DANIŞTAY VERGI DAVA DAIRELERI KURULU

DANIŞTAY VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU         2023/661 E.  ,  2024/459 K.
"İçtihat Metni" T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2023/661
Karar No : 2024/459

TEMYİZ EDEN (DAVALI): … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ: Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI): …
VEKİLİ: Av. …

İSTEMİN KONUSU: … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacı adına, hissedarı olduğu Antalya ili Konyaaltı ilçesi … Mahallesi … ve … sayılı parsellere ilişkin olarak vergi ziyaı cezalı olarak tarh edilen 1999 ila 2019 yıllarına ilişkin arsa vergileri, 1999 yılına ilişkin deprem vergisi, 2003 yılına ilişkin ek arsa vergisi ile 1998 yılının Şubat dönemi için kesilen usulsüzlük cezasının kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.
... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
Uyuşmazlıkta, davacının hissedarı olduğu taşınmazların bulunduğu alanda 15/12/1998 tarihinde yapılan imar uygulama planı ve parselasyon işlemleri idare mahkemesince iptal edilmiş ve iptal kararı 2002 yılında kesinleşmiştir. Bilahare adli yargı merciince verilen kadastral parsellerin ihyasına ilişkin kararlar da 2006 ve 2007 yıllarında kesinleşmiştir. İmar uygulama planı ve parselasyon işlemleri iptal edilen parseller için yapılan tarhiyatlar, ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı ile kaldırılmıştır. Bölgeye ait parselasyon işleminin iptal edilmesi nedeniyle davalı idarece, taşınmazların bulunduğu bölgede geri dönüşüm imar uygulaması yapılmak suretiyle 30/10/2018 tarihinde taşınmazların kadastral parsel olarak tescili yapılmıştır. Yeniden ihya ve tescili yapılan … ve … sayılı kadastral parsellerde davacıya ait hisseler yönünden dava konusu vergiler tarh edilmiş ve cezalar kesilmiştir.
1999, 2000, 2001 yıllarına ilişkin arsa vergileri ile 1999 yılına ilişkin deprem vergisi, doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından itibaren beş yıllık zamanaşımı süresi içinde tarh ve tebliğ edilmediğinden tarh zamanaşımına uğramıştır. Yine bu yıllara ilişkin vergiler üzerinden kesilen vergi ziyaı cezaları ile 1998 yılının Şubat dönemi için kesilen usulsüzlük cezası da ceza kesme zamanaşımına uğramıştır.
Tahakkuk eden 2002 ila 2013 yıllarına ilişkin arsa vergileri ile 2003 yılına ilişkin ek arsa vergisi, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren beş yıl içinde tahsil edilmediğinden ve bu süre içinde tahsil zamanaşımını kesen bir halin de meydana gelmediği görüldüğünden, zamanaşımına uğrayan vergilerin tarh edilmesi ve bu vergiler üzerinden ceza kesilmesinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
2019 yılına ilişkin arsa vergisinin ödeme zamanının henüz gelmemesine rağmen ayrıca bir vergilendirme işlemi tesis edilmesi ve ihbarname düzenlenmesine gerek bulunmadığı davacı tarafından ileri sürülmekte ise de vergilendirilen taşınmazlar geri dönüşüm imar uygulaması sonucu yeniden ihya ve tescil edildiğinden, taşınmazların yüz ölçümü başta olmak üzere değişen koşullara göre vergilendirilmesi ve mükelleflere duyurulması gerekmekte olup bu yıla ilişkin emlak vergisinin geçmiş yıllar ile birlikte tarh edilmesinin, tarhiyatı tek başına hukuka aykırı kılmayacağı ve anılan yıla ilişkin arsa vergisinde yasal isabetsizlik bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Davacı tarafından, vergilendirmede mükerrerlik bulunduğu, hem imar parseli üzerinden hem de kadastral parsel üzerinden vergilendirme yapıldığı, imar parseli ile kadastral parselin tarh tutarının farklı olduğu, dava konusu edilen vergilerin ödendiği ileri sürülmüştür. Geri dönüşüm işlemi neticesinde ortadan kalkan parsellere ilişkin yapılan tarhiyatların Mahkeme kararıyla kaldırılmış olması ve davacı tarafça yapılan ödemelerin dava konusu vergilere ait ödemeler olmadığının Belediyece beyan edilmiş olması karşısında davacının iddialarına itibar edilmemiştir.
Davacı tarafından ileri sürülen bir diğer iddia ise hissedarı bulunduğu taşınmazların kısıtlanmış olduğudur.
Emlak Vergisi Kanunu'nun "Ödeme süresi" başlıklı 30. maddesinin üçüncü fıkrasında, kanunlar veya diğer kamu düzeni koyan mevzuatla tasarrufu kısıtlanan bina, arsa ve arazinin vergisinin, kısıtlamanın devam ettiği sürece 1/10 oranında tahsil olunacağı hükmü yer almaktadır.
Anılan maddenin altıncı fıkrasının verdiği yetki uyarınca çıkarılan Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmelik'in 2. maddesinde, imar planlarında, resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılmış olması sebebiyle üzerinde inşaat yapılmasına izin verilmeyen arsalar ile esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyen binaların tasarrufunun kısıtlanmış sayılacağı belirtilmiştir.
Davalı idarece, geri dönüşüm uygulaması neticesinde ortadan kalkan imar parsellerinin vergilendirilmesi ile ilgili açılan davalarda Mahkemece kısıtlılık halinin bulunmadığına hükmedildiğinden bahisle ihya ve tescil edilen kadastral parseller ile ilgili yapılan tarhiyatta kısıtlılık hali uygulanmadığı belirtilmekte ise de bölgeye ilişkin mer`i imar planı örneğinde vergilendirilen … ve … sayılı parsellerin bir kısmının yol için ayrıldığı görüldüğünden, taşınmazın tasarrufunun kısıtlanmış sayılacağı ve kısıtlamanın devam ettiği sürece emlak vergisinin 1/10 oranında tahsil edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan, Emlak Vergisi Kanunu'nda 09/04/2002 tarihinden itibaren beyanname verme zorunluluğu kaldırılarak emlak vergisi bildirimi verilmesi gereken hallerde mükellefin bildirim vermemesi durumunda verginin idarece tarh edileceği kuralı benimsenmiştir.
Değişiklikten önce beyanname verilmemesi halinde vergi ziyaı cezası kesileceği açıkça belirtilmekte iken değişiklik sonrası düzenlemede vergi ziyaı cezası kesileceğine dair bir ibareye yer verilmemiştir.
Bu nedenle davacı adına 2002 ila 2019 yılları için arsa vergisine bağlı olarak kesilen vergi ziyaı cezalarında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle dava konusu 2014 ila 2019 yıllarına ilişkin arsa vergilerinin 1/10'una karşılık gelen kısmı yönünden davayı reddetmiş; diğer yönlerden vergi ve cezaları kaldırmıştır.
Tarafların istinaf istemlerini inceleyen … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
Vergi Dava Dairesi, Vergi Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf istemlerini reddetmiştir.
Tarafların temyiz istemlerini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 21/03/2022 tarih ve E:2020/5901, K:2022/955 sayılı kararı:
Davalının temyiz istemi yönünden yapılan inceleme:
Vergi Dava Dairesi kararının, Vergi Mahkemesi kararının, 1998 yılının Şubat dönemine ilişkin usulsüzlük cezası, 1999 yılına ilişkin deprem vergisi, 2003 yılına ilişkin ek arsa vergisi, 1999 ila 2013 yıllarına ilişkin arsa vergileri ile tüm vergi ziyaı cezalarının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına davalı tarafından yöneltilen istinaf isteminin reddine dair hüküm fıkrası usul ve hukuka uygun olup davalı idarece ileri sürülen temyiz nedenleri kararın belirtilen hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Diğer taraftan, uyuşmazlıkta, dava konusu ihbarnamelerde tarhiyat nedeni olarak 83/6122 sayılı Bakanlar Kurulu kararı eki Arsa Sayılacak Parsellenmemiş Arazi Hakkında Karar gösterilmiştir.
Davalı idarece arsa olarak fark vergi tarh edilmiş, vergisi ihtilaflı olan taşınmazın ise planlama süreci sonucu en son adli yargı merciince verilen kadastral sicilin ihyası kararları üzerine geri dönüşüm işlemleri tesis edilerek kök parsellere dönüşünün yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, anılan taşınmazlar üzerinden kısıtlı olarak vergi alınması mümkün bulunmadığından, Vergi Dava Dairesi kararının, Vergi Mahkemesi kararının, 2014 ila 2019 yıllarına ilişkin arsa vergilerinin 9/10'una karşılık gelen kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına davalı tarafından yöneltilen istinaf isteminin reddine dair hüküm fıkrasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Davacının temyiz istemi yönünden yapılan inceleme:
Vergi Dava Dairesi kararının, Vergi Mahkemesi kararının, 2014 ila 2019 yıllarına ilişkin arsa vergilerinin 1/10'una karşılık gelen kısmı yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasına yöneltilen istinaf isteminin reddine dair hüküm fıkrasına davacı tarafından yöneltilen temyiz isteminin, yukarıda belirtilen davalının temyiz isteminin kısmen kabulüne dair hukuksal nedenler ve gerekçeyle reddi gerekmektedir.
Karar sonucu:
Daire bu gerekçeyle davalının temyiz istemini kısmen kabul ederek Vergi Dava Dairesi kararının, Vergi Mahkemesi kararının, 2014 ila 2019 yıllarına ilişkin arsa vergilerinin 9/10'una karşılık gelen kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasına davalı tarafından yöneltilen istinaf isteminin reddine dair hüküm fıkrasını bozmuş; davalının diğer temyiz istemleri ile davacının temyiz istemini reddetmiştir.
… Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararı:
Vergi Dava Dairesi, aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle bozulan hüküm fıkrası yönünden ilk kararında ısrar etmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Emlak vergisi bildirimini süresinde vermeyen mükellefler adına vergi ziyaı cezası kesilebileceği, Gelir İdaresi Başkanlığının da bu yönde verilmiş birçok özelgesinin bulunduğu belirtilerek ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Cevap verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'NİN DÜŞÜNCESİ: Temyizen incelenen ısrar kararının, Danıştay Dokuzuncu Dairesinin kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay Dokuzuncu Dairesinin yukarıda yer verilen kararının dayandığı aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ısrar kararının bozulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1- Davalının temyiz isteminin KABULÜNE,
2- … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının BOZULMASINA,
3- Yeniden verilecek kararda karşılanacağından, yargılama giderleri hakkında hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına,
15/05/2024 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.