TTK 1530. Maddesindeki faiz olması gerektiği gerekçesi ile çoğunluğun görüşüne bu açıdan muhalifim.
Başkan ...
¸e-imzalıdır

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”